Sağlamlıq, dinclik və asudə vaxtın səmərəli təşkili - Fotolar
Yaşıllıq hər şeydən əvvəl
oksigen, təmiz hava deməkdir. Meşələrin qırılması, ağacların kəsilməsi yer üzərində
əsas həyat amili olan oksigenin azalmasına səbəbolur ki, bu da gələcək
nəsillər üçün böyük təhlükə sayıla bilər. Hesablamalara görə, bir avtomobil
ildə atmosferdən orta hesabla dörd ton oksigen udur, əvəzində atmosferə
təqribən 800 kiloqram dəm qazı, 40 kiloqram azot oksidi və 200 kiloqram karbon
qazı buraxır. Digər tərəfdən, ağcaqayın, armud və digər bir sıra ağacların
yaşıl yarpaqlarının hər kiloqramı 15 nəfər adamı öldürə biləcək benzolu tutub
saxlayır.
Ağaclar çox olan yerlərdə xəstəlik törədən zərərli mikroorqanizmlər
8, zərərli qazlar 5 dəfə azalır. Bir çinar ağacının "istehsal etdiyi” oksigen
58 adama bəhs edir. Bir hektar meşə, yaşıllıq zolağı isə il ərzində 50-70 ton
tozu, zəhəri öz "süzgəcindən” keçirir. Məhz bu səbəbdən bütün dünyada, o cümlədən
Azərbaycanda meşələrin, yaşıllıq zolaqlarının qorunması, artırılması, onlara
vaxtlı-vaxtında qulluq edilməsi diqqət mərkəzində saxlanılır. Əgər nəzərə alsaq
ki, 3 milyondan artıq əhalisi olan Bakıda ildə ən azı 150 milyon ton oksigen
tələb olunur, o zaman paytaxtımız üçün də ağacların, yaşıllıq zolaqlarının nə
dərəcədə əhəmiyyətli olduğu bir daha hər kəsə məlum olar.
Mübaliğəsiz demək olar ki,
daim avtomobil sıxlığının, bu səbəbdən də tıxacların tez-tez müşahidə olunduğu
mərkəz şəhərimizdə çirkli havanın təmizlənməsi baxımından da ağacların,
yaşıllıq zolaqlarının alternativi yoxdur. Ona görə də paytaxt ərazisində, o
cümlədən Binəqədi rayonunda ekoloji çirklənməni aradan qaldırmağın ən əsas
yollarından biri kimi ağac əkmək, eləcə də mövcud ağacları, yaşıllıqları
qorumaq, onlara daim qulluq göstərmək əsas vəzifə kimi qarşıya qoyulub. Bu
çərçivədə görülən işlər nəticəsində nəinki yeni yaşıllıq zolaqları salınıb,
eyni zamanda mövcud park və xiyabanlar əsaslı təmir olunub, hündür mərtəbəli
yaşayış binaları olan məhəllələrdə abadlıq işləri görülüb, insanların
istirahətini mənalı keçirməsi, dincəlməsi, uşaqların əylənməsi üçün geniş
imkanlar yaradılıb.
Məhəllələrdə planetimizin yeganə oksigen mənbəyi sayılan ağaclar
və müxtəlif yaşıl bitkilər əkilib, gülzarlıqlar salınıb, fəvvarələr, oyun
meydançaları, söhbətgahlar quraşdırılıb. Təbii ki, bütün bunlar hər kəsdə, o
cümlədən Binəqədi sakinlərində pozitiv ruh yaradır, insanın əhvalını yüksəldir,
sağlamlığına müsbət təsir göstərir. Xüsusən də isti yay aylarında məhəllə
sakinləri təbiətin bu canlı varlıqlarından böyük zövq alır, bir qədər yorğun və
əsəbi olduqda yaşıllıqlar qoynunda gəzişir, dincəlir, yaxşı istirahət edir,
mənəvi, fiziki, zehni yorğunluqlarını çıxarırlar.
Binəqədi rayonunun 8-ci
mikrorayon Azadlıq prospekti 186/20 ünvanındakı binanın həyətində həmsöhbət
olduğumuz sakinlər də yaşıllığın sağlamlıq, gümrahlıq rəmzi olmaqla bərabər, insan
yaşayışının başlıca rəhni olduğunu söylədilər. Həmin sakinlərdən Saday Babayev
və Rasim Əliyevlə binanın həyətindəki söhbətgahda, yaşıl ağacların kölgəsində domino
oynayarkən söhbətləşdik. Neftçi Saday Babayev 50 ildən artıqdır bu məhəllədəki
binada yaşadığını, uşaqlığının, məktəb illərinin, gəncliyinin burada keçdiyini
bildirdi. Qeyd etdi ki, son illərə qədər bu ərazidə indiki kimi abadlıq,
yaşıllıq olmayıb. Onun sözlərinə görə, sovetlər birliyi dövründən binanın
həyətində bir neçə ağac əkilib qol-budaq atsa da, ərazidə təmizlik, səliqə-sahman
müşahidə olunmayıb. İndi isə vəziyyət əksinədir.
Məhəllə sakini vurğuladı ki, bir
neçə binanın həyəti sayılan bu ərazidə geniş abadlıq işləri görülüb, uşaqlar
üçün müxtəlif əyləncə vasitələri, eyni zamanda böyüklərin də istifadə etdiyi müasir
futbol meydançası, idman avadanlıqları quraşdırılıb, xeyir-şər evi tikilib,
camaatın ixtiyarına verilib. O, böyük bir parkı xatırladan həyətin ortasında
quraşdırılan fəvvarəyə də diqqət çəkərək bildirdi ki, həm fəvvarənin işləməsi,
həm də yaşıllığın qorunması, vaxtlı-vaxtında sulanması, hətta zərurət
yarandıqda insanların da istifadə etməsi üçün artezian quyusu da vurulub.
Dostunun sözlərini
təsdiqləyən Rasim Əliyev də məhəllədə yaradılan şəraitdən razılığını bildirdi.
O, vaxtilə bir qrup işbazın bu əraziyə göz dikdiyini, ağacları məhv edib
yerində tikinti aparmaq niyyətində olmalarına da diqqət çəkdi. Qeyd etdi ki,
ətrafdakı binaların sakinləri bu barədə Binəqədi rayon icra hakimiyyətinə
müraciət etdikdən sonra dərhal həmin işbazların qarşısı alınıb, ərazi
abadlaşdırılıb, oturacaqlar, söhbətgahlar quraşdırılaraq vətəndaşların
ixtiyarına verilib. Rasim Əliyev hazırda bu ərazinin böyük bir parkı
xatırlatdığını vurğulayaraq, qonşu binaların sakinlərinin də buraya istirahətə
gəldiyini söylədi. Bildirdi ki, bu səbəbdən də ərazidə əlavə oturacaqların
quraşdırılmasına ehtiyac var.
Dostlarla sağollaşıb ərazidəki
idman meydançasına yaxınlaşdıq. Meydançadakı qurğularda idmanla məşğul olan
məhəllə uşaqları ilə də söhbətləşdik. Nuran Abbasov, Munir Bayramov, Daniyel
Şamaryayev, Ələkbər Həsənov söhbət əsnasında bildirdilər ki, ərazidə yaradılan
şəraitdən istifadə edib doyunca əylənə, idmanla məşğul ola, eyni zamanda futbol
meydançasında top qova bilirlər.
Uşaqlar söylədilər ki, havalar isti olduğu
üçün hər gün həyətə düşür, ağacların kölgəsində istirahət edir, müxtəlif
oyunlar oynayırlar. Həmyaşıdlar hər gün saat 16:00-ı səbirsizliklə
gözlədiklərini də qeyd etdilər. Öyrəndim ki, həmin vaxt futbol meydançası
pulsuz olaraq uşaqların ixtiyarına verilir. Axşam saat 19:00-dan sonra isə
yaşca böyüklər bu mini stadionda futbol oynayırlar.
8-ci mikrorayonun 172/16
ünvanındakı binanın həyətində də olduq. Burada da geniş abadlıq-quruculuq
işləri görüldüyünü, sakinlərin istirahətinin təmin olunması üçün hər cür
şəraitin yaradıldığını müşahidə etdik. Ağac kölgəsində quraşdırılan oturacaqda əyləşib
söhbət edən, hərdən də velosiped sürən nəvəsinə göz qoyan iki yaşlı adama
yaxınlaşıb salamlaşdıq. Milliyyətcə mehseti türkü olan, vaxtilə Krım Muxtar
Respublikasında yaşayan, hazırda isə Binəqədi rayon sakini sayılan təqaüdçü
Taksim Bayraqdarov insan övladı üçün təmiz havanın, oksigenin, sağlamlığın ən
vacib şərt olduğunu dilə gətirdi. Bildirdi ki, Binəqədi rayonunun əksər
məhəllələrində sakinlərin istirahəti üçün belə mini-parklar, yaşıllıqlar,
gülzarlıqlar salınıb, ağaclar əkilib, fəvvarələr, süni göllər yaradılıb. Onun
fikrincə, bütün bunlar həmin yaşıllıqların ətrafındakı binaların sakinləri üçün
böyük dəyərdir, dövlətin öz vətəndaşlarına diqqət və qayğısıdır.
