Müxalifətin nə sosial bazası, nə də digər resursları var
Azərbaycanda növbədənkənar prezident seçkilərinin keçirilməsi ilə bağlı
verilən qərar bir sıra müxalifət partiyaları arasında çaşqınlıq yaradıb. Onların
bir çoxu bunun gözlənilməz olduğunu, digərləri isə hələ seçkilərə yay
aylarından hazırlıq edəcəklərini açıqlayıblar. Bunu bəhanə edən bəzi müxalif
qüvvələr isə seçkidən imtina ilə bağlı çağırış etməyə başlayıblar. Lakin bir
çox xarici ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, prezident, parlament və ya digər
seçkilərin keçirilməsinin vaxtı bilinsə də, bilinməsə də siyasi təşkilatlar
bununla bağlı geniş fəaliyyət istiqamətinə malik olurlar. Yəni, hansısa seçki
bitər-bitməz qarşıdan gələn növbəti seçkiyə hazırlıq başlayır. Azərbaycanda isə
əvvəlki təcrübəyə əsaslansaq, deyə bilərik ki, bir sıra müxalifət partiyaları
seçki ili çərçivəsində hazırlıq işləri görür. Bizim müxalifətdə isə bunu
görmürük.
Mövzu ilə bağlı "Kaspi”yə açıqlamasında Vəhdət Partiyasının sədri, millət vəkili Tahir Kərimli bildirdi ki,
dünyanın bir çox ölkələrində siyasi təşkilatlar seçkidən kənarda qalmırlar:
"Misal üçün, Türkiyədə növbədənkənar seçki keçirilsəydi, oradakı müxalifət
partiyaları deməzdi ki, biz hazır deyilik və s. Onlar hər zaman hazır olurlar
və potensialları da var. Məsələ ondan ibarətdir ki, Azərbaycandakı bəzi
müxalifət partiyalarının heç bir potensialı yoxdur. Sadəcə olaraq, bunlar
arzulayırdılar ki, keçən dəfə olduğu kimi hansısa bir "milyonerlər ittifaqı”
meydana çıxsın, yaxud xaricdən bunlara dayaq dursunlar, yardım etsinlər,
təmərküzləşsinlər və ondan sonra namizədliklərini irəli sürsünlər. Əgər
müxalifət növbədənkənar seçkiyə hazır deyilsə, sual olunur, başqa ölkələrdəki
kimi Azərbaycanda da fors-major vəziyyət meydana gəlsə, onda bunlar nə edəcəklər?
Yəni, Azərbaycanda siyasi partiyalar hər bir məsələyə hazır olmalıdır. 5 ilə
yaxın bir müddətdə sənin hazırlığın olmayıbsa, qarşıdakı bir neçə ay ərzində nə
edəcəkdin? Birdən-birə boykot qərarı vermək, imtina etmək, "hazır deyiləm” nə
deməkdir? Sadəcə olaraq, bunları xaricdən təlimatlandırırlar, müəyyən qədər
fikir yaradırlar. Çünki xaricdəki bəzi qüvvələrin özü buna hazır deyildi. Həmin
qüvvələr prezident seçkilərində nə edəcəkləri barədə düşünürdülər, müxalifəti
bir araya gətirib-gətirməməyi müzakirə edirdilər, hansı şəkildə maddi yardım
göstərməyi planlaşdırırdılar. Bəzi siyasi partiyalar, təşkilatlar məhz xarici
təsirlər altında indiki fikirləri səsləndirirlər. Əgər bunlar 2 aya hazır
deyillərsə, heç 8 aya da hazır olmayacaqlar. Ona görə də bu müxalif qüvvələrin
addımı qınanılır. Həmin siyasi partiyalar, təşkilatlar artıq seçkini uduzduqlarını
yaxşı başa düşürlər”.
T.Kərimli əlavə etdi ki, seçkidən kənarda qalan partiyalar ilk
növbədə özlərinə zərbə vuracaqlar: "Çünki onsuz da partiyalar dağıla-dağıla
gedir, sosial baza parçalanır. Seçkini boykotdan sonra üzvləri haqlı olaraq sual
verəcək ki, bizim partiya nə istəyir, hakimiyyətə necə gəlmək niyyətindədir? Bu
partiyalarda konstruktivlik yoxdur, real proqramları mövcud deyil. Ona görə də onların
səsləndirdikləri bəhanədir. Bundan sonra onların daha nə xalqa, nə də öz
partiya üzvlərinə söz demək imkanı olmayacaq”.
Yurddaş Partiyasının sədri
Mais Səfərli bildirdi ki, ümumiyyətlə prezident seçkiləri demokratik, hüquqi
dövlətlərdə çox böyük siyasi hadisədir: "Azərbaycan da demokratik, hüquqi
dövlətdir və bizim ölkəmizdə hakimiyyət məhz azad, ədalətli seçki əsasında
formalaşır. Bu məsələdə Azərbaycan böyük uğurlara imza atıb. Baxmayaraq ki,
bizim müstəqilliyimizin tarixi o qədər də böyük deyil, amma ötən müddət ərzində
ölkəmiz seçki təcrübəsi əldə edib və azad, ədalətli, demokratik seçki yolu ilə öz
hakimiyyətini formalaşdırıb. Eləcə də demokratik və hüquqi dövlətlərdə siyasi
partiyaların da həyatında ən mühüm hadisə seçkilərdir. Hüquqi dövlətlərdə
hakimiyyətə gəlməyin yeganə yolu da seçkilərdən keçir. Ona görə də hansı siyasi
partiya deyirsə, biz seçkiyə hazır deyilik və sair, deməli, onlar heç partiya
kimi təşəkkül tapmayıblar. Onların nə sosial bazası, nə də digər resursları
yoxdur. Hesab edirəm ki, partiyalar seçkilərə hər an hazır olmalıdırlar. İndi
özünü müxalif hesab edən partiyaların əlinə fürsət düşüb ki, ondan istifadə
edib, seçkilərdən imtina etsinlər. Çünki özləri də bilirlər ki, seçkiləri
uduzacaqlar, onların qələbə şansı sıfıra bərabərdir”.
M.Səfərli vurğuladı ki, həmin radikal müxalifət əvvəllər də seçkiyə
qatılırdı və özlərini xarici qüvvələrə göstərirdilər: "Nəticə isə o olurdu ki,
seçkidə məğlubiyyətə uğrayırdılar. Onlar yaxşı bilir ki, bu dəfə də məğlub
olacaqlar. Məhz məğlubiyyətə uğradıqca cəmiyyət onları daha da özündən
uzaqlaşdırır, Qərbdəki mərkəzlərin isə marağı azalır. Uzun illərdir Qərbdən
ölkəmizə səfər edən hansı qüvvələr, liderlər müxalifətlə görüşür? Əlbəttə ki,
heç biri. 10-15 il əvvəl isə Azərbaycan səfər edənlər müxalifət təmsilçiləri
ilə görüşürdülər. Amma müxalifət bu gün o qədər gücünü itirib, fəaliyyətsizliyi
ilə özünü elə geridə qoyub ki, artıq heç bir dairə üçün maraq kəsb etmir. Ona
görə də bunların əlinə sanki bir fürsət düşüb ki, guya bunlar seçkilərə hazır
olmadıqları üçün boykot edirlər. Əslində isə bu, onların gücsüzlüyünü,
zəifliyini, eləcə də elektoratdan məhrum olmasını göstərir”.
Bəxtiyar Məmmədli