"Qaradağ rayonunun sosial-iqtisadi inkişafı: real vəziyyət və perspektivlər"
Son
illər regionların sosial-iqtisadi inkişafı dövlətin əsas prioritetlərindən
birinə çevrilib. Elə bu məqsədlə dövlət başçısının tapşırığı ilə müxtəlif
layihələr və dövlət proqramları həyata keçirilir. Bu proqramlar ölkənin
müxtəlif regionlarının iqtisadi gücünü artırmaqla yanaşı, Azərbaycanın ümumi
iqtisadiyyatına böyük töhfələr verib. Təkcə elə paytaxt Bakı şəhərinin müxtəlif
rayonlarında görülən işlər bu sözləri deməyə əsas verir. Bu rayonların
içərisində öz böyüklüyünə və strateji əhəmiyyətinə görə Qaradağ rayonu xüsusi
seçilir.
Bakının ən gözəl rayonlarından biri
Tarixə
nəzər salsaq görərik ki, Qaradağ rayonu inzibati ərazi vahidi kimi Puta-Şubanı
mədəninin kəşfi ilə əlaqədar yaradılıb. 1923-cü il mayın 7-də Puta
qəsəbəsindəki klubda ilk partiya konfransı keçirilərək rayonun əsası qoyulub.
Rayon 1937-ci ilədək Mikoyan rayonu, 1956-cı ilədək Molotov rayonu, 1956-63-cü
illərdə Qaradağ rayonu, 1963-66-cı illərdə Əzizbəyov rayonu, 1966-cı ildən isə
yenidən Qaradağ rayonu adlandırılmışdır. Rayonun adı Zaqafqaziyada ilk dəmiryol
stansiyalarından olan Qaradağstansiyasının adı ilə bağlıdır.
Təsadüfi deyil ki, ümummilli lider Heydər Əliyev çıxışlarının birində Qaradağ rayonunun
əhəmiyyətindən söz açarkən onu Bakının ən gözəl rayonlarından biri kimi
qiymətləndirib. Hal-hazırda rayonun ərazisinə 11 inzibati ərazi vahidi, 13
yaşayış məntəqəsi daxildir.
Əlverişli biznes mühiti
Həqiqətən
də Qaradağ rayonunun sənaye, sosial-iqtisadi inkişaf göstəricilərinə görə ölkə
iqtisadiyyatında xüsusi strateji mövqeyivar. Son illər bu rayonda görülən
işlər öz nəticəsini verməkdədir. Belə ki, həyata keçirilən kompleks tədbirlər
nəticəsində yeni iş yerləri yaradılaraq əhalinin sosial rifahı yaxşılaşdırılmaqla
yanaşı, insanların məşğulluğu təmin edilib. Bu baxımdan, prezident İlham Əliyev
tərəfindən ölkə iqtisadiyyatına xarici sərmayələrin cəlb edilməsi, kiçik və
orta sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi və yeni iş yerlərinin yaradılması
istiqamətində qarşıya qoyulan mühüm vəzifə və tapşırıqların icrası Qaradağ
Rayon İcra Hakimiyyətinin rəhbərliyi tərəfindən sistemli olaraq həyata
keçirilir. Ölkədə nəhəng sosial-iqtisadi layihələrin, dövlət proqramlarının
uğurlu icrası, qeyri-neft sektoru və sənayenin inkişafı, ölkənin mövcud
iqtisadi potensialı yerli və xarici iş adamlarının fəaliyyəti üçün əlverişli
biznes mühiti yaradıb.
Bu
yaxınlarda Qaradağ İH-nin 2018-ci ilin birinci rübündə rayonun sosial-iqtisadi
inkişafının yekunlarına və prezident İlham Əliyevin Nazirlər Kabinetinin 9
aprel 2018-ci il tarixli iclasındakı nitqindən irəli gələn vəzifələrə həsr
olunan hesabat yığıncağında rayon icra hakimiyyətinin başçısı Süleyman
Mikayılov, Milli Məclisin deputatı, Yeni Azərbaycan Partiyası İdarə Heyətinin
üzvü Mixail Zabelin, millət vəkili, Yeni Azərbaycan Partiyası Qaradağ rayon
təşkilatının sədri Aydın Hüseynov, Şuranın üzvləri, bələdiyyə sədrləri,
müəssisə rəhbərləri və rayon ictimaiyyətinin nümayəndələri iştirak ediblər.
