Müasir Azərbaycanın memarı, unudulmaz şəxsiyyət
Dünən Azərbaycan xalqının ümummilli
lideri, mərhum prezident Heydər Əliyevin vəfatının 14-cü ildönümü idi. Onun
yoxluğu bu illər ərzində heç də sezilməyib desək, yəqin ki, yanılmarıq. Çünki Heydər
Əliyevin incəsənətimizin inkişafı və tərəqqisi naminə atdığı səmərəli addımlar
bu sahənin böyük bir epoxasını yaradıb. Onun apardığı uğurlusiyasətin
tərkib hissələrindən olan mədəniyyət siyasəti bu gün Azərbaycan mədəniyyətinə
və incəsənətinəözünün intibah mərhələsini yaşadır. Onun davamçısı İlham
Əliyev də bu siyasəti uğurlu şəkildə həyata keçirir.
İntibah mərhələsi deyərkən isə, sadəcə ulu öndərin
sayı onlarla hesablanan mədəniyyət obyektlərinin - teatr, konsert, qalereya,
sərgi salonlarının, mədəniyyət evlərinin, kinoklub və bu kimi digər ocaqların
tikintisinə, yenidən qurulmasına və əsaslı təmirinə ayırdığı diqqəti nəzərdə
tutmuruq. Eyni zamanda, onun ölkəmizdəki yaradıcılıq ittifaqlarının
maddi-texniki bazalarının yaxşılaşdırılmasına, sənət adamlarının - şair,
yazıçı, bəstəkar, rəssam, rejissor, aktyorların Prezident təqaüdlərinə,
yüksəkorden və medallara layiq görülməsinə, onların yubileylərinin
keçirilməsinə, incəsənət xadimlərinin xatirələrinin
əbədiləşdirilməsinədair imzaladığı sərəncamları da vurğulamaq lazımdır.
Hələ sovet dönəmində Azərbaycanın tanınmış sənət
adamlarına göstərdiyi diqqət və qayğı, yaradıcı şəxslərlə yaxın dostluq
əlaqələri Heydər Əliyevəböyük sənət adamları arasında dərin hörmət və
nüfuz qazandırmışdı. Onun sənət adamlarının yaradıcılığını yüksək
qiymətləndirməsi, yaradıcı insanlararespublikanın yüksək fəxri adlarının
verilməsi və orden-medallarla təltif edilməsi üçün göstərdiyi qətiyyət dünya
siyasətində nadir dövlət başçılarının nümayiş etdirdiyi keyfiyyət idi. Məhz bu
səbəbədir ki, incəsənət nümayəndələri ulu öndəri dərin hörmətlə anır, onun
haqqında xoş sözlər deyib, xatirələrini bölüşürlər.
"O, qeyri-adi bir insan idi”
Xalq artisti
Mənsum İbrahimov bizimlə söhbətində, zamanında Heydər Əliyevlə
görüşdüyü və onunla ünsiyyətdə olduğu üçün özünü xoşbəxt hiss etdiyini dedi:
"Onunla eyni dövrü yaşadığıma görə özümü şanslı hesab edirəm. Allaha şükür
edirik ki, Azərbaycanda belə bir dahi şəxsiyyət olub. O, yeni Azərbaycanın qurucusu, memarıdır. Özündən
sonra da elə bünövrə qoyub gedib ki, həmin dəst-xətti ilə Azərbaycan inkişafa
doğru gedir. Ölkəmizin inkişafı bu gün göz önündədir. Mən zamanında bir neçə
dəfə ulu öndərlə tədbirlərdə görüşmüşəm. Onunla xarici səfərlərimiz olub.
Onlardan İrana olan səfərimizi heç zaman unutmaram. Mənə 1998-ci ildə Əməkdar
artist fəxri adını məhz o verib. 2002-ci ildə Prezident mükafatına layiq gördü.
Opera və Balet Teatrında dəfələrlə tamaşamızda iştirak edib. Mənim baş rolu
oynadığım "Leyli və Məcnun” tamaşasında
iştirak edib. Bizim üçün o qeyri-adi bir insan idi. Ölkəsinə, vətəninə bağlı, mədəniyyətimizi,
muğamımızı çox sevən bir insan idi. Bu gün onun qurduğu dövlətimiz intibah
dövrünü yaşayır. Prezidentimiz İlham Əliyev onun mədəniyyət siyasətini də davam
etdirir. Bu gün Heydər Əliyevin ruhu çox şaddır”.
Xalq artisti deyir ki, Heydər Əliyev incəsənət
xadimləri ilə musiqişünas kimi danışırdı: "Ulu öndər bu sahəni çox sevirdi. O,
milli musiqini, tarı, kamançanı yaxşı bilirdi. Xalq mahnımız "Alagözlüm”ü
zümzümə edirdi. Musiqiyə bağlı adam idi. İştirak etdiyi konsert və tamaşalardan
sonra səhnənin arxasına keçib sənətkarlarla görüşürdü. Bu da sənətə, sənətkara
olan məhəbbətindən irəli gəlirdi”.
"O illəri unutmaq mümkün deyil”
Xalq artisti
Gülyaz Məmmədova da deyir ki, Heydər Əliyevlə bir çox görüşləri
olub: "Ulu öndərimiz hər dəfə konsertdən sonra səhnə arxasına keçib bizimlə
görüşürdü. Tez-tez xaricdən gələn qonaqlar üçün konsert və ziyafətlər təşkil olunurdu.
Həmin tədbirlərdə xüsusi seçdiyi sənət adamları olurdu ki, Gülyanaqla mən də o
ifaçılar sırasında yer alırdıq. Heydər Əliyev bizi çox istəyirdi. Gülyanaqla
məni ayırd edə bilmirdi. Biz dövlət tədbirlərində hər zaman Gülyanaqla birlikdə
iştirak edirdik. Onunla bağlı unudulmaz xatirələrimiz çoxdur. Bir dəfə
Rusiyanın tanınmış siyasətçiləri onun
qonağı idi. Ulu öndər onlara ziyafət vermişdi və həmin ziyafətə bizi də dəvət
etmişdi. O ziyafət gecəsini heç zaman unutmaram. Həmin gecədə Rusiyanın xalq
artisti İosif Kabzon Heydər Əliyevə dedi
ki, Maykl Cekson Amerika üçün nə edibsə, bu bacılar da Azərbaycan üçün onu edib,
onlar Azərbaycan xalqına öz səsləri ilə belə gözəl musiqi bəxş edirlər. Dünyanın
müxtəlif yerlərindən gələn prezidentlərlə görüşü olurdu. Onları bizim
konsertlərə və tamaşalara dəvət edirdi. Bacım Gülyanaq hətta onun vasitəsi ilə
bir dəfə Pakistan prezidenti ilə görüşmüşdü. Belə gözəl xatirələrimiz çoxdur. Allah
Heydər Əliyevə rəhmət eləsin”.
Xalq artisti daha sonra bildirdi ki, o illəri
unutmaq mümkün deyil: "Bir dəfə Rəşid Behbudovun yubileyində Gülyanaqla "Qoy
gülüm gəlsin, ay nənə” mahnısını oxuyurduq. O zaman çox gənc idik. Mahnını bir
az ləhcə ilə oxuyurduq. Konsertdən sonra səhnə arxasına gəlib bizimlə görüşdü
və bildirdi ki, bacılar şirin ləhcə ilə oxuyur. Səhnə arxasında bizə
təşəkkürünü bildirmişdi. Hətta bir dəfə onunla görüşəndə, qolbaq qolumdan düşdü,
o da əyildi, onu götürüb mənə verdi. 1998-ci ildə mənim Opera və Balet
Teatrında "Arşın mal alan” tamaşama gəlmişdi. Tamaşadan sonra soruşdu ki, Telli
hansınızsınız. Əvvəl məni tanımadı. Sonra dedilər ki bacıların tayıdır. Bizi
çox istəyirdi. H.Əliyev incəsənətin gözəl bilicisi idi. Sənətkarların hamısını
bir-bir tanıyırdı, onların yaradıcılığından xəbərdar idi. Hansı sənətkarın yubileyi
olurdusa, o insan haqqında elə sözlər deyirdi ki, bizlər bundan xəbərsiziydik.
Tarixdən elə sitatlar gətirirdi ki, təəccübümüzü gizlədə bilmirdik. Sevdiyi
mahnılar isə "Alagöz”, "Təki sən səslə məni”, "Küçələrə su səpmişəm” xalq
mahnıları idi. Onunla bağlı deyiləsi söz çoxdur. Tarixi və unudulmaz
şəxsiyyətdir. İncəsənət adamlarına xüsusi diqqəti var idi. Bizə əməkdar artist
fəxri adını o vermişdi. Prezidentimiz İlham Əliyev də bizə xalq artisti adını
verib. İlham Əliyev onun layiqli davamçısıdır”.
"Bizi həvəsləndirib, ruhlandırırdı”
Xalq artisti Bilal
Əliyevdə ulu öndərimizlə bağlı öz xatirələrini
bölüşdü: "Onunla bağlı danışmaqla xatirələrim tükənməz. Əgər Heydər Əliyev
hakimiyyətə gəlməsəydi, bu gün Azərbaycan adlı ölkə bəlkə də olmazdı. Mən özümü
xoşbəxt insan hesab edirəm ki, onun hakimiyyəti illərində yaşamışam. O,
hakimiyyətə gələndə mənim cəmi 10 yaşım var idi. O zamanlar televiziyalar təzə
yaranmışdı. Televiziyada ulu öndərimizin bölgələrimizdə yaşayan insanları
ziyarət etməsini izləyirdik. Azərbaycanın bütün bölgələri onun gəlişini
gözləyirdi. Əvvəllər bizim ölkəyə müstəmləkə gözü ilə baxırdılar. O, Moskva ilə
bizim aramızda elə bir ünsiyyət qurdu ki, Brejnev də Bakıya gəldi. Heydər
Əliyevin qayğısı bütün sahələrdə və bir çox insanların üzərində olduğu kimi,
mənim də üzərimdə çox olub. Bəlkə ən yaxın doğmalarımdan görmədiyim diqqəti ulu
öndərimizdən və onun davamçısı İlham Əliyevdən görmüşəm. O, incəsənət aləminə
çox böyük qiymət verirdi. Konsertlərdən sonra gəlib bizə təşəkkürünü
bildirirdi, tək-tək bizimlə görüşürdü. Xarici ölkələrin prezidentləri ölkəmizə
gəlirdi, biz onların qarşısında çıxışlar edirdik. Çıxışdan sonra həmin
prezidentləri gətirib bizimlə görüşdürürdü. Bu, incəsənətə olan qayğı idi.
Tədbirlərdə çıxış etdikdən sonra bizə mükafatlar verirdi. Bizi həvəsləndirib,
ruhlandırırdı. Hər konsertdən sonra Mədəniyyət Nazirliyindən zəng edib
deyirdilər ki, bizə maaşımızdan əlavə qonorar yazılıb. Elə mükafatlar olurdu
ki, bizim bir aylıq maaşımızdan da çox idi. Bu gün onun qoyduğu siyasət davam
edir. Daim insanlar arasında oluram. Ulu öndərin dövrünü görən sənətçilərin
çoxu deyir ki, vaxtilə Heydər Əliyev bizi xaricə oxumağa göndərib. İstedadımızı
görüb onu inkişaf etdirmək üçün əlindən gələni edib. O istəyirdi ki, Azərbaycan
gəncləri istedadlı və savadlı olsun. Bu gün mən dünyanı gəzirəm. Görürəm ki,
digər ölkələr bizdən çox zəif yaşayır. Ancaq Azərbaycan gündən-günə inkişaf
edir. Ona görə də İlham Əliyevə təşəkkürümüzü bildiririk ki, Heydər Əliyevin
əsasını qoyduğu siyasəti uğurla davam etdirir”.
"Məni səhnəyə gətirən
adam”
Gənc ifaçı Amil
Həsənoğlununda Heydər Əliyevlə bağlı maraqlı
təəssüratları var. Dediyinə görə, bu dahi insanla ilk görüşü 1998-ci il may
ayının 4-də indiki Bakı Musiqi Akademiyasında olub: "Dünya şöhrətli musiqiçi
M.Rastrapovicin Azərbaycana ilk gəlişi münasibətilə keçirilən master
dərslərindən sonra onun şərəfinə verilən konsertdə mənim də çıxışım oldu.
Konsertdə Heydər Əliyev ön sırada əyləşmişdi. Gurultulu alqışlarla yