Necə geyinək ki, həm sərinlik tapaq, həm də günəşdən qorunaq?
Artıq yay fəslini demək olar ki, yarılamışıq. Bu
isə o deməkdir ki, ilin ən isti günlərini yaşayırıq. Hər nə qədər həkimlər "temperaturun
yüksək olduğu günlərdə açıq havada
olmayın” desələr də, müəyyən səbəblərə görə bu tövsiyəyə əməl edə bilmirik, evdən
çıxmalı oluruq. Bir çoxları fikirləşir ki, isti yay aylarında daha yüngül geyinməklə,
nisbətən də olsa bədəndə sərinlik yaradırlar. Elə buna görə də, bəzi insanlar
yay aylarında az qala, yarıçılpaq gəzməyə üstünlük verirlər. Bədən bəzi nahiyəsinin tamamilə çılpaq
olması, insan orqanizminə sərinlik gətirir? Bəlkə, belə olan təqdirdə, günəş
şüası orqanizmimizə daha öldürücü təsir edir?
Bu suallarımızı mütəxəssislər
cavablandırdılar.
Modelyer Şəlalə
Maqsudova deyir ki, yay
aylarında geyim seçərkən, parçanın materialına fikir vermək lazımdır: "Geyimləri
seçərkən parçanın materialına fikir vermək və düzgün seçim etmək çox mühümdür.
Hətta parçanın materialı rənglərdən də önəmli rol oynayır. Yaxşı olardı ki,
təbii materiallara - xüsusilə kətandan, çit parçadan hazırlanan geyimlərdə
üstünlük verilsin. Xüsusilə yay aylarında sintetika tərkibli geyimlərdən
qətiyyən istifadə etmək olmaz. Geyim seçərkən paltarın rənginə də fikir vermək
lazımdır. Yayda daha çox qarışıq və al-əlvan tonlarda olan parçalara üstünlük
verilmək məsləhətdir. Bundan əlavə güllü, açıq rəngli parçalar hər ilin yaz-yay
aylarında dəbdə olur”.
Müsahibim deyir ki, bədənə oturmayan, gen-bol
biçimdə olan geyimlər daha faydalıdır: "Yay aylarında çox açıq-saçıq geyimlərdən
istifadə etmək bir o qədər də məqsədəuyğun deyil. Çünki bu halda günəş şüaları
bədənə birbaşa nüfuz edir və bu, insan orqanizminə mənfi təsir göstərir. Yaxşı
olardı ki, nisbətən qapalı geyimlərə üstünlük verilsin. Amma bu o demək deyil
ki, tünd rəngli qapalı geyimlərdən istifadə edilməlidir. Açıq ağ rəngli
tonlarda qapalı geyinmək orqanizm üçün daha faydalıdır. Çünki ağ rəng günəş şüalarını geri qaytarır.
Ultrabənövşəyi şüalardan qorunmaq üçün bu, ən əlverişli üsullardandır”.
Tibb üzrə ekspert Adil
Qeybulla bildirdi ki,
isti aylarda süni tərkibli parçalardan hazırlanan paltarları geyinmək olmaz:
"İlk növbədə onu qeyd etməliyəm ki, günəş şüalarının orqanizmimizə uzun
müddətli nüfuzundan qorunmaq üçün bədənin açıq yerləri üçün gün kremlərindən
istifadə olunmalıdır. Dərinin qorunması baxımından bu, çox önəmlidir.
Təəssüflər olsun ki, Azərbaycanda insanlar dərinin qorunmasına əhəmiyyət vermirlər.
Paltar seçiminə gəldikdə isə çox açıq geyimlərin istifadəsi sağlamlıq
baxımından da yolverilməzdir. Belə havalarda daha çox havakeçirici paltarlardan
istifadə edilməlidir. Sintetik tərkibli geyimlər havanı yaxşı keçirmir və bu,
orqanizm üçün çox zərərlidir. Belə olan təqdirdə, günvurma ehtimalı daha da
artır. Bu mənada istər baş örtükləri, istərsə də digər geyimlər pambıq
materialından olmalıdır ki, bədəni havalandıra bilsin. Süni tərkibli parçalardan mümkün qədər uzaq
durmaq lazımdır. Yay aylarında geyim elə seçilməlidir ki, istinin orqanizmə neqativ
təsirini minimuma endirə bilsin. Həmçinin, isti aylarda gigiyena qaydalarına da
mütləq riayət edilməlidir. Sağlamlıq və infeksiyalarla mübarizə baxımından bu, önəmlidir.
Dəri nə qədər nəfəs ala bilirsə, orqanizmə o qədər faydalıdır. Yay aylarında
geyim tez-tez təzələnməlidir. Tərli və çirklənmiş paltarlar dəyişilməlidir.
Çünki onlar infeksiya mənbəyi hesab olunurlar. Diqqətli olmaq lazımdır ki,
neqativ halların qarşısını vaxtında almaq mümkün olsun”.
Ekspert bildirdi ki, dəriyə birbaşa nüfuz edən günəş şüaları
sonradan hətta bədxassəli şişlərə də səbəb ola bilir: "Günəş şüalarının dəriyə birbaşa
təsiri müxtəlif günəş yanmaları ilə nəticələnə bilir. Bundan başqa, dəriyə birbaşa
nüfuz edən günəş şüaları müxtəlif qıcıqlanmalara səbəb ola bilər. Bu, hətta bəd
xassəli şişin yaranmasına da gətirib çıxara bilir. Başda, üzdə xallar varsa,
günəş şüalarının ona nüfuz etməsi çox ziyandır. Yaşlı adamlarda piqmentlər
əmələ gəlir. Bu, insanda bədxassəli şişə çevrilə bilir. Günəş yanıqları yaşlı
adamlarda xüsusilə təhlükəlidir. Dərinin alt qatlarında müxtəlif dərəcəli
fəsadlara səbəb ola bilir. Ona görə də, bədənin açıq olan hissələrində gün
kremindən istifadə olunmalıdır”.
Şəbnəm
Mehdizadə