Hesabat məruzəsi ilə çıxış edən icra başçısı prezident İlham Əliyevin Nazirlər
Kabinetinin 2018-ci ilin birinci rübündə sosial-iqtisadi inkişafın yekunlarına
və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasındakı geniş nitqində ölkəmizin
əldə etdiyi yüksək nailiyyətləri vurğuladığını qeyd edib. İcra hakimiyyəti
başçısı qeyd edib ki, ümummilli liderin uzaqgörən siyasəti prezident İlham
Əliyev tərəfindən uğurla davam və inkişaf etdirilir, əldə olunmuş yüksək
nailiyyətlər göz önündədir: "Azərbaycanda düşünülmüş, müstəqil siyasət
aparılır, sabitlik təmin edilir və Azərbaycan xalqı təhlükəsizlik şəraitində,
rifah içində yaşamağa səs verib. Qazanılan hər bir uğura dövlət başçısının
göstərdiyi böyük diqqət və qayğı sayəsində nail olunub. Məhz ölkə prezidentinin
birbaşa təşəbbüsü və himayəsi sayəsində son illər Qaradağ rayonunda bir çox
mühüm obyektlərin inşası uğurla başa çatdırılıb, ölkəyə xarici investisiyaların
gətirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atılıb”. S.Mikayılov rayonun
sosial-iqtisadi inkişafını geniş təhlil edərək, statistik rəqəmləri iclas iştirakçılarının
diqqətinə çatdırıb.
Qarşıda böyük hədəflər var
Bütün
bunlar son illərdə rayonun nail olduğu iqtisadi inkişaf tempinin göstəricisi
kimi qəbul edilə bilər. Amma təkcə görülən işlərlə kifayətlənmək olmaz. Çünki
hələ qarşıda xeyli hədəflər var. Rayonun
iki - Qızıldaş və Puta qəsəbələrində olarkən gördüklərimiz bunu deməyə əsas
verir. Sakinlərlə söhbətimiz zamanı məlum oldu ki, onlar yol, nəqliyyat və
rabitə problemlərindən əziyyət çəkirlər. Müsahiblərimizdən biri Qızıldaş qəsəbə sakini Mahir Əliyevdir.
O deyir ki, hər gün müxtəlif problemlərlə qarşılaşırlar: "Ən böyük çətinliyimiz
yol problemidir. Yaşadığımız küçədə və ətraf küçələrin əksəriyyətində yol
yoxdur. Yağış yağan kimi hər yer qatı palçıq olur. Buranın torpağı gilli
olduğuna görə çox əziyyət çəkirik. Uşaqlar məktəbə gedə bilmirlər.
Problemlərdən biri də telefon xəttinin olmamasıdır. Bir neçə dəfə qonum-qonşu
yığışıb lazımi yerlərə müraciətlər etsək də, heç bir fayda olmayıb. Artıq 9 ilə
yaxındır ki, evə telefon xətti çəkdirə bilmirik”.
Puta qəsəbə sakini Günel Şirinova isə deyir ki, ən çox nəqliyyat və su problemlərindən
şikayətçidirlər: "Elə günlər olur ki, su gəlmir. Məcbur qalıb çənlərə su
doldurub işlədirik. Qızıldaş və Puta ayrılıqda iki böyük qəsəbədir. Amma
təəssüflər olsun ki, qəsəbələrin daxilində heç bir marşrut xətti yoxdur. Cəmi
bir - 126 nömrəli avtobus var, onun da dayanacağı bizim evimizdən xeyli
uzaqdır. Qış aylarında evdən çıxıb harasa getmək əsl işgəncə olur. Əslində
problem bir deyil, iki deyil. Ümid edirik ki, çətinliklərin hamısı tez bir
zamanda öz həllini tapar”.
Böyük iqtisadi layihələrin mərkəzi
Məsələ
ilə bağlı Milli Məclisin deputatı, YAP
Qaradağ rayon təşkilatının sədri Aydın Hüseynovla söhbətləşdik. Millət
vəkili əvvəlcə qeyd etdi ki, Qaradağ rayonu region üçün mühüm əhəmiyyət kəsb
edən layihələrin mərkəzinə çevrilib: "Qaradağ ölkəmizin ən böyük sənaye
rayonlarından biridir. Dövlət başçısının həyata keçirdiyi böyük transmilli
layihələrin əksəriyyəti Qaradağ rayonunun payına düşür. Bunların içərisində
xüsusi əhəmiyyət daşıyan Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolunun adını çəkmək istərdim.
Prezidentin də qeyd etdiyi kimi, bu layihə təkcə bizim üçün deyil, həmçinin
Avropa və Avrasiya ölkələri üçün də böyük əhəmiyyət daşıyır. Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu xəttinin işə
düşməsi rayonun gələcəkdə çox böyük bir iqtisadi məkana çevrilməsi üçün zəmin
yaradır. Bundan başqa, öz başlanğıcını Qaradağ rayonunda yerləşən
Sanqaçal terminalından götürən və dünyanın enerji xəritəsini dəyişən
Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Cənubi Qafqaz Dəhlizi layihələrinin adını çəkmək olar.
