Çoxmərtəbəli parkinqlər faydalı ola bilər
Bakıda çoxmərtəbəli avtomobil parkinq yerlərinin
tikilməsi, əsasən mərkəzi küçələrdə sıxlığın azalmasına səbəb ola bilər. Bunu
Trend-ə nəqliyyat üzrə ekspert Ərşad Hüseynov Milli Məclisdə Bakıda çoxmərtəbəli
avtomobil parkinqlərinin tikilməsi və elektrik qatarlarının bərpa edilməsi ilə
bağlı səsləndirilən təkliflərə münasibət bildirərkən deyib.Ə.Hüseynov bildirib
ki, Bakıda sıxlıq yaranan küçələr iki cürdür: "Bəziləri magistral
əhəmiyyətli küçələrdir. Ziya Bünyadov və Tbilisi prospektləri, Bakı-Sumqayıt və
Binəqədi yolları və s. Həmin yolların kənarında parklanma yoxdur. Bu yollarda
tıxaca səbəb qanunsuz parklanma deyil, orada nəqliyyatın çoxluğu, avtomobillərin
sayının yolun buraxıcılıq qabiliyyətindən
artıq olması, yolun alternativinin olmaması və s. amillərdir. Həmin ərazilərdə çoxmərtəbəli
parkinqlərin tikilməsi tıxacın
aradan qaldırılmasına kömək edə bilməz".
Ekspert hesab edir
ki, hündürmərtəbəli və ya yeraltı parkinqlərin tikilməsi şəhərin mərkəzi küçələrində
tıxacların azalmasına səbəb ola bilər: "Səməd Vurğun, 28 May və Xaqani
küçələri və s. Bu ərazilərdə yol kənarlarından parklanmanın yığışdırılması
həmin ərazilərdə hərəkət şəraitini yaxşılaşdıra bilər. Parklanmaya qoyulan
investisiya uzun müddətə geri qayıdır və ona görə də sahibkarlar bu məsələdə
maraqlı deyillər. Parkinqlərin tikilməsi üçün güzəşt edilməlidir. Həmçinin müvafiq yerlər
ayrılmalıdır".
Elektik qatarlarının
bərpasına gəlincə isə,
Ə.Hüseynov bunun yaxşı ideya olduğunu vurğulayıb. O qeyd edib ki, Bakıətrafı
qəsəbələrdən şəhərə gələn insanların nəqliyyata olan tələbatı elektrik
qatarları vasitəsilə təmin edilsə, bu, paytaxt yollarının yükünü xeyli azaldar
və yollarda sıxlığın aradan qalxmasına kömək olar.
Qeyd edək ki, Milli
Məclisin deputatı Aydın Mirzəzadə Bakıda tıxacların aradan qaldırılması üçün çoxmərtəbəli
parkinqlərin tikilməsini, deputat Çingiz Qənizadə isə
elektrik qatarlarının bərpa edilməsini təklif edib.
Avtosfer.az saytının
baş redaktoru, nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Elməddin Muradlı deyir ki, bu təcrübədən Bakıda artıq bir
müddətdir ki, istifadə edilir: "İndiyə kimi bir neçə yerdə belə parkinqlər
yaradılıb. Düzdür, bizim sürücülər hələlik belə parkinqlərə alışmayıblar. Həmçinin
təhlükəsizlik məsələsindən dolayı, ehtiyat edən adamlar da var. Amma hələlik
dünya təcrübəsində bu qurğularla bağlı neqativ informasiya yoxdur. Hətta
inkişaf etmiş ölkələrdə bu qarajların qısa modellərini də tətbiq etməyə başlayıblar.
Sıxlığın çox olduğu şəhərlərdə vəziyyət elədir ki, hətta binaların həyətində
15-20 maşının dayanmasına imkan yoxdur. Ona görə də bu cür qurğulardan istifadə
edilir. Bakı şəhərində bu qurğulardan istifadə etmək üçün münasib yerlər var. Amma
getdikcə tikinti şirkətləri şəhəri elə formaya salırlar ki, artıq bu
qurğulardan bütün küçə və prospektlərdə istifadəyə ehtiyac yaranır. İndiki
dövrdə nəzərə almaq lazımdır ki, bir ailənin hətta 3 avtomobili də ola bilər. Əslində
bu tamamilə təbii haldır. Dünya təcrübəsində də bir ailə üçün orta hədd 2 və ya
3 götürülür. Amma təəssüflər olsun ki, bizdə bu normalara diqqət yetirilmir.
500 mənzilli binanın park yeri 200 avtomobil qarşılaya bilir. Nəticədə insanlar
öz avtomobillərini səkidə və ya digər yerlərdə park edirlər. Belə parkinqləri İçərişəhər
ətrafında və Nizami küçəsində istifadəyə vermək olar. Amma bu qurğuların
qiyməti də bahadır. Ona görə də sıxlığın az olduğu, məsələn, Yasamal rayonunun
ərazisində bu qurğuların quraşdırılması o qədər də vacib deyil. Belə qurğulardan
şəhərin sıx nöqtələrində istifadə etmək olar. İlk dəfə Bakıda bu təcrübədən "Nizami”
metro stansiyası ətrafında istifadə edilib. Bu məsələ ilə bağlı qanunvericiliyə
dəyişiklik olundu. Hesab edirəm ki, Bakıda parkinq əraziləri müvafiq qurumlar tərəfindən
yenidən müayinə edilməlidir. Çünki bəzi məqamlara yenidən baxış keçirmək
vacibdir. Həmçinin sürücülər də bu haqda maarifləndirilməlidirlər”.
Sosial-Strateji
Tədqiqatlar Mərkəzinin rəhbəri İlqar Hüseynli bildirdi ki, bu, təcrübədən
keçirilmiş mexanizmdir: "Bakı şəhərində də artıq bir neçə ünvanlarda tətbiq
olunur. Məsələn, «Nizami» metro stansiyasına yaxın ərazidə, Atatürk liseyinin
yaxınlığında hündürmərtəbəli binaların yanında yer alıb. Orada çox rahatlıqla
kifayət sayda nəqliyyat vasitəsi park edilir. Yeni tikilən binaların
bəzilərində də bu qarajlar tikilib istifadəyə verilib. Bu texnologiya daha çox
ABŞ-da və Yaponiyada tətbiq olunur. ABŞ-da təcrübə keçərkən biz belə
dayanacaqlarla tanış olmuşuq. Xüsusi ödəniş vasitələri ilə təmin olunmuş, çox
da böyük olmayan ödənişlər müqabilində belə parkinqlərin yaradılması dünya
praktikasında tətbiq olunur. İndi Bakı
yetərincə yüklənmiş şəhərdir. Bakı şəhərində nəqliyyatın yükünü azaltmaqla və xüsusən tıxacların qarşısını almaqla bağlı xeyli
problemlərimiz var. Bu
baxımdan nəqliyyat vasitələrinin parkinqi üçün hündürmərtəbəli binaların və ən
çox da xeyli sayda əməkdaşları olan iş yerləri yaxınlığında və şəhərin infrastrukturunun
imkan verəcəyi ərazilərdə bu tipli parkinqlərə ciddi ehtiyac var. Düşünürəm ki,
bu, həm şəhərdəki tıxacların aradan qaldırılmasında, nəqliyyat yükünün
azalmasında, həm də şəhərin ümumi infrastrukturunun yaxşılaşması istiqamətində
öz töhfəsini verə bilər”.
Şəbnəm Mehdizadə