Paşinyanın Brüssel fiaskosu
Daha çox populist bəyanatlar səsləndirən və sadə ermənilər arasında
nüfuzunu yüksəltməyə çalışan Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın Brüssel
səfəri uğursuzluqla nəticələnib. Və bu fiaskosunu özü də rəsmən etiraf edib.
Məsələ ondadır ki, Paşinyan, NATO-nun
Brüssel sammitinə böyük xəyallarla yollansa da, Qərb ölkələrindən ölkəsinə
investisiya layihələri ilə dönəcəyi haqda ümidləri puç olub, şahidi olub ki,
"korrupsiya ilə mübarizə” və digər populist addımlarına Avropa İttifaqı
tərəfindən etimad göstərilmir. Ermənistanın "1in.am” saytının yazdığına görə,
baş nazir keçirdiyi mətbuatı konfransında Avropa İttifaqını ittiham edib. Onun
sözlərinə görə, Ermənistanın ünvanına Avropa İttifaqından xoş sözlər səslənsə
də, heç bir dəyişiklik hiss olunmur. "Beynəlxalq tərəfdaşlar Ermənistanda baş
verənləri diqqətlə izləyir. Lakin bir məsələni qeyd etmək istərdim - Avropa
İttifaqının ölkəmizə qarşı siyasəti əvvəlkindən heç nə ilə fərqlənmir. Biz
hesab edirik ki, ya ölkəmizə ünvanlanan bəyanatların tonunu azaltmalı, ya da
siyasəti köklü şəkildə dəyişmək gərəkdir”, - deyə baş nazir bildirib. Maraqlı
olan odur ki, Paşinyanın iradı tək Avropa İttifaqı ölkələrinə qarşı deyil, həm
də Birləşmiş Ştatlaradır. Məsələ ondadır ki, ABŞ-ın Ermənistandakı səfiri bu
yaxınlarda bildirib ki, ölkəsi Paşinyana dəstək verməyə hazırdır. Lakin baş
nazir açıq şəkildə bildirməsə də, sözlərindən bəlli olub ki, Vaşinqtonun
mövqeyi də Aİ-dən fərqlənmir. Müqayisə üçün bildirək ki, Brüssel sammitində
Paşinyanla yanaşı, prezident İlham Əliyev də iştirak edib. Və ondan fərqli
olaraq, Azərbaycan Aİ ilə ciddi əməkdaşlıq sazişinə imza atıb. Bu da qurumun
ölkəmizə verdiyi önəmin göstərici hesab edilməlidir. Ermənistanla bağlı
mövqenin dəyişməməyinin tək və yeganə səbəbi odur ki, bu ölkə Rusiyanın
forpostu kimi qəbul edilib və ediləcək də. İstər Paşinyan olsun, istər digəri.
Kreml bu ölkənin, heç bir halda müstəqil siyasət yürütməsinə yol verməz. Bu səbəbdən
də Paşinyan Avropadan özünün də ifadə etdiyi kimi, yalnız boş vədlərlə dönüb.
"1in.am”da dərc edilən "Aİ Paşinyanın ümidlərini doğrultmadı” başlıqlı digər
məqalədə müəllif yazır ki, Brüssel səfərinin yekunlarına qiymət verən Paşinyan,
sərt ifadələr səsləndirib. Sayt yazır ki, baş nazir ümid edir ki, beynəlxalq
tərəfdaşların dəstəyi ilə demokratik islahatları tez bir zamanda həyata keçirə
biləcək. Lakin bu, baş vermədi. Siyasi texnoloq Vigen Akobyan saytın əməkdaşı
ilə söhbətində bildirib ki, Paşinyan inqilabın ilk günlərində və elə sonrakı
müddətdə daha çox Rusiyaya diqqət ayırıb. Rusiya ilə bağlı ona sual
ünvanlananda, bildirirdi ki, hər hansı bir dəyişiklik baş verməyəcək. Qərbdə də
bütün bu açıqlamalar diqqətlə izlənilib. Onların əsas hədəfi odur ki,
Ermənistan bütünlüklə Rusiyadan ayrılsın. Bunu isə ermənilər heç vaxt edə
bilməzlər. Rusiyadan imtina - işğal altında olan torpaqların əldən çıxması
deməkdir. Müəllif də xüsusi qeyd edir ki, inqilabdan sonra beynəlxalq
strukturların Ermənistana yardım edəcəkləri barədə gözləntilər özünü
doğrultmayıb. Paşinyan özü də əmin olub ki, Ermənistana konkret heç nə vəd
edilmir. "Hər kəs Ermənistanın nə vəd etdiyini gözləyir. Yalnız sözdə
bəyanatlar verilir” - deyə sayt yazır. Siyasi texnoloq xüsusi qeyd edib ki,
Ermənistan heç Aİ-nin yadına da düşmür: "Başı daxili problemlərə qarışan Aİ Rusiya
və ABŞ-la problemləri həll etməyə çalışır. Paşinyan özü də hiss edib ki, artıq
məsələləri daha sərt şəkildə qoymağın vaxtı çatıb”. Siyasi texnoloqun
qənaətincə, Paşinyan Aİ-nin əvvəlki rejimlə yeni hakimiyyət arasında fərq
qoyacağını gözələsə də, səfər zamanı dəqiq geosiyasi mövqe müşahidə etməyib. Əlavə
edib ki, Avropa İttifaqı üçün Ermənistanla münasibətlərə yenidən baxılması
başlıca məsələyə çevrilməyib. Paşinyan da bunu hiss edib. Politoloq Qaqik
Ambaryanın qənaətincə, baş nazir ümid edirdi ki, inqilabların baş verdiyi bütün
ölkələr kimi, Ermənistana da münasibət eyni olacaq: "Ukrayna, Gürcüstan və
Qırğızıstana inqilablardan sonra Avropa İttifaqı böyük həcmdə maliyyə yardımı
ayırdı. Ermənistanla bağlı isə bunu hiss etmədik. Yalnız inqilabın qansız başa
çatması ilə bağlı təbrikləri aldıq.
