Paşinyan niyə baş nazir olmadı?
Ermənistanda Serj Sarkisyan baş nazir postundan istefa verdikdən
sonra Paşinyan bu vəzifəyə iddiasını ortaya qoydu. Lakin may ayının 1-də Ermənistan
parlamentində aparılan müzakirələr zamanı deputatlar Paşinyanı baş nazir
postuna seçmədi. Çünki parlamentdə böyük çoxluq Respublika Partiyasına aiddir
və onlar Paşinyana etimad göstərmədi. Bundan sonra isə Paşinyan yenidən
etirazçıları küçələrə səslədi. Bəs görəsən Paşinyan niyə baş nazir ola bilmədi?
Bundan sonra Ermənistanda siyasi vəziyyət necə olacaq? Azərbaycan bu proseslərə
hansı kontekstdən yanaşacaq?
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı, politoloq Rasim Musabəyov bildirdi ki,
Nikol Paşinyanın baş nazir seçilməməsinin səbəblərindən biri hakim çoxluğa yad
adam olması ilə bağlıdır: "Bu şəxsin nə edəcəyini bilmirlər. Ona görə də
əvvəlcədən razılaşma əldə etmək istəyirdilər ki, Paşinyan baş nazir təyin
olunduqdan sonra Xarici İşlər Nazirliyi və güc nazirlikləri Respublika
Partiyasının əlində cəmlənsin. O isə deyirdi ki, məni baş nazir təyin edin,
sonra bu məsələlərə baxarıq. Ona görə də Respublika Partiyası Paşinyana səs vermədi.
Halbuki bu partiyadan 8 deputat səs versəydi, indi o, baş nazir idi. Bundan
sonrakı proseslərlə bağlı münasibət bildirmək bir az çətindir. Çünki küçələr
tam olaraq Paşinyanın nəzarətindədir. Fikrimcə, pərdə arxasında müəyyən bir
siyasi alver gedir. Ancaq razılaşma əldə olunacaq-olunmayacaq, demək çətindir.
Lakin hər şey ola bilər. Onu qeyd edim ki, Ermənistanın terror ənənələri də
var. Bu ölkədə vaxtaşırı siyasi xadimləri, yüksək çinli məmurları güllələmək
çox adi bir haldır. Ona görə də hər şey ola bilər”.
R.Musabəyov qeyd etdi ki, indiki halda Azərbaycanın hərbi müdaxiləsi
Ermənistan cəmiyyətinin konsolidasiyasına gətirib çıxara bilər: "Biz onlara
imkan verməliyik ki, biri-birilərini yaxşıca didsinlər. Sonra isə məsələyə
baxarıq”.
"Atlas” Araşdırmalar
Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Elxan Şahinoğlu bildirdi ki, Respublika
Partiyası taktiki baxımdan doğru hərəkət etdi və Paşinyan baş nazir ola
bilmədi: "Paşinyanın baş nazir seçilməsi üçün cəmi 8 səsə ehtiyacı var idi.
Digər partiyalar ona səs verdi, amma Respublika Partiyasından heç kim səs vermədi.
Əgər səs verilsəydi, Respublika Partiyası faktiki olaraq parçalanacaqdı. Digər
tərəfdən də müxalifətə keçmək məcburiyyətində qalacaqdı. Çünki Paşinyan
hakimiyyətə gələcəkdi. Korrupsiyalaşmış Respublika Partiyası isə hələ
müxalifətə keçməyə hazır deyil. Ona görə də taktiki baxımdan doğru qərar idi.
Amma strateji baxımdan bu qərar Ermənistanı uçuruma doğru sürətləndirir. Çünki
bir həftə sonra yenə seçkidir. Bu baxımdan bir neçə çıxış yolu var. Ya həmin o
8 deputat Paşinyana səs verəcək. Bu dəfə isə alınmasa, növbədənkənar parlament
seçkiləri keçiriləcək. Həmin seçkilərdə isə Respublika Partiyası yəqin ki,
səslərin çoxunu itirəcək. İndiki duruma baxsaq, görürük ki, Paşinyan təzyiqi
getdikcə artırır. Bu isə o deməkdir ki, Ermənistanda hələ uzun müddət anarxiya
və xaos hökm sürəcək. Eyni zamanda seçkidən sonra bir partiya böyük ehtimalla
hökuməti formalaşdıra bilməyəcək, hansısa koalisiya yaradılmalıdır. Amma bu
koalisiyanın yaradılması şərtləri, seçkiyə gedəcək müddət və mitinqlərin keçiriləcəyi
halda müəssisələrin fasilə verməsi Ermənistan iqtisadiyyatını daha bərbad
vəziyyətə gətirib çıxaracaq. Yəni, bu hadisələr davam etdikcə Ermənistanı geri
salacaq”.
E.Şahinoğlu əlavə etdi ki, Ermənistanda baş verən hadisələr fonunda
Azərbaycan seyrçi mövqedə dayanmamalıdır: "Biz də ermənilər qədər Ermənistanın
gələcək taleyini düşünməliyik. Bu xaos və anarxiya nə qədər davam edəcək? Cəbhə
bölgəsində hansı təxribatlara əl ata bilərlər? İndi bir çox hallarda Azərbaycan
cəmiyyətində müharibənin başlanması ilə bağlı fikirlər səsləndirilir. Əsasən
isə iki fikir var. Bunlardan biri ondan ibarətdir ki, əlimizə fürsət düşmüşkən
hücuma keçək. Necə ki, 90-cı illərdə erməni separatçıları eynilə Azərbaycandakı
daxili xaosdan istifadə edib Dağlıq Qarabağ və eləcə də ətrafındakı rayonları
işğal etdi. İndi isə bizim əlimizə fürsət düşüb və Ermənistanda faktiki olaraq
eyni vəziyyətdir. Əslində belə düşünənləri anlayıram.Digər fikir isə ondan ibarətdir ki, biz müharibəyə başlamayaq. Çünki
Azərbaycan müharibəyə başlasa, erməni cəmiyyəti birləşəcək. İndiki vəziyyətdə
bu, bizə lazım deyil. Buna baxmayaraq, bizim ordumuzun cəbhə bölgəsində
dislokasiya yerini dəyişmək hüququ var. Snayperlərimiz daim işləməlidir ki,
düşmənin itkiləri davam etsin. Amma 20 ildən sonra Ermənistanda hakimiyyətə
Qarabağ separatçılarına bağlı olmayan insanlar gələ bilər. Bu separatçılar uzun
illərdir Ermənistanda hakimiyyətdə idi. Bunlar o adamlardı ki, bilavasitə
Azərbaycan torpaqlarının işğalında iştirak edib, Xocalı soyqırımını törədiblər.
O zaman Levon Ter-Petrosyanı ona görə devirdilər ki, o, faktiki olaraq
Azərbaycanla sülhə hazırlaşırdı, mərhələli həll planını qəbul etmişdi. Bunun
üstündən 20 il keçib və yenidən Qarabağ klanına aid olmayan bir siyasətçinin
hakimiyyətə gəlmək şansı var. İndiki halda bizim Paşinyana iki mesajımız
olmalıdır. İlk olaraq bilməlidir ki, əgər Azərbaycan və Türkiyə ilə düşmənçilik
istəmirsə, regional layihələrə qoşulmaq istəyirsə, onda bu işğala son
qoyulmalıdır. Məhz Levon Ter-Petrosyan kimi mərhələli həll planını qəbul
etməlidir. İkincisi isə, bu təklifi qəbul etməsə, yenə də bizim ordu cəbhə
bölgəsində üstünlüyü ələ almağa çalışacaq və gələcəkdə yenidən müharibə ilə
üzləşə bilər. Necə ki, Sarkisyan üzləşdi və Ermənistan iqtisadi və sosial xaosa
sürükləndi. Bu iki alternativi Paşinyanın diqqətinə çatdırmalıyıq ki,
Ermənistanı dağıdıcı müharibəyə yox, sülhə hazırlasın. Doğrudur, indi bu
sözləri Ermənistanda heç bir siyasətçi deməz. Çox təəssüflər olsun ki, bu, Ermənistanda
mövcud reallıqdır”.
Bəxtiyar MƏMMƏDLİ