NATO-nun tədbirində fransalı deputatdan “erməni” təxribatı
Hər ilin aprelində qondarma erməni soyqırımı ilə
bağlı ermənilərlə yanaşı, onların təsir dairəsində olan ayrı-ayrı ölkələrin
siyasətçiləri də yanlış təbliğatın ruporuna çevrilirlər. Necə ki, bir neçə gün
əvvəl NATO Parlament Assambleyasının 99-cu Rose-Roth Seminarında fransalı
deputat tərəfindən Türkiyə XİN rəhbəri Mövlud Çavuşoğluna qondarma soyqırımla əlaqəli
təxribatçı sualla bağlı hadisə gündəmə gəldi.
BƏXTİYAR
XİN başçısı fransız parlamentari Sonia Kriminin
sualına cavabında bildirib ki, Fransa kimi ölkələr bir şeyə alışıblar - daima
başçılıq edəcəklər, başqa ölkələri təhqir edəcək, alçaldacaqlar: "Amma Türkiyə
və ya başqa bir ölkə tərəfindən tənqid eşidəndə şoka düşürlər. Beynəlxalq
hüquqla bağlı Türkiyəyə dərs verməyə cəhd edirlər. Amma onun dediklərinə belə
qarşı dözümlülük nümayiş etdirə bilmirlər. Makronun qərarı Fransa Konstitusiya
Məhkəməsinin qərarına zidd deyil? Ziddir. Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinin
qərarına zidd deyil? Ziddir. Keçmişdə olan bir hadisəni soyqırımı kimi təqdim
etmək siyasətçilərin işidir? BMT qərarlarını oxumusunuz? Siz siyasətçilər
tarixi hadisələr barədə qərar vermək haqqınız olduğunuzu düşünürsünüz. Hansı
sənədlə qəti qərar verə bilərsiniz? Sizin rəhbəriniz populizmə məğlub olub. Soyqırımla
bağlı Türkiyəyə dərs verəcək ən son ölkə Fransa ola bilər. Öncə öz tarixinə
baxsın. Əlcəzairdə olanları unutmamışıq. Siz özünüzü üstün görməyə davam edin,
biz də sizə həddinizi bildirməyə davam edəcəyik”.
Türkiyə XİN rəhbərinin belə bir mötəbər tədbirdə sərt
cavabı gözlənilməz olub. Çavuşoğlu həm də bu cavabı ilə qondarma soyqırımla
bağlı Türkiyəyə təzyiq göstərən ölkələrə bir mesaj verdi. Bəs görəsən, fransalı
deputatın NATO-nun tədbirində belə sual səsləndirməsi təxribat idimi?
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Bakı Politoloqlar Klubunun sədri, politoloq
Zaur Məmmədov bildirdi ki, Türkiyə XİN rəhbəri Mövlud Çavuşoğlu fransız
siyasətçilərin yerində cavabını verib: "Təəssüflər olsun ki, hər il aprelin
24-ü yaxınlaşdıqca, Fransa tərəfindən qondarma soyqırımla bağlı ağlasığmaz
bəyanatlar və hətta qərarlar verilir. Məhz qondarma soyqırımla bağlı Fransa
prezidenti Emmanuel Makron tərəfindən qərarın qəbul edilməsi heç bir məntiqə
sığmır və bu ölkənin dünyadakı prestijinə ağır zərbə vurur. Çünki hamıya
məlumdur ki, məsələ siyasi mahiyyət daşıyır. Elə bu səbəbdən də Türkiyə
prezidenti Ərdoğan tərəfindən də bir neçə dəfə arxivlərin açılması ilə bağlı
təklif verilib. Türkiyə prezidentinin vurğuladığı kimi, məsələyə siyasətçilər
deyil, tarixçilər qiymət verməlidirlər. Lakin məlum məsələdir ki, belə bir
soyqırımı olmadığına görə tarixçilər bunu inkar edəcəklər. Fransanın siyasi isteblişmentinə
nəzər saldıqda görə bilərik ki, onlar siyasi fəaliyyətə başlayarkən, partiyalara,
bələdiyyələrə üzv olmağa çalışarkən, meriya seçkilərinə hazırlaşarkən erməni
maliyyə qruplarının maraq dairəsinə düşürlər. Bu səbəbdən də erməni maraq
qrupları tərəfindən maliyyələşən, müxtəlif səbəblərdən maliyyə baxımından
onlara yaxın olan fransız siyasətçiləri müxtəlif səviyyələrdə Fransada
hakimiyyətə gələrkən ermənilərin lehinə qərarlar qəbul etməyə başlayırlar. Bundan
irəli gələrək də Türkiyə əleyhinə çıxışlar edirlər. Əlbəttə ki, burada
Fransanın milli maraqlarından söhbət getmir, daha çox ermənilərin mövqeyi əks
olunur. Bu gün Fransanın daxilində bir sıra məsələlər var ki, bunlar öz həllini
tapmalıdır. Cəmiyyət tərəfindən Fransa hakimiyyətinə aksiyalar və digər
vasitələrlə sorğular, çağırışlar edilir. Lakin rəsmi Paris bütün bunları həll
etmək əvəzinə, prezident Makron başda olmaqla erməniləri müdafiə edirlər, eyni
zamanda ən kobud şəkildə Türkiyəyə qarşı çıxışlar səslənir və aprelin 24-ü ilə
bağlı yanlış qərar verilir. Təbii ki, bu heç də yaxşı hal deyil. Bu yanlış
yanaşma nə ümumavropa, nə də Fransanın maraqlarına cavab verir”.
Politoloq Natiq
Miri bildirdi ki, qondarma erməni soyqırımı ilə bağlı atılan bütün addımlar
hüquqi olmadığı qədər həm də siyasi qərarlardır: "Yəni, bu gün "erməni
soyqırımı” deyilən hüquqi anlayış yoxdur, amma təzyiq mexanizmi olaraq
Türkiyəyə qarşı istifadə olunur. Ümumilikdə götürsək, Türkiyə Aralıq dənizində
bir çox ölkələrə qarşı müqavimət göstərir. Çünki Aralıq dənizi enerji
daşıyıcıları ilə zəngindir. Bununla Türkiyə öz siyasi iradəsini ortaya qoyaraq,
həm öz dövlətinin, həm də Şimali Kiprin bu yöndə haqlarını müdafiə edir. Eyni
zamanda, Türkiyə Suriya ilə sərhədləri boyunca bir terror dövlətinin
yaranmasına qarşı çıxır. Qeyd edilənləri Türkiyəyə qarşı təzyiq olaraq
qiymətləndirmək lazımdır. Fransalı deputatın dedikləri də təsadüf olaraq
ortalığa çıxan bir məsələ deyil. Çünki Fransadakı deputatlar, siyasətçilər və
tarixçilər bilməmiş deyil ki, "erməni soyqırımı” deyilən bir hadisə baş
verməyib. Bu yöndə hansısa çıxışlar varsa, bunu Türkiyəyə qarşı böyük təxribat
və siyasi təzyiq kimi qəbul etmək lazımdır”.
N.Miri vurğuladı ki, son zamanlar Türkiyənin
geosiyasi aktor kimi müstəqil qərarlar qəbul etməsi dünya güclərini narahat
edir: "Bu kontekstdə əlavə olaraq qondarma erməni soyqırımı məsələsini dilə
gətirirlər. NATO-nin tədbirində Türkiyə xarici işlər naziri Çavuşoğluna sual
verməklə dolayısı ilə Türkiyəni aşağılamaq istəyən Fransa deputatları əks
təsirlə qarşılaşdılar. Çavuşoğlu heç bir zaman olmadığı qədər Fransa dövlətinə
böyük bir dərs vermiş oldu. Eyni zamanda onu xatırlatdı ki, təkcə Fransa yox,
ümumiyyətlə Türkiyəni bu yöndə aşağılamaq istəyən, təzyiq göstərməyə cəhd edən
istənilən ölkə belə məsələlərdə güclü Türkiyəni qarşısında görəcək. Mənə elə
gəlir ki, bu xəbərdarlıq bütün dünya dövlətləri, o cümlədən ABŞ və Avropa
İttifaqı üçün çox önəmli mesaj xarakteri daşıyır”.
BƏXTİYAR