O filmləri izləyin ki, darıxmayasınız
Mütəxəssislər karantin
günlərində virusla bağlı çəkilən filmlərə baxmağı məsləhət görmürlər
Karantin günlərində darıxan insanlar vaxtlarını səmərəli keçirmələri
üçün daha çox filmlərə baxmağa üstünlük verirlər. Bəzi insanlar isə film
izləmək üçün karantin günlərinin uyğun vaxt olduğunu qeyd edirlər. Belə
günlərdə telekanallarda dünyanın ümumbəşəri problemlərini özündə əks etdirən
filmlər nümayiş olunsa da, ekspertlərimiz bunun əks təsir göstərə biləcəyini
bildirirlər.
"Kaspi"-yə danışan
rejissorlar insanlara, belə həssas dönəmlərdə daha çox tarixi və komediya
janrında olan filmlərə baxmağı tövsiyə edirlər.
Rejissor Namiq Ağayev deyir ki,
karantin günlərində daha çox tarixi filmlərə baxmaq, o dönəmi təsəvvür etmək məsləhətlidir:
"İndi elə bir həssas dönəmdir ki, insanlar aqressiv olub. Belə məqamda
kiməsə nəyisə məsləhət görmək də bir az risklidir. Karantin günlərində mən Tom Hensonun "Tərk edilmiş" filmini
izlədim. Çünki bu filmdə bir fərd olaraq özüm üçün yararlandığım məqamlar
oldu. Azərbaycan filmlərini əzbər
bildiyim üçün onlara baxmıram, ancaq tamaşaçılara bizim yerli filmlərimizi
izləməyi tövsiyə edərdim. Nikolas Keycin
"Mələklər şəhəri" filmində maraqlı detallar var. Bundan başqa Ribles Skotun "Cənnət qapıları"
filmini məsləhət görürəm. O ki qaldı dünyanı zəbt edən pandemiyaya, Riçard
Metisonun "Mən əfsanəyəm" filmi, demək olar ki, bu gün üçün çəkilmiş
bir filmdir. Mövzusu dünyanı zəbt edən
virusdur. Hesab edirəm ki, virusdan
bəhs edən ən gözəl filmidir".
N.Ağayev deyir ki, ölkədə karantin elan olunsa da, o, evdə
oturanlardan deyil: "Hazırda AzTV-də "Evdən öyrən" layihəsi ilə
çıxış edirəm. "Virus boş şeydir" deyənlərdən deyiləm, amma televiziya
işçisi olaraq hadisələrin arxasında qalmağı özümə yaraşdırmıram. Hazırda dünyada özünüformalaşdırma prosesi gedir. Hər 100 ilin əvvəlində
ölkələrin, dünya bazarının, iqtisadiyyatın, insanların təfəkkürünün yenilənməsi mütləqdir. Biz bu yenilənməyə
hələ gec qalmışıq. Hər dönəmdə də dünyanı maraqlandıran bəlalardan bəhs edən
filmlər çəkilib. İndi yeni bir dalğa dünyanı öz ağuşuna alıb. Söz yox ki, bu
hadisələri də özündə əks etdirən filmlər çəkiləcək. Ancaq inanmıram ki, bu
filmlər 20 Yanvar, Xocalı hadisələri kimi qanlı günlər görən xalqımızı nə iləsə
təəccübləndirə bilsin. O zaman heç mobil
telefonlar, internet yox idi. İnsanlar dəhşət içində evində oturmuşdu. Elə
bilirdik ki dünyanın axırıdır. İndi sizdən, sadəcə, evdə oturmaq xahiş olunur,
nə olub, niyə belə böyük təşvişə düşürsünüz?
Bizim başımıza gələnlər milli
oyanış idi, bu da dünyanın oyanışıdır. Millət bu hadisələrdən tam formalaşmayıb
ki, belə bir məqamda onlara epidemiyanın necə bir bəla olduğunu çəkib
göstərəsən. Belə filmlərə baxsalar, daha çox təşvişə düşəcəklər. Gözümüzlə gördüyümüz bu qədər müharibədən
sonra virusun canlar alması bizim üçün ikinci şokdur. Bir rejissor olaraq qeyd
edim ki, əslində, belə dönəmlərdə daha təsirli nələrsə etmək, məsələn, maraqlı
filmlər çəkmək mümkündür. Çünki tarixə nəzər salsaq, ən çətin anlarda daha
yaxşı filmlər çəkilib. Belə məqamlarda bir çox xırda dəyələr əhəmiyyətinin itirir. 90-cı illərin əvvəllərini xatırlayın, o illərdə
Azərbaycanda Pantomima, Yuğ teatrı
yaradıldı, gözəl filmlərimiz çəkildi. Belə məqamda insanı ancaq qlobal
məsələlər maraqlandırır. İnsan mənasız məsələlərdən uzaq olur".
Rejissor Kamal Yaşar hesab edir
ki, belə bir dönəmin yaşanması normal
haldır: "Mənəvi tərəfdən yanaşsaq, bəşəriyyət üçün karantin günləri lazım
idi. Çünki insanlar il ötdükcə özündən
uzaqlaşır. İnsanların özü ilə baş-başa
qalması, özünü, ətrafı, kənarı,
təbiəti hiss etməsi üçün karantin vacib
lazım idi. Bu, ilahi düzəndir. Karantin günləri, insanların öz istirahəti üçün
ayırdıqları ən ideal zamandır. Belə
zamanda film izləmək isə ən ideal vasitələrdən biridir. Mən karantin günlərində bir hekayə və bir
şeir yazmışam. İşləmədiyim ssenarini təkmilləşdirmişəm. Yəni insanın əylənməsi üçün evdə də o şərait var. Tarkovskinin
məşhur sözü var: "İnsan öz təkliyi ilə qalanda darıxırsa, deməli, o, yetkin
deyil". İnsan özü ilə baş-başa qalanda darıxmamalıdır. Adamın bir yerdə
özü varsa, niyə darıxsın? Əgər sən düşünə bilirsənsə, darıxmağa heç bir əsasın
olmamalıdır. Belə bir məqamda zövqə görə
film izləmək mümkündür. İnsanların, onları
düşündürən və əyləndirən filmlərə baxmaları daha çox məsləhətdir. Təşvişdən uzaqlaşmaq üçün onları düşündürən
filmləri azaldıb, əyləncəli filmlərə
baxsalar, karantin olduğunu belə unudarlar. Ev şəraitində bu rahatlığı əldə
etmək üçün uzun bir film siyahısı təqdim etmək istəmirəm, çünki mənim möhtəşəm
hesab etdiyim film, bir başqası üçün maraqsız ola bilər. Amma demək istəyirəm
ki, belə məqamlarda qorxulu filmlərə baxmasınlar. Mövzu ilə əlaqəlidir deyə, yenidən "Çernobl",
"Yoluxma" və s. virusdan
bəhs edən filmlərə baxmaq məsləhət deyil. Bu günə qədər bu pandemiyalar,
epidemiyalar olub, bitib gedib. Bu, müəyyən dönəmə aid bir hadisədir, yəni
keçici bir şeydir. İnsanlar mövzuya uyğunluq
axtarmasınlar. Ürəklərinin istədikləri,
onları yüngülləşdirən, rahat edən seriallara, filmlərə baxsınlar".
Rejissor tamaşaçılara karantin
günlərində real hadisələrdən bəhs edən
serillara baxmağı tövsiyə etdi: "İngiltərə serialı olan "Peaky
Blinders"i məsləhət görürəm. 30 seriyadan ibarət olan film 2013-cü ildən 2020-ci ilə qədər davam edən bir prosesi əks etdirir. Bu
serialı daha çox tarix və siyasətlə maraqlananlar izləyə bilər. Birinci
dünya müharibəsindən sonra İngiltərədə kriminal qruplaşmalardan, sosial
və siyasi münasibətlərdən, kriminal avtoritetlərin
siyasi arenada fiqur kimi yetişməsindən bəhs edir. Serial real hadisələr
əsasında çəkilib. Serialda əyləncəyə də yer ayrılıb. Duyğusal insanlar üçünsə, İran istehsalı
olan, ailə mədəniyyəti, ailənin bəxş etdiyi o istiliyi bəxş edən "Ata" serialını məsləhət
görürəm".
Ssenarist, rejissor Valeh
Əhmədov deyir ki, belə dönəmlərdə virusla bağlı olan filmlər deyil, daha
maraqlı və bəşəri filmlər tövsiyə edir: "Tamaşaçılara, özümün sevərək izlədiyim
film siyahısını təqdim edə bilərəm. Meksika rejissoru Alexandro Qonzalesin
İnarritunun "Babel", Florian Henkelin "Başqalarının
həyatı", Mikael Hankenin "Amour", Damien Şazelin "La la land"
filmlərini izləməyi məsləhət bilirəm. Klassik rejissorlardan Akira Kurosavanın
"7 samuray", Federiko Fellininin "Şirin həyat", Çarli Çaplinin "Şəhər işıqları", Vittorio de Sikanın "Velosiped
oğruları", Alfred Hitçkokun
"Vertigo" filmlərini bu il mükafat qazanmışlardan isə "Parazitlər",
"1917" və "Evlilik hekayəsi"ni məsləhət görürəm. Komediya
janrında olanlardan isə "Çətin ata", "Yalançı yalançı"
"1+1" filmləri aktual və maraqlı mövzulardan bəhs edir. Hesab edirəm
ki, bu filmləri izləyən tamaşaçı, belə günlərdə evdə darıxmaz"
Xəyalə Rəis