Rəssamlıq bitib-tükənməyən sənətdir - Reportaj
Rəsm duyğuların cilalanmış portreti, mənzərəsi,
füsunkarlığıdır. Rəssamlıq məişətdən cəmiyyətə keçərək
insanlarınxarakterini, təbiətin füsunkarlığını əksetdirir. Hazırda bu
sahədə uğur qazanan istedadlı rəssamlarımız kifayət qədərdir. Sevindirici
hallardan biri də odur ki, onların arasında gənc istedadlı rəssamlarımız da
var. Bu gənclər ölkə hüdudlarında özləri deyib, özləri eşitmirlər.
Mədəniyyətimizin beynəlxalq arenada tanınması üçün dünyanın tanınmış
muzeylərində əsərlərinin nümayişini vacib hesab edirlər.
Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının mətbuat
katibi, siyasi elmlər doktoru Fuad Sadıqov bizimlə hər söhbətində istedadlı
gənc rəssam, Akademiyanın ən gənc müəllimlərindən olan Aysel Əmirovadan bəhs
edirdi. Rəssamla görüşümüz elə onun emalatxanasında baş tutdu.
Kiçik emalatxananın nüfuzlu rəssamı
Gənc olmasına baxmayaraq, qalibiyyəti, qazandığı
nüfuz, çəkdiyi əsərlər - hamısı o kiçik otaqda cəm olunmuşdu. Hər bir əsərin
bir xatirəsi, bir hekayəsi, içində gizlənən bir sirri vardı.
Rənglər, palitralar, fırçalar, pəncərədən tabloların
üzərinə şığıyan günəş işığı tam bir yaradıcı atmosfer yaratmışdı.
Bizi AzərbaycanRəssamlarİttifaqının
Gənclər bölməsinin üzvü, Heydər Əliyev Fondunun qızıl medalçısı, respublika və
beynəlxalq festivalların laureatı Aysel xanım qarşıladı. Onunla elə birbaşa
söhbətə başladıq. Aydın oldu ki, kiçik yaşlarından rəssamlığa böyük
həvəs,maraq göstərdiyi üçün, T.İsmayılov adına uşaq yaradıcılıq
qalereyasında məşğul olmağa başlayıb. İlk uğuru 1998-ci ildə"Xocalı
faciəsi”adlı sərgi-müsabiqəsindərespublika üzrə1-ci dərəcəli
diploma layiq görülməsi olub. 1999-cu ildəisə50 rəsmdən ibarət ilk
fərdi sərgisi həmin qalereyada keçirilib. Dərnəkdəməşğul olduğu
illərərzindəbeynəlxalq sərgilərdə: ABŞ, Yaponiya,Rusiya, Gürcüstan,İranda
keçirilən sərgi-müsabiqələrdəfəal iştirak edib, diplom və mükafatlara
layiq görülüb. 2003-cü ildəƏ.Əzimzadəadına Azərbaycan Dövlət
Rəssamlıq vəİncəsənət Kollecinərəngkarlıq ixtisasına daxil olub. Təhsil
aldığı illərdə Rəssamlar İttifaqı,Mədəniyyət vəTurizm,Gənclər
vəİdman nazirlikləri tərəfindən keçirilən sərgilərdəfəal iştirak edib.
2007-ci ildəkolleci fərqlənmədiplomu ilə bitirib. 2007-ci ildə
Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyasına rəngkarlıq ixtisasına daxil olub. Elə
həmin ilin oktyabrında HeydərƏliyev FondundaWord Intellectual
Property Organizationtəşkilatı tərəfindən rəssamlıqda yüksək
nailiyyətlərinəgörəqızıl medalla təltif olunub."Meyvələr”adlı
kətan üzərindəyağlı boya iləişlənmiş tablosunu Fonda
hədiyyəedib.
2011-ci ildəakademiyanı fərqlənməilə
bitirib və magistr pilləsinə daxil olub.Həmin ilin may ayında Prezident
təqaüdünəlayiq görülüb. 2014-cü ildəAzərbaycan Dövlət Rəssamlıq
Akademiyasının dissertanturasına daxil olub.
Təhsilin gətirdiyi uğur
Deyir ki, 6 yaşından rəssamlıqla məşğul olub, ona bu istedad anasından keçib. Qazandığı
uğurlar onu rəssam olmağa bir növ sövq edib. Əvvəlcə kiçik əsərlərdən başlayan
rəssamın, böyüdükcə arzuları, istəkləri, hədəfləri də artıb: "Məktəb illərimdə
tez-tez uşaq tədbirlərində iştirak edirdim və bu tədbirlərin birində ulu
öndərimiz Heydər Əliyevlə görüşdüm. Onunla 2 dəfə görüşdük. Daha sonra 2001-ci ildə tədbirlərin birində cənab
prezidentimiz İlham Əliyevlə görüşdüm. Ona böyük həvəslə çəkdiyim portretini
hədiyyə etdim. İlham Əliyev portretə baxıb, məndən tələbə olub-olmadığımı
soruşdu. Məktəbdə təhsil aldığımı bildirəndə, qeyd etdi ki, çəkdiyim tabloda
onun üz cizgiləri dəqiqliklə vurğulanıb. Əslində prezidentimizin bu sözləri
mənə çox stimul verdi. O zaman məktəbdə təhsil alırdım. Sənədlərimi götürüb, Əzim
Əzimzadə adına İncəsənət Kollecinə daxil
oldum. Rəssamlıq sənətinin sirlərini öyrənmək üçün təhsil almağım önəmli idi. Orada
peşəkar müəllimlərdən dərs aldım”.
Rəssamlıq sənətinin sirlərini öyrənmək üçün
təhsilin vacibliyindən danışan Aysel xanım bu işdə təcrübənin də müstəsna
xidmətlərini qeyd etdi: "Həvəskar rəssam olduqda, istədiyin bir əsəri kor-koranə
çəkirsən və o da bir yerə qədər səni aparır. Təhsil olmadıqda, hardasa dayanmalı
olursan. Rəssamlıq elə bir sənətdir ki, oxuduqca öyrənilir, bitmir, tükənmir.
Mən indi tələbələrimlə işləyəndə görürəm ki, rəssamlıq sənətinin həqiqətən də
böyük sirləri var. İşlədikcə daha çox öyrənirsən. Onu da qeyd edim ki, bazam
olmasaydı, bu sənətin dəqiqliyinə vara bilməyəcəkdim. Təhsil aldığım hər bir
müəllimdən bu işin əlifbasını öyrənmişəm Bu elə bir sənət növüdür ki, qalıcıdır
və ona baxdıqca hər zaman xatırlanırsan”.
"Rəssamlıq incəsənətin şahıdır”
Emalatxanada abstrakt əsərlərin, təbiət məzələrinin
çoxluğunu görüb, Aysel xanımdan çəkdiyi mövzuların ilham mənbəyini xəbər
alırıq: "Son iki ildə ancaq təbiət rəsmləri çəkirəm. Meşə, ağaclar, hörümçək
torlarının rəsmlərini çəkirəm. Allah təbiəti o qədər gözəl yaradıb ki, onun
rəngləri təkrarlanmır. Günəşin şüaları üzərilərinə düşəndə müxtəlif rəng
çalarlarına qurşanırlar. Meşəni, təbiəti sevirəm. Bundan əvvəl daha çox
insanların daxili aləmini çəkməyə üstünlük verirdim. Bir müddət şəhid analarının
üzündəki qırışları, kədəri, onların gözyaşlarını çəkirdim. Bu məni çox düşündürürdü.
Hətta 2009-cu ildə Ankarada keçirilən "Xocalı
soyqırımı” sərgisində "Şəhid anası” adlı rəsmlə iştirak etmişdim. Orada bu
əsərim çox böyük diqqət çəkmişdi”.
Müsahibimiz qeyd edir ki, rəssamlıq yaradıcı
sənətdir. Bəzən beynəlxalq sərgilərdə iştirak zamanı kənardan öz işlərinə
baxıb, əsərlərini qısqanır. "Həqiqətənmi bu əsəri mən çəkmişəm?” deyə özünə
sual verir. Bildirir ki, o, rəssamlığı incəsənətin şahı kimi qiymətləndirir.
Son bir neçə ildə gündəmdə olan abstrakt əsərlərin
qeyri-peşəkarlığı məsələsinə də Aysel xanım aydınlıq gətirdi. Emalatxanada
abstrakt əsərləri gördükdə, biz də bu sualla ona müraciət etdik: "Müxtəlif
səpkili əsərlərim var, onların içərisində abstrakt əsərlər də var. Ümumiyyətlə
hisslərimə uyğun əsərlər çəkirəm. Əsərə baxanda bilirəm ki, onu hansı ab-havada
olarkən çəkmişəm. Abstrakt əsərləri böyük məktəb keçdikdən sonra çəkmişəm. Onun
əlifbasını öyrənmişəm, işığını, kölgəsini öyrənib çəkmişəm. Abstrakt janrını
asan hesab etmirəm. Onun texnikaları var. Əgər onu çəkən peşəkar rəssamdırsa,
qəbul edirəm. Rəssamlığa yeni gələn, azacıq da olsa həvəsi olan gənclər
abstrakt çəkirlər və bununla nəyisə sübut eləmək istəyirlər. Bu janr rahatdır, ancaq baxır kimin üçün. Mais
Ağabəyov, Altay Sadıqzadənin abstrakt əsərlərinə baxdıqda görürsən ki, böyük
bir dəryadır, sıradan rənglərin qarışığı deyil”.
Uzun müddət Uşaq-gənclər yaradıcılıq mərkəzində
rəhbər vəzifəsində çalışan müsahibimin orada 100-ə yaxın tələbəsi olub. 11
ildir ki, fiziki qüsurlu uşaqlara dərs deyir. Həm fiziki, həm də əqli qüsurlu
uşaqlarla çalışır. Deyir ki, onların xüsusi bir dünyası, həyata baxışı və
yanaşma tərzi var: "İlk dəfə mənə belə bir təklif olunanda düşünürdüm ki, bu
uşaqlarla işləmək mənə çətin olacaq. Ancaq onları o qədər sevdim ki... Onlar
çox həssas uşaqlardır, sevgini də, nifrəti də dərk edirlər. Əslində mən fiziki
qüsurlu uşaqlardan çox şey öyrənmişəm. Onlar bir rəsmi çəkməyə başlayırlarsa
onu yarımçıq qoymurlar. Bunun üçün zamanın və məkanın heç bir fərqi yoxdur, yolda,
tənəffüsdə belə, işlərini bitirib, sonra ondan əl çəkirlər. Hətta həmin
tələbələrimdən Rəssamlıq Akademiyasına qəbul olunanlar da var”.
Terapiya guşəsi...
Emalatxananın bir guşəsi tələbələr üçün nəzərdə
tutulub. Belə ki, gənc rəssam nəinki asudə zamanlarında buraya gəlir, hətta bu
kiçik məkanda tələbələr də yetişdirir: "Tələbələrlə işləməkdən zövq alıram.
Burada art-terapiya ilə məşğul oluruq. Bilirsiniz ki, rəsm çəkmək yorğunluğu və
stressi aradan qaldırır. Akademiyaya hazırlaşanlar və ya digər ixtisas
sahibləri də bizə müraciət edirlər. Tələbə sektoru müxtəlifdir”.
Dövlətin gənc rəssamlara olan qayğısı ilə bağlı
söhbət açdıqda isə, rəssam deyir ki, hazırda çalışdığı bu emalatxana ona dövlət
tərəfindən verilib: "Nazirliyimiz tərəfindən evimizin yaxınlığında olan bu
emalatxanada təmənnasız mənə yer ayırdılar və mən orda böyük şəkillər çəkməyə
başladım. Burda çəkdiyim əsərlər beynəlxalq sərgilərdə iştirak edir. Dövlətin
qayğısını üzərimdə hər zaman hiss etmişəm və edirəm də. İl ərzində 10-a yaxın
beynəlxalq və yerli sərgilərdə iştirak edirəm”.
Emalatxananı gəzdikdə, Aysel Əmirovanın
yaradıcılığında gözəllik, daxili aləm, gənclik və zəhmətin vəhdət təşkil
etdiyinin şahidi oluruq. Onun fırçasından çıxan "Xəyallarda”, "Şəhid anası”,
"Bir millət - iki dövlət”, "Yaz rəqsi”, "Qızıl güllər”, "Büruzə verən hiss”,
"Gecə və gündüz”, "Yerin üstündə”, "Nabran xatirələri”, "Quba”, "Bakı,
İstanbul” və digər rəsm əsərləri insanı bir başqa dünyaya aparır.
Xəyalə Rəis