Böyük layihələrdən danışarkən rayonun Ələt qəsəbəsində yerləşən Bakı Beynəlxalq
Dəniz Ticarət Limanını qeyd etmək istərdim. Yaxın gələcəkdə bu ərazidə hava limanının tikilməsi də nəzərdə
tutulub. Dövlət başçımızın təşəbbüsü ilə bu ərazidə azad iqtisadi zona da
fəaliyyətə başlayacaq. Bunun üçün artıq ilkin addımlar atılıb. Bu, Azərbaycanla
yanaşı, region üçün də mühüm əhəmiyyətə malikdir. Artıq Qaradağ sənaye
parkının yaradılmasına dair sərəncam imzalanıb. Hələ 1978-ci ildə Qaradağ rayonunda
əsası qoyulan Heydər Əliyev adına Bakı Dərin Özüllər Zavodu bütün gücü ilə
fəaliyyətini davam etdirir. Əgər bu zavod olmasaydı, biz "Əsrin müqaviləsi”ni
imzalaya bilməzdik. "Əsrin
müqaviləsi”nin imzalanması nəticəsində Bakı Dərin Özüllər Zavodunun tarixində
yeni səhifə açıldı, zavodun fəaliyyəti yenidən canlandı. Bütün bunlarla yanaşı, Qaradağ rayonunun çox böyük təbii ehtiyatları
var. Bildiyiniz kimi, Qaradağda daş karxanaları fəaliyyət göstərir və rayon
ümumilikdə Cənubi Qafqazda ən böyük yataqlara malikdir. Həmçinin burada
fəaliyyət göstərən sement zavodunun adını çəkmək olar ki, bu zavod ölkənin
daxili tələbatını tam təmin edir”.
Həllini gözləyən problemlər də var
Millət
vəkili Qaradağ rayonu ərazisində neft sənayesi ilə bağlı böyük komplekslərlə
yanaşı, xeyli sayda mühüm iqtisadi obyektlərin yerləşdiyini də vurğuladı: "Təkcə
"Binə” və "Sədərək” ticarət mərkəzlərində 30 mindən artıq insan fəaliyyət
göstərir. Bu yaxınlarda Qaradağ rayonunun Lökbatan qəsəbəsində böyük bir park
inşa edildi. Məktəblər, xəstəxanalar təmir olunub, sosial-infrastruktur
layihələri icra olunub. Məcburi köçkünlər üçün Ümid, Lökbatan və Müşfiqabad
qəsəbələrində binalar tikilib və xeyli sayda qaçqın və məcburi köçkün ailələri
mənzillə təmin edilib. Cəmiyyətin bu həssas təbəqəsi daim diqqət mərkəzində
olub və onlara hər zaman xüsusi qayğı ilə yanaşılıb”.
Aydın
Hüseynov görülən işlər və əldə olunmuş nailiyyətlərlə yanaşı, müxtəlif
çatışmazlıqların olduğunu da etiraf etdi. Bunlardan ən başlıcası su və
kanalizasiya xətləri problemidir: "Bu xətlər hələ sovet dövründə çəkilib və
demək olar ki, yararsız haldadır. Qarşıda duran ən vacib məsələlərdən biri bu
xətlərin yeniləri ilə əvəz olunmasıdır. Bundan başqa, bir sıra qəsəbədaxili
yollarda müxtəlif problemlər var. Bu sahədə müxtəlif işlər görülsə də, hazırkı
vəziyyət qaneedici deyil. Görülən işlərin daha da intensivləşdirilməsinə
ehtiyac var. Su xətlərinin dəyişdirilməsi ilə bağlı artıq Müşfiqabad
qəsəbəsində işlər başlayıb. Bu yaxınlarda Ələt qəsəbəsində 50-yə yaxın evin
qazlaşdırılma ilə bağlı problemi var idi. Bu problem qısa müddətdə öz həllini
tapdı. Sadalanan problemlərlə bağlı dövlət büdcəsindən vəsaitin ayrılması ilə
bağlı lazımi müraciətlər edilib. Sözügedən problemlərin dövlət proqramına
salınması nəzərdə tutulub. Yaxın gələcəkdə rayonumuz daha da abadlaşaraq
ölkənin inkişafına yeni-yeni töhfələr verəcək”.
Və sonda...
Qaradağ
rayonunun mövcud iqtisadi potensialı, indiyədək əldə olunmuş uğurlar və gələcəklə
bağlı qarşıya qoyulmuş hədəflər, o cümlədən hazırda həyata keçirilən işlər rayonun
iqtisadi qüdrətinin getdikcə yüksələcəyinə şübhə yeri qoymur. Beləliklə, rayon
sakinlərinin həyat şəraiti daha da yaxşılaşacaq, mövcud problemlər isə zamanla öz
həllini tapacaq.
Şəbnəm Mehdizadə
Yazı Qaradağ Rayon İcra Hakimiyyəti və Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına
Dövlət Dəstəyi Fondunun keçirdiyi müsabiqəyə təqdim edilir.