Radikalların İran hadisələri ilə bağlı mövqesizliyi
İranda baş verən hadisələr
Azərbaycanda müzakirə mövzusu oldu. Baş verənlərə hər kəs ö baxış bucağından
yanaşmağa çalışdı. Bu baxışlar içərisində müxalifətin radikal qanadının mövqeyi
təəccüb doğurdu. Hər zaman Əbülfəz Elçibəy ideyalarına sadiqliyini az qala
"gözə soxan” AXCP və onun sədri Əli Kərimlinin İrandakı hadisələrə verdiyi şərh
nəinki digər müxalif qüvvələr, eləcə də cəmiyyətin ayrı-ayrı ziyalıları
tərəfindən birmənalı qarşılanmadı. AXCP sədrinin yan-yörəsindən əl çəkməyən və
Milli Şura adlanan qurumda təmsil olunan "demokratiya carçıları” "nala-mıxa vurdular”.
Onlar qurumun ətrafında birləşən radikal dindarları özlərindən uzaqlaşdırmamaq
üçün dəridən-qabıqdan çıxdılar. Təbii ki, Ə.Kərimlinin məqsədi gün kimi
aydındır. Onun məqsədi əslində özünü Milli Şuranın keçirdiyi mitinqlərdə də
özünü göstərirdi. Belə ki, cinayət məsuliyyətinə cəlb edilən radikal
dindarların ailələri və yaxınları həmin mitinqlərdə iştirak edirdilər. Cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilən bu şəxslərin bir çoxunun İranın və digər xarici ölkələrin
xüsusi xidmət orqanlarına bağlı olması heç kimə sirr deyil. Görünür Ə.Kərimli
mitinq "elektoratı”nın bir hissəsi olan bu zümrəni özündən uzaqlaşdırmaq
istəməyib.
Amma bu yanaşma müxalifət düşərgəsində birmənalı
qarşılanmayıb. Hazırda xaricdə yaşayan jurnalist Elbəyi Həsənli həm Milli Şura
adlanan qurumda təmsil olunanların, həm də AXCP sədri Ə.Kərimlinin İranda baş
verənlərlə bağlı verdiyi açıqlamaları sərt tənqid edib. O, Milli Şurada təmsil
olunan Eldəniz Quliyevin sosial şəbəkədə yazdığı statusunda İranda mövcud olan
diktaturaya açıq şəkildə dəstək verdiyini qeyd edir: "Absurddur. Və bu şəxs Milli
Şuranın öndərlərindən biridir... Tək o, deyil. Günün 24 saatını türkçülükdən
danışanlar var ki, hazırda İran mollarının müdafiəsinə qalxıb. Azərbaycanın
müxalifətinin faciəsi ondadır ki, onlar bir gün Rusiyanın yanında olurlar,
səhərisi İran mollaları ilə ortaq məxrəcə gəlirlər, bunlardan da bir şey
çıxmayanda Qərb dəyərlərindən danışırlar. Yəni, Azərbaycan müxalifəti Bakı
küləyi kimi bir şeydir, hərdən bir tərəfə əsir...
Bəs ağsaqqal ziyalımız nədən belə bir mövqe sərgiləyir? Bəllidir ki,
yerli islamçılar "Azadlıq” qəzetindən narazı qalıblar. Niyə? Çünki onların
saytında İrandakı etirazları əks etdirən videolar yayımlanıb. Bundan qəzəblənən
islamçılar bildiriblər ki, daha Milli Şuranın mitinqlərinə gəlməyəcəklər.
Hörmətli Eldaniz Quliyev də bu kimi amilləri nəzərə alaraq belə absurd şeylər
yazır.Görün, Milli Şura hansı ağılda olan insanlarla müttəfiqdir”.
Həmçinin E.Həsənli AXCP sədrinin İranla bağlı verdiyi şərhə münasibət
bildirərək qeyd edir ki, nə qədər absurd olsa da, həmin açıqlamada radikal
dindarların adını çəkir və onun müdafiə olunmasının zəruriliyini vurğulayır: "Hacı
Talehin məqsədi nədir? Bəlkə o, Əli Kərimlinin arzusunda olduğu Rəsulzadə
respublikasının bərpasının tərəfdarıdır? Niyə yalan-palan danışırsınız? Nədən
xalqı qanmaz yerinə qoyursunuz? İran rejiminə xidmət edən Hacı Taleh də, onun
ətrafında olan islamçılar da, o cümlədən Mİlli Şuranın keçirdiyi mitinqlərdə
gözə girən saqqallılar da İran mollakratiyasının oxşarını Azərbaycanda qurmaq
arzusundadır. Məsələ bu qədər bəsit. Ancaq Əli Kərimli əmindir ki, Hacı Taleh
də, yerli islamçılar da Azərbaycanın Qərb dəyərlərinə qovuşması uğrunda
mübarizə aparır. Əslində isə Əli Kərimli iqtidara gəlmək üçün islamçılardan
yararlanmaq istəyir. Ancaq nahaq yerə. Qərb islamçılarla "maç-maç,
quc-quc" münasibətində olan təşkilatın iqtidara gəlməsinə imkan verməz. Türkiyə
və Rusiya da belə şeyə heç vaxt yaşıl işıq yandırmaz. Düşünün ki, siyasətin
əlifbasını yeni öyrənənlər bunu bilir, ancaq Əli Kərimli bilmir”.
Jurnalist qeyd edir ki, AXCP ideoloji baxımdan tam iflasa uğrayıb: "Bütöv
Azərbaycan uğrunda savaş aparan Əbülfəz Elçibəyin yadigarı olan AXCP indi
Azərbaycanda İran mollarına züy tutmaqla məşğuldur”.
Bötüv Azərbaycan Xalq
Cəbhəsi Partiyasının sədr müavini Elçin Mirzəbəyli bildirdi ki,
Ə.Kərimlinin İranla bağlı mövqeyi bəllidir: "Azərbaycanda konstitusion dövlət
quruluşunu dəyişməyə çalışan və artıq xarici dövlətlərə işlədiyi, o cümlədən
nüfuz müvəkkilliyi missiyasını yerinə yetirən insanları müdafiə edən bir
şəxsdən fərqli mövqe gözləməyə dəyməz. Yəni, əgər Əli Kərimlinin yanaşma tərzi
ilə götürsək, Taleh Bağırzadə onun dostudursa və heç şübhəsiz Taleh
Bağırzadənin daşıdığı dini-siyasi ideologiyanın mərkəzinə qarşı etiraz etmək
gücünə malik ola bilməz. Əli Kərimlinin Azərbaycançılıq və bütövlükdə
Azərbaycanla bağlı təsəvvürləri orta statik azərbaycanlının genetik kodlarına, düşüncəsinə
uyğun gəlmir. Bu insan yalnız öz korporativ maraqlarından çıxış edərək mövqe
sərgiləyib. Həmin maraqların içərisində İranın, Rusiyanın, bütövlükdə Qərbin və
istənilən ölkənin mövqeyi yer ala bilər, amma Azərbaycandan başqa. İranda baş
verənlərlə bağlı obyektiv mövqe sərgiləyənlər oldu. Hesab edirəm ki, ən doğru
yanaşmanı Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədri, millət vəkili
Qüdrət Həsənquliyev ortaya qoydu və İranda baş verən prosesləri kifayət qədər
obyektiv dəyərləndirdi. Azərbaycanın müxalifət spektri kifayət qədər zəngindir,
amma təəssüflər olsun ki, bu zəngin spektrdə ölkəmizin mövqeyinə, milli
maraqlarına xidmət etməyən insanların
sayı yetərincədir”.
E.Mirzəbəyli əlavə etdi ki, Azərbaycan hər zaman öz qonşusunda
sabitliyin təmin olunmasını vacib hesab edib: "İndiki halda İranda baş verən
hadisələrin kökündə iqtisadi-sosial problemlər dayansa da, təbii ki, burada
siyasi çalarlar da var. Bu rejim mütləq islahatlar aparmaqla ölkədəki vəziyyəti
dəyişməlidir. Amma bütün bu baş verənləri demokratik proses kimi dəyərləndirən
və İranın daha demokratikləşməsindən danışan insanlar hansı dövrdə
yaşadıqlarının fərqində belə deyillər. Hesab edirəm ki, onların insan hüquq və
azadlıqları haqqında anlayışları yoxdur. Ya da ki, bu anlayışları qrant
layihələrinin əvəzində çoxdan xərcləyiblər”.
F.Qəhrəmanlı