7 övlada, 34
nəvə-nəticəyə sahib olan Taksim kişi hər gün yaşadığı binanın həyətinə
endiyini, həm özünün mənalı istirahət etdiyini, həm də nəvəsi Rafaelin əyləncəsinə,
həmyaşıdları ilə oynamasına baxıb onunla fərəhləndiyini söylədi.
Vaxtilə hərbçi, hazırda isə
təqaüdçü olan İsabala Bağırov da söhbətə qoşularaq 23 ildir Binəqədi rayonu
ərazisində yaşadığını dilə gətirdi. Bildirdi ki, son 3 ildə ətraf ərazidə yeni
bağ-bağat yaradılıb, bina sakinlərinin istirahət etməsi üçün lazımi
avadanlıqlar, oturacaqlar, idman alətləri quraşdırılıb. O, yaşıllıq massivinin
çoxluğunun arzuedilən olduğunu söylədi. Dedi ki, bütün ölkə boyu yaşıllıq
zolaqlarının salınması,yeninəsil ağacların əkilməsi
həmekolojivəziyyətin düzəlməsinə xidmətedir, həm
dəgözoxşayır. İsabala dayı onu da əlavə etdi ki, yaşıllıq göz
işığı, gümrahlıq mənbəyi olduğundan gündəlik həyatımızda əhval-ruhiyyəmizin
yüksək olması da xeyli dərəcədə bu amildən asılıdır. O, təbiətin bu canlı
varlıqlarından zövq almaqla yanaşı, yorğun və əsəbi olduqda yaşıllıqlar
qoynunda gəzməyin, dincəlməyin ən yaxşı istirahət, müalicə olduğunu da dilə
gətirdi.
Binəqədi rayonu 9-cu
mikrorayon Adil Məmmədov 119 ünvanındakı binanın həyətində həmsöhbət olduğumuz
sakinlərdən Məsim Rüstəmov, Bayram Əhmədov, Əli Ələsgərli və başqaları da
ərazidə yaşıllıqların salınmasını, insanların istirahətinin təmin olunması üçün
görülən işləri yüksək qiymətləndirdilər. Vaxtilə bu ərazinin daş-kəsəkli,
toz-torpaqlı bir yer olduğunu xatırladaraq, indiki mənzərə ilə keçmişdəki
vəziyyət arasında yer ilə göy qədər fərq olduğunu bildirdilər.
Beləliklə, bir gün ərzində
Binəqədi rayonunun ən müxtəlif ünvanlarındakı bir neçə məhəlləyə baş çəkdik,
orada vətəndaşlar üçün yaradılan şəraitlə həm yaxından tanış olduq, həm də
sakinlərin fikirlərini öyrəndik. Sakinlər yaradılan şərait üçün ölkə
rəhbərliyinə, bütün bu işləri görənlərə minnətdarlıqlarını bildirməklə yanaşı,
əminliklə vurğuladılar ki, abadlıq-quruculuq tədbirlərinin gələcəkdə Binəqədi
rayonunun bütün məhəllələrini əhatə edəcəyinə zərrə qədər də şübhə etmirlər.
Gördüklərimiz və eşitdiklərimiz bizdə də belə bir xoş təəssürat yaratdı. Belə
qənaətə gəldik ki, ümummilli lider Heydər Əliyevin "Kim bir ağacı kəsərsə, elə
bil mənim qolumu kəsir”, - fikrindən qaynaqlanan ideyalar, Prezident İlham
Əliyevin Bakı şəhəri və onun ətrafında 3 milyon ağacın əkilməsi barədə çox önəmli
təşəbbüsü, həmçinin paytaxt sakinlərinin mənalı istirahətinin, asudə
vaxtlarının səmərəli təşkili üçün maksimum şəraitin yaradılması barədə
tapşırıqları Binəqədi rayonunda uğurla həyata keçirilir.
Alpər
TURAN