Brüssel səfəri Paşinyanı qane etmədi”. Onun sözlərinə görə, Paşinyan gözləyirdi
ki, Aİ ağır sosial-iqtisadi durumda olan Ermənistana maliyyə yardımı ayıracaq,
dərhal investorları ora göndərəcək. "Bu, niyə baş vermədi? Sadə izahı var.
Ermənistanda inqilab baş verdi, lakin biz yaddan çıxarmamalıyıq ki, Ermənistan
Rusiyanın bir nömrəli strateji müttəfiqidir və dünyada Rusiya hərbi bazasının
yerləşdiyi üçüncü ölkədir. Aİ ölkələrinin Paşinyanın inqilabından gözləntiləri
çox olsa da, qarşı tərəf bu istiqamətdə
heç bir addım atmır”.
Ondan fərqli olaraq, Ermənistan Siyasi və Beynəlxalq Tədqiqatlar Mərkəzinin eksperti Ruben Meqrabyan Paşinyanın səfərinə ümidlə baxır: "İstisna deyil ki, bizim hökumət və ölkə Rusiya təbliğatının ən zəhərli (toksik) hücumuna məruz qalsın. Lakin reallıq budur ki, Ermənistan Rusiya deyil və heç zaman Rusiyanın olmayacaq”. Başqa bir erməni ekspert Kayç Minasyan isə hesab edir ki, Brüssel səfəri Ermənistandan çox Paşinyana nəsə vəd edir. O da hesab edir ki, erməni tərəfi Rusiya ilə sərt davranmalıdır. Əlavə edir ki, ruslarla rusofob taktika ilə deyil, sadəcə, sərt danışmaq lazımdır.
Beləliklə, bütün bunlardan belə nəticəyə gəlmək olar ki, Nikol Paşinyanın Qərbə olan ümidləri özünü doğrultmur. Baş nazir elə düşünürdü ki, Qərb dünyası inqilab etdiyinə görə, kisənin ağzını açıb ona milyonlar paylayacaq. Lakin gözləntilər özünün də ifadə etdiyi kimi, doğrultmayıb. Qonşusu Azərbaycan isə Brüssel sammitində, yürütdüyü balanslaşdırılmış xarici siyasət nəticəsində daha ciddi uğurlara imza atıb.
Azər NURİYEV
Ondan fərqli olaraq, Ermənistan Siyasi və Beynəlxalq Tədqiqatlar Mərkəzinin eksperti Ruben Meqrabyan Paşinyanın səfərinə ümidlə baxır: "İstisna deyil ki, bizim hökumət və ölkə Rusiya təbliğatının ən zəhərli (toksik) hücumuna məruz qalsın. Lakin reallıq budur ki, Ermənistan Rusiya deyil və heç zaman Rusiyanın olmayacaq”. Başqa bir erməni ekspert Kayç Minasyan isə hesab edir ki, Brüssel səfəri Ermənistandan çox Paşinyana nəsə vəd edir. O da hesab edir ki, erməni tərəfi Rusiya ilə sərt davranmalıdır. Əlavə edir ki, ruslarla rusofob taktika ilə deyil, sadəcə, sərt danışmaq lazımdır.
Beləliklə, bütün bunlardan belə nəticəyə gəlmək olar ki, Nikol Paşinyanın Qərbə olan ümidləri özünü doğrultmur. Baş nazir elə düşünürdü ki, Qərb dünyası inqilab etdiyinə görə, kisənin ağzını açıb ona milyonlar paylayacaq. Lakin gözləntilər özünün də ifadə etdiyi kimi, doğrultmayıb. Qonşusu Azərbaycan isə Brüssel sammitində, yürütdüyü balanslaşdırılmış xarici siyasət nəticəsində daha ciddi uğurlara imza atıb.
Azər NURİYEV