Neftsiz iqtisadiyyatın 12 “yol xəritəsi”
Prezident İlham Əliyev bir neçə gün öncə "Milli iqtisadiyyat və
iqtisadiyyatın əsas sektorları üzrə strateji yol xəritələrinin təsdiq edilməsi
haqqında” fərman imzalayıb.Fərmanla 12
strateji "yol xəritəsi” təsdiq edilib. 2025-ci ilə qədər müddəti əhatə edən
"yol xəritəsi” ilə bağlı Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvləri fikirlərini
"Kaspi” ilə bölüşdülər.
"Hər kəs öz potensialını səfərbər etməlidir”
Millət vəkili
Aydın Hüseynov bildirdi ki, ölkə başçısının təsdiq etdiyi 12 istiqamət milli
iqtisadiyyat və iqtisadiyyatın əsas sektorları üzrə strateji yol xəritəsidir. O
deyir ki, söhbət 2025-ci ilə qədər olan dövrə qədər şaxələndirilmiş qeyri-neft
iqtisadiyyatının əsas istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsindən gedir: "Burada
birinci növbədə böyük bir beyin mərkəzinin yaradılması nəzərdə tutulub. Yəni, həm
ölkə daxilində, həm Azərbaycandan kənarda iqtisadi sahə ilə məşğul olan
qurumların, institutların, ümumilikdə beyin mərkəzi olacaq. Bu mərkəz ölkənin
potensiallarının sahələr üzrə təhlillərini aparıb, əsas istiqamətləri müəyyənləşdirəcək”.
A.Hüseynov
deyir ki, "yol xəritəsi”nin hazırlanmasında əsas məqsəd ixrac yönümlü, rəqabət
qabiliyyətli məhsulların istehsal olunmasıdır: "Azərbaycanın sənaye
potensialının genişləndirilməsi, kənd təsərrüfatının daha intensiv inkişaf
etdirilməsi, turizm, rabitə, kommunikasiya sisteminin, ümumilikdə bütün sahələrin
inkişaf etdirilməsi ilə bağlı təhlillər ortaya qoyulmalı, mənbələr müəyyənləşdirilməlidir.
Digər bütün potensialların ortaya çıxarılması, elmi əsaslarla təhlilləri
aparılıb, hər bir sahə üzrə konkret dövlət proqramlarının müəyyənləşdirilməsi
qarşıya hədəf olaraq qoyulub”.
Millət vəkili
bildirdi ki, bəzən 2017-ci ilin çətin olacağı ilə bağlı proqnozlar deyilir. O,
bunun yanlış fikir olduğunu bildirdi: "Bu, əsla belə deyil. Sadəcə, 2016-cı il
bizdə islahatlar ili kimi yadda qaldı, qanunvericilikdə, struktur bazasında bir
sıra dəyişikliklər edildi. 2017-ci il isə səfərbərlik ili olacaq. O mənada ki,
biz bütün potensialımızı, zəhmətimizi səfərbər etməliyik. Hər kəs öz
potensialını səfərbər etməlidir. 2017-ci ili biz belə səciyyələndirə bilərik.
Digər tərəfdən, gələn il dövlət tərəfindən həm sosial tədbirlərin keçirilməsi,
həm əmək haqlarının artırılması ilə bağlı büdcədə kifayət qədər vəsait nəzərdə
tutulub. Eləcə də həm ölkə daxilində, həm xaricdə prioritet layihələrin həyata
keçirilməsi üçün vəsait də ayrılıb. Bununla belə, vəsaitin qənaətlə və məqsədyönlü
şəkildə xərclənməsi üçün tədbirlər də görüləcək. 2017-ci ilin çətin olacağı ilə
bağlı pessimizmə qapılmaq lazım deyil. Zəhmətimizin maksimal həddini həmin ildə
sınamalıyıq”.
A.Hüseynov
onu da bildirdi ki, 2017-ci ildə görüləcək işlərin nəzəri hissəsi daha sürətlə
həyata keçiriləcək: "Hesab edirəm ki, perspektivin elmi əsasları ilin yarısına
qədər ortaya qoyulacaq. Elmi əsaslandırmadan sonrakı mərhələlərdə dövlət
proqramları üzrə qarşıya qoyulan işlərin həyata keçirilməsi real üçün addımlar
atılacaq”.
