Novruz bayramı əvvəllər indikindən daha yaxşı keçirilirdi? – Polemika
Novruz bayramı özünəməxsus adət-ənənələri ilə digər bayramlardan
seçilir. Lap qədimdən bu adətləri özündə formalaşdıran Novruz bayramı həmişə
xüsusi bir təmtəraqla keçirilib. Amma son dövrlər nədənsə bu bayramın əvvəlki
kimi qeyd olunmadığını səsləndirənlər də var. Xüsusilə də, yaşlı nəsil indiki
bayramların əvvəlkiləri əvəz etmədiyini, onların dövründəki bayram ab-havasının
olmadığını deyir. Maraqlıdır, bəs gənclər bu barədə nə düşünür? Doğrudanmı,
indiki bayramlar bir neçə il əvvəl keçirilənləri əvəz etmir?
"İndi o əlçatmaz hisləri
yaşaya bilmirəm”
Röya Qarabağlı -
jurnalist
Röya deyir ki, milli bayramımızın maraqsızlaşmasına icazə verməməliyik:
"Bizim uşaqlığımızda Novruz daha təntənəli keçirilirdi. Hər çərşənbə tonqal
yandırmaq üçün uşaqlarla məhlələri gəzib taxta yığırdıq. Özümü şanslı
uşaqlardan sayırdım. Ən böyük şansım isə ailəmin "qızsan, sənə olmaz” təfəkküründə
olmamağı idi. Özümlə birgə məhləmizdəki qızları da oğlanlarla bərabər taxta
yığmağa sövq edirdim. Şəhərin mərkəzində, tramvay yolunun kənarında yaşadığımız
üçün bayram daha da sevindirici olurdu. Köhnə sovet tipli məhlədə yaşayırdıq,
tonqalı həyətdə qalayırdıq. Qıraqdan keçənlər də bunu görüb, gəlib tonqaldan
tullanırdılar. Novruz deyəndə ilk olaraq ağlıma Azərbaycan Dövlət Televiziyası
gəlir. Çünki dediyim kimi, yoldan tramvay keçirdi və AzTV içində çəkiliş etdiyi
üçün hər bayram bağlı olurdu. Bilirsiniz, necə gözəl hislər yaşayırdım? İndi
media sahəsində olsam da, bu, əlçatmaz hisləri yaşaya bilmirəm. Bayram çəkilişləri
də sanki solub saralıb. Düşünürəm ki, bayramın təntənəliliyinin yox olması yerləşmədən
asılıdır. O vaxt məhəllələr var idi. Hamı çıxıb danışır, dərdini bölüşür,
mehribanlaşırdı. Uşaqlarda da birlik yaranırdı. İndi göydələnlərin sayının
çoxluğundan hər kəs öz evinə qapanıb. Heç bir uşaq təşəbbüskarlıq göstərərək bu
bayramı təşkil edə bilmir, insanlar inamsızlaşıblar. Milli bayramımızın
maraqsızlaşmasına icazə verməməliyik. İlk olaraq bayram sevincini uşaqlara
aşılamalıyıq. Məhz buna görə də qızım körpə olsa da, onu özümlə birlikdə papaq
atmağa aparıram, tonqal görəndə üstündən tullandırıram. Məsələ tonqala
inanıb-inanmamaqda deyil. Bayram sadəcə birləşməyə, mehriban olmağa və
bir-birini tanıyıb dəstək olmağa vasitədir”.
"Bayram özünəməxsusluğunu
qorumaqda davam edir”
Sərxan İmranov - anbar
müdiri
Sərxan deyir ki, bayram özünəməxsusluğunu qoruyub saxlamaqda davam
edir: "Novruz bizim qədim və sevilən bayramlarımızdandır. İndiki Novruz bayramı
öz adət-ənənələri ilə nənə-babalarımızın bizə danışdıqlarından heç də geri
qalmır. Biz uşaq olanda məhlədə bayramı necə qeyd edirdiksə, indiki nəsil də
eyni, hətta deyərdim ki, bizlərdən də daha yaxşı keçirir. Uşaqlardan əlavə,
qonşuluqda olan qadınlar, kişilər də bu adətlər üzrə bayramı qeyd edirlər.
İlaxır çərşənbədə qadınlar yığışıb birlikdə Novruz falına baxırlar. Hələ keçən
il mənim üçün də fala baxıb, 29 yaşımda evlənəcəyimi dedilər. Düzdür, mən
fallara inanmıram, maraqlanmıram. Amma onların həmin an içlərində yaranan inam
məni çox güldürmüşdü. Bu da özlüyündə bayrama daha çox rəng qatmışdı. Qonşu
qadınlar birlikdə bayram hazırlıqlarını görüb şəkərbura, paxlava bişirirlər.
Uşaqlar elə birinci çərşənbədən etibarən papaq atmağa başlayırlar. Məhlənin tam
orta yerində böyük bir bayram tonqalı yandırırıq. Uşaq, qoca, cavan hər kəs bu
tonqalın ətrafında yığışaraq qızışır, maraqlı əhvalatlar danışırlar. Bunları
deməkdə məqsədim odur ki, bayram özünəməxsusluğunu qoruyub saxlamaqda davam
edir. Ola bilər ki, hansısa ərazidə artıq bayram yadlaşsın. Lakin biz bunu
yaşatmağa çalışırıq ki, sabah həmin məhlədə bizim də gələcəyimiz böyüyəcək.
Onlar da bir sonrakı nəsli böyüdəcəklər. Ona görə bu adət-ənənələrin unudulmağına
şərait yaratmırıq”.
Müsahibimiz qeyd edir ki, şəhərin bir çox yerlərində bayram ab-havası
hiss olunur: "Bir məsələ də var ki, əgər Novruz bayramı əvvəlki dövrlərdəkindən
fərqlənsəydi, ölkəyə bayram ərəfəsində bu qədər turist axını olmazdı. Turistlər
bayramı keçirmək, necə qeyd edildiyini bilmək üçün bizim ölkəyə üz tuturlar. Bu
da ölkəyə turist axınına səbəb olur. Ona görə də bu gün keçmişdəki qədər mükəmməl
bir bayram keçirməyə çalışırıq və belə də davam etməliyik. Müxtəlif parklarda, əyləncə
mərkəzlərində də Novruzun simvolları canlandırılır. Böyük səmənilər, paxlava, şəkərbura,
qoğal, şam maketləri qoyulur. Məkanların çoxunda xalq musiqiləri səsləndirilir
ki, günün aktuallığı ilə ab-hava bir-birini tarazlasın. Bu da Bakı sakinlərinin
və qonaqların zövqünü oxşayır”.
"Əvvəlki bayramlardan əsər-əlamət
qalmayıb”
Sevinc Babayeva - sosial media
meneceri
Sevinc deyir ki, indiki uşaqlar bayramlara biganə yanaşırlar: "İndiki
bayram şənliklərinin əvvəlkiləri əvəz etdiyini desəm, yalan olardı. Bizim uşaq
vaxtı keçirdiyimiz bayramdan heç əsər-əlamət qalmayıb. O vaxt bayram şənlikləri
daha maraqlı, əyləncəli olardı. Hətta biz məktəbdə də sinif yoldaşlarımızla
birlikdə bayram şənlikləri təşkil edərdik. Kimi Keçəl, kimi Kosa, kimisi də
Bahar qız olurdu. Öz aramızda səhnəciklər tərtib edib, şeir deyib, mahnı
oxuyurduq. Sonra da evdə hazırlayıb gətirdiyimiz bayram xonçalarındakı
şirniyyatları yeyərdik. Bildiyim qədərilə, indi məktəblərdə belə bayram şənlikləri
olmur. Olsa da, bizim vaxtımızdakı kimi maraqlı təşkil edilmir. İndiki uşaqlara
fikir vermişəm, belə bayramlara çox biganə yanaşırlar. Biz bayramları daha
sevincli, daha ürəkdən qeyd edərdik. Amma indiki uşaqlarda o həvəs yoxdur. Hər
çərşənbə məhlədəki bütün uşaqlarla odun toplayıb, axşamı səbirsizliklə gözləyərdik.
Axşam tonqalımızı qalayıb başına yığışıb söhbət edərdik. Həmçinin qulaq falına
çıxardıq, papaq atardıq. Bayramın marağı əslində bu kimi adət-ənənələrdədir.
Lakin indi bunlara elə həvəs yoxdur. Hətta deyərdim ki, nəinki Novruz, digər
bayramlar da əvvəlki kimi keçmir”.
Günel Azadə