Paşinyan Qarabağ məsələsində məsuliyyətini dərk etmir
Ermənistanın yeni baş nazirinin fəaliyyətə
başladığı ilk günlərdən Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı ziddiyyətli
bəyanatları populist xarakter daşıyır. Nikol Paşinyanın "Azərbaycan qondarma
"Dağlıq Qarabağ Respublikası” ilə danışıqlar aparmalıdır” tezisi isə
ümumiyyətlə qəbuledilməzdir. Hər kəsə məlumdur ki, Azərbaycanın əraziləri
Ermənistan tərəfindən işğal edilib və Dağlıq Qarabağdakı qondarma rejimin
arxasında Ermənistan durur. Buna görə də Paşinyanın bu kimi iddiaları indiki
məqamda danışıqlar prosesini pozmaq məqsədi daşıyır.
Bəxtiyar MƏMMƏDLİ
O cümlədən Paşinyanın Azərbaycanın işğal edilmiş
rayonlarının guya qondarma rejimin tərkib hissəsi olması kimi bəyanatları da Ermənistan
rəhbərliyinin beynəlxalq qanunlara, beynəlxalq ictimaiyyətə, xüsusilə də ATƏT-in
Minsk qrupu həmsədrlərinə hörmətsizliyinin bariz nümunəsidir.
Bir məqamı da qeyd edək ki, Paşinyan son Rusiya
səfəri zamanı üzləşdiyi uğursuzluğu məsuliyyətsiz bəyanatlar ilə kompensasiya
etməyə və ölkə əhalisi arasında nüfuzunu qorumağa çalışır. Populist vədlər
verərək hakimiyyətə gələn Paşinyan indiki halda mövcud reallıqları dərk etməyə
başlayıb və düşdüyü mürəkkəb durumu necə həll edəcəyini bilmir. Özündən əvvəlki hakimiyyət mənsublarına qarşı
repressiyaların təşkili, demokratiya adı altında insan haqlarının kütləvi
şəkildə pozulması hallarının durmadan artması, siyasi rəqiblərinin qeyri-qanuni
yollarla neytrallaşdırılması, faktiki olaraq diktatura üsul-idarəsinin tətbiq
edilməsi, iqtisadi tənəzzülün dərinləşməsi, ölkədə vəziyyətin daha da
pisləşməsi – Paşinyanın hakimiyyətdə olduğu qısa müddəti əyani şəkildə göstərən
faktlardır.
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin də vurğuladığı
kimi, ATƏT bu kimi hallara biganə yanaşmamalıdır. Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı, politoloq Rasim
Musabəyov bildirdi ki, ATƏT özü-özlüyündə Avropa üçün universal təşkilat
olması ilə yanaşı, təəssüflər olsun, zəif təşkilatdır: "Söhbət ondan gedir ki,
bu təşkilatda veto qoymaq hüququ var və ona görə də hansısa məcburi qərar qəbul
etmək mümkün deyil. Bu təşkilatda sədrlər hər il dəyişir, ancaq baş katib demək
olar ki, daim işin içindədir. Onun da Minsk qrupunun tərkibində nümayəndəsi var
və bu da Kaspirşikdir. Baş katibin imkanı var ki, bütün məlumatları əldə edərək
müəyyən mövqe formalaşdırsın. Əlbəttə ki, bu qurumun baş katibinin Azərbaycana
gəlməsi vacib idi. Çünki bu təşkilatın birinci vəzifəsi Avropada sülhün və
təhlükəsizliyin qorunmasıdır. O sülhə təhlükə yaradan Dağlıq Qarabağ münaqişəsidir
və o təhlükənin aradan götürülməsinə maneə yaradan Ermənistandır. Azərbaycan
prezidenti ATƏT baş katibi ilə görüşdən istifadə edərək açıq mesaj verdi ki,
həmsədrlər bunu eşitməli və anlamalıdırlar ki, vəziyyət pozulacağı halda kim
məsuliyyət daşıyacaq. Buna da səbəb Paşinyanın sərsəm yanaşması və mövqeyidir”.
R.Musabəyov qeyd etdi ki, Azərbaycan Paşinyanın ağıllanmasını
gözləməli deyil: "Yaxud da ermənilər hər il hakimiyyət dəyişəcəklər, biz də
onları gözləməliyikmi? Əlbəttə ki, xeyr. Azərbaycan prezidenti faktiki olaraq
qeyd edir ki, ya bu danışıqlar mahiyyət üzrə nəticəyə hesablanıb aparılmalıdır,
ya da sonra deməyin ki, vəziyyət ayrı bir müstəviyə keçdi. Hər il Azərbaycan
Ordusu bir neçə dəfə irimiqyaslı hərbi təlimlər keçirir və sadəcə, bu, böyük
əməliyyata çevrilmir. Ancaq vəziyyət belə davam etsə, keçirilən o təlimlər ayrı
bir müstəviyə də keçə bilər”.
Millət vəkili,
politoloq Elman Nəsirov bildirdi ki, Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı
ziddiyyətli açıqlamalar Paşinyanın növbəti avantürasıdır: "Prezident İlham
Əliyev ATƏT-in baş katibi Tomas Qremingerlə görüşü zamanı da bu fikirləri
səsləndirdi ki, Ermənistanın yeni rəhbərliyi açıq şəkildə qondarma rejimin
danışıqlar tərəfi olmasını söyləyir. Paşinyan gözəl dərk edir ki, Azərbaycan
heç bir zaman bu yanaşmanı qəbul etməyəcək. Əslində o, məsələni belə qoymaqla
anlayır ki, belə halda hansısa danışıqlardan söhbət gedə bilməz. Deməli,
Paşinyan danışıqları pozmaq niyyətindədir. Ona görə də belə bəyanatlar
səsləndirir. Biz düşünmürük ki, ATƏT-in baş katibi imkan və potensialından istifadə
edib münaqişənin həlli ilə bağlı köklü konstruktiv dəyişikliyə nail olsun. Amma
biz onun fərqindəyik ki, informasiya əsridir və Azərbaycan o informasiyanı
ATƏT-ə çatdırır ki, o da tərkibində olan Minsk qrupu həmsədrlərinin
rəhbərliyinə bunları çatdırsın. Desin ki, Paşinyanın bu səpkili fikirlərinə öz
bəyanatlarınızda yer ayırın, qiymət verin”.
E.Nəsirov vurğuladı ki, görüşdə dövlət başçısının
bugünkü Ermənistan rəhbərliyinin ziddiyyətli davranışı, öz ölkəsində insan
haqlarını total şəkildə pozması, siyasi opponentlərinə qarşı zor tətbiq etməsi
ilə bağlı fikirləri AŞPA-da da səslənməkdədir: "Belə ki, bir neçə gün öncə
AŞPA-da Ermənistan nümayəndə heyətinin rəhbəri bu qurumun siyasi və demokratiya
üzrə komissiyasında çıxışı zamanı deyib ki, Ermənistanda yaşamaq mümkün deyil.
O qeyd edib ki, indiki hakimiyyətdən deyilsənsə, onda sənə qarşı cəza üsulları
işə salınır. Bundan sonra AŞPA-nın siyasi və demokratiya üzrə komissiyası qərar
qəbul edib ki, Ermənistandakı mövcud vəziyyətə monitorinq komissiyasında baxılsın.
Bu komissiya isə qərar qəbul edib ki, Ermənistana xüsusi nümayəndə heyəti
göndərilsin və qanunun aliliyi, demokratiyanın vəziyyəti və sair bu kimi
məsələlər araşdırılsın. Göründüyü kimi, AŞPA səviyyəsində Paşinyanın atdığı
addımlara qiymət verilməkdədir. Əgər bir ölkənin daxilində insanlara qarşı bu
cür təzyiq, təhdid və həbslər həyata keçirilirsə, onda təbii ki, həmin rejimlə
danışıqlar aparmaq, münaqişəni həll etmək imkanları buxovlanmış olur. Prezident
İlham Əliyevin məsuliyyətin Ermənistanın üzərinə düşməsini vurğulaması həm də
onun ifadəsidir ki, biz sülh danışıqlarına sadiqik, lakin eyni zamanda BMT
nizamnaməsinin 51-ci maddəsini əsas götürüb fərdi qaydada ərazi bütövlüyümüzü
təmin edə bilərik. Hesab edirəm ki, bundan ilk növbədə Ermənistan rəhbərliyi və
Minsk qrupu nəticə çıxarmalıdır. Əks təqdirdə, Aprel döyüşləri daha mürəkkəb
ssenari üzrə təkrarlana bilər. Eyni zamanda bu müharibədə Ermənistanın biabırçı
məğlubiyyəti labüd olacaq”.
Bəxtiyar MƏMMƏDLİ