Qeyri-hökumət təşkilatlarının problemi həllini tapdı
Bir müddət əvvəl Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasının (MBNP) rəhbərliyinin
banklara göndərdiyi məktub qeyri-hökumət təşkilatlarının fəaliyyətinin iflic
olmasına gətirib çıxarmışdı. Bu səbəbdən QHT-lər milli donor təşkilatlarından
aldıqları qrantları istifadə edə bilmirdilər. Yaranmış problemlə bağlı QHT
rəhbərləri media vasitəsilə MBNP-nin rəhbərliyinə öz fikirlərini
çatdırmışdılar. Daha sonra 200-ə yaxın vətəndaş cəmiyyəti institutunun rəhbəri
Prezident İlham Əliyevə məsələnin tez bir zamanda həll olunması üçün köməklik
edilməsi xahişi ilə müraciət ünvanlanmışdı. Ötən həftənin şənbə günü isə MBNP rəhbərliyi
ilə QHT-lər və kütləvi informasiya vasitələrinin (KİV) nümayəndələri arasında
görüş keçirilib.
Palata rəbərliyinin təşəbbüsü ilə keçirilən görüşdə "Nağdsız
hesablaşmalar haqqında” qanundan irəli gələn məsələlər müzakirə olunub. Görüşdə
QHT rəhbərləri üzləşdikləri çətinliklərə toxunaraq qeyd ediblər ki, bəzi
banklar 5000 manatdan artıq vəsaiti nağdlaşdırmağa icazə vermir. Bundan başqa,
Palata rəhbərliyinin diqqətinə çatdırılıb ki, vəsaitin nağdlaşdırılması zamanı
tutulan 1% komisyon haqqı yüksəkdir. QHT
rəhbərləri digər texniki məsələləri də MBNP rəhbərliyinin diqqətinə çatdırıb.
Çıxış edən MBNP-nin
Direktorlar Şurasının sədri Rüfət Aslanlı isə sözügedən qanunun vacibliyinə
toxunaraq qeyd edib ki, sənədin qəbulu iqtisadiyyatın şəffaflaşdırılması
baxımından olduqca önəmlidir.
R.Aslanlı əlavə edib ki,
rəhbərlik etdiyi qurum tərəfindən banklara məktub ünvanlanıb və bildirilib ki,
qanunvericiliyə görə, satınalmalarda iştirak edən şəxslər tərəfindən 5000
manatdan çox vəsaitin nağdılaşdırılması qadağandır. Banklar isə bunu yalnış
anlayıb və qrantların nağdlaşdırmasına da qadağa və limit tətbiq edib. R.Aslanlı görüş
iştirakçılarının nəzərinə çatdırıb ki, artıq bununla bağlı banklara müvafiq
göstəriş verilib və problem aradan qaldırılıb. Beləliklə, QHT-lər və KİV-lər 15 000 manata qədər olan vəsaiti nağdlaşdıra biləcək.
QHT rəhbərləri bu addımı
müsbət qarşılayıb. Bundan başqa, görüş iştirakçıları qeyd edib ki,
nağdlaşdırılmasına icazə verilən 15 000 manat limiti azdır. Buna cavab olaraq R.Aslanlı qeyd edib ki, bu,
qanundan irəli gələn məsələdir.
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Milli QHT Forumunun (MQF) prezidenti Rauf Zeyni bildirib ki, görüşdə
aprelin 4-də banklara göndərilən məktubla bağlı yaranan problem Maliyyə Bazarlarına
Nəzarət Palatasının rəhbərliyinin diqqətinə çatdırılıb: "Burada yaranmış
problemin həlli ilə bağlı çıxış yolları da qeyd edildi. Eləcə də "Nağdsız
hesablaşmalar haqqında” qanunda ziddiyyətlər də var və bu məsələ də müzakirə
mövzusu oldu. Görüşdə ilk olaraq, 5 min manatdan çox vəsaitin nağdlaşdırılması
məsələsinin banklar tərəfindən düzgün anlaşılmadığı vurğulandı və qeyd edildi
ki, mayın birindən qeyri-hökumət təşkilatları 15 min manata qədər
nağdlaşdırılma hesabı apara bilər. Bu baxımdan hesab edirəm ki, bu görüş çox
səmərəli oldu. Bütün dövlət qurumları Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası kimi
şəffaf olmalıdır, ünsiyyətdən qaçmamalıdır. Bir çox dövlət orqanları
görüşlərdən qaçırlar, bunu səmimi demək lazımdır. Düşünürəm ki, vətəndaş
cəmiyyəti institutları bütün dövlət qurumları ilə bu cür qarşılıqlı faydalı
görüşlər keçirib idarəetməni asanlaşdırmağa, eyni zamanda ictimai nəzarəti
təmin etməyə birlikdə nail olsaq, ölkədə çox böyük inkişafa təkan verə bilərik”.
"Konstitusiya” Araşdırmaları
Fondunun prezidenti Əliməmməd Nuriyev bildirib ki, aprelin
əvvəlində MBNP tərəfindən banklara ünvanlanan müraciət QHT-lərə müəyyən qədər
problemlər yaradırdı: "Nağdsız hesablaşmalarla bağlı məsələ dünyanın bir çox
ölkələrində həyata keçirilir. İstənilən ölkədə bu proseslər həyata keçirilərkən
maraqlı tərəflərlə məsləhətləşmələr aparılır. Düzdür, bizdə qanun müzakirə
edilərkən bir çox maraqlı subyektlər iştirak etmişdir. Amma nağdsız
hesablaşmaların tətbiqi zamanı vətəndaş cəmiyyəti və medianın müəyyən
xüsusiyyətləri nəzərə alınmamışdır. Bu da heç şübhəsiz ki, vətəndaş cəmiyyəti
institutlarının layihələrinin icrası zamanı problemlər yaradırdı. Belə ki,
qeyri-hökumət təşkilatları ezamiyyətlərə gedirlər, eyni zamanda müxtəlif
tədbirlər həyata keçirirlər. Bu tədbirlər zamanı isə az məbləğli satınalmalar
həyata keçirirlər. Misal üçün, dəftərxana ləvazimatları və s. Heç də bütün
hüquqi və fiziki şəxslər bir qayda olaraq bu məsələləri müqavilə formasında
həyata keçirməyi arzu etmirlər. Çünki bu, vaxt aparan bir məsələdir”.
Ə.Nuriyev qeyd edib ki, ölkə rəhbərliyi tərəfindən vətəndaş
cəmiyyətinin inkişafına xüsusi diqqət yetirilir: "Ona görə də həyata keçirilən
islahatlar bu sahədə müəyyən narahatlıqlar yaratmışdı. Nəticədə qeyri-hökumət
təşkilatları tərəfindən ölkə rəhbərliyinə müraciət olunmuşdu ki, bu məsələnin
həllində dəstək versin. Cənab prezident tərəfindən məsələ araşdırıldı və
nəticədə Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasını rəhbərliyi ilə görüş baş tutdu.
Burada maraqlı müzakirələr aparıldı. Eyni zamanda, qanunun zəruriliyi haqqında
Palata tərəfindən ətraflı məlumat verildi. Əlbəttə ki, biz islahatların sürətlə
həyata keçirilməsini vacib hesab edirik, eyni zamanda vətəndaş cəmiyyətinin
problemlərini nəzərə almaq vacibdir. Çünki qeyri-hökumət təşkilatları çoxsaylı
işçi saxlaya bilmir, layihələr 3-4, bəzən 5 ay ərzində reallaşdırılır. Ona görə
də görüşdə bu məsələlər müzakirə edildi və banklar tərəfindən məsələnin
mahiyyətinin anlaşılmadığı qeyd edildi. Qeyd edim ki, bu məsələ ilə bağlı
banklar vətəndaş cəmiyyəti institutlarına əlavə problemlərdə yaradırdı. Bir
sözlə, bu məsələlər müzakirələr zamanı uğurla həll edildi”.
Ə.Nuriyev əlavə edib ki, qanunvericiliyə müəyyən dəyişikliklərin
edilməsi zərurəti yaranıb: "Görüşdə Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasının
rəhbərliyi bildirdi ki, "Nağdsız hesablaşmalar haqqında” Qanunun ayrı-ayrı
maddələri ilə bağlı təkliflərimizi verək. Vətəndaş cəmiyyəti olaraq, qanunla
bağlı təkliflər barəsində düşünürük”.
Bəxtiyar MƏMMƏDLİ