"Bu islahatlar imkan verəcək ki, müəyyən
problemlər öz həllini tapsın”
Millət vəkili Vahid Əhmədov deyir ki, "yol xəritəsi”nin
qəbulu uzun müddət idi ki, gözlənilirdi:
"Prezidentin İqtisadi İslahatlar üzrə köməkçisi Natiq Əmirovun rəhbərliyi
altında bu işlər gedir. Fərmanın hazırlanmasında həm xarici, həm də yerli mütəxəssislər
yaxından iştirak edib, öz təkliflərini səsləndiriblər. Qeyd edim ki, sənəddə 12
"yol xəritəsi” var və bu xəritələr iqtisadiyyatın əksər sahələrini əhatə edir.
Yəni, kənd təsərrüfatından tutmuş, maliyyə sabitliyinin tənzimlənməsi ilə əlaqədar
hər şey bu layihədə öz əksini tapıb. Fərman 2016-2020-cilləri və 2020-2025-ci
illərdən sonrakı dövrləri əhatə edir. "Yol xəritəsi”nin əsas məqsədi Azərbaycan
iqtisadiyyatının postneft dövründə inkişafını təmin etməkdir. Bundan başqa, işlərin
hansı səviyyədə aparılması, inkişaf etdirilməli sahələrin müəyyənləşdirilməsi,
sərmayə qoyulması kimi məsələlər baxımından da sənəd çox əhəmiyyətlidir. Belə
hesab edirəm ki, yaxın 10 il ərzində bu, ən vacib iqtisadi layihələrdən biri
hesab oluna bilər”.
Millət vəkili bildirdi ki, mühüm olan bu layihənin
icrasına nəzarət mexanizmini həyata keçirməkdir. Çünki nəzarət mexanizmi "yol xəritəsi”nin
tamamilə icra olunması baxımından çox vacibdir: "Bu sənədin icrasını dövlət
başçısı prezident administrasiyasına həvalə edib və nəzarət mexanizmi həmin
qurumda olacaq. Amma indi əsas məsələ xəritələrin çap olunmasıdır. Hər bir xəritə
ayrılıqda çap olunmalıdır ki, biz xəritəyə baxaraq, nələrin olub-olmadığını,
hansı problemlərin öz əksini tapdığını bilək. Hələlik bu haqda nə isə demək
üçün tezdir. Xəritələr çap olunduqdan sonra bu haqda tam geniş danışmaq olar.
Hesab edirəm k, indiki iqtisadi şəraitdə bu layihənin əhəmiyyəti çox böyükdür”.
Millət vəkili 2017-c ili əhatə edəcək islahatlardan
da söz açdı: "2017-ci üçün qısa vaxt ərzində nəzərdə tutulan iqtisadi proqram
var. Bu proqramın əsas məqsədi Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun ciddi gəlir gətirə
bilən sahələrini inkişaf etdirməkdir. Bizdə qeyri-neft sektorunun əsas istiqaməti
kənd təsərrüfatı hesab olunur. Bu sahəyə ayrılan diqqətə dövlət başçısı şəxsən
özü nəzarət edir. Ona görə də, 2017-ci ildə kənd təsərrüfatı sahəsindən müəyyən
qədər gəlir əldə etməklə ixracı çoxaldıb, ölkəyə daxil olan valyuta axınını
artırmaq olar. Bunun üçün İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən müəyyən işlər
görülür və sənaye müəssisələri, parkları tikilir. Lakin həmin müəssisələr
2017-ci ildən sonra üçün hesablanıb. 2017-ci il üçün ölkə əsasən turizm, kənd təsərrüfatının
inkişafından müəyyən gəlirlər əldə edə bilər. Aparılan islahatların nəticəsi
2018-ci ildən sonra öz bəhrəsini verəcək. Bu islahatlar imkan verəcək ki, müəyyən
problemlər öz həllini tapsın. Həm kənd təsərrüfatı, həm sənaye sahələrinin,
xüsusi iqtisadi zonaların bir neçə il sonra faydasını görəcəyik. Əgər 2017-ci
il üçün də qarşıya qoyduğumuz məqsədlərimizə nail ola bilsək xeyli gəlir əldə
edə bilərik”.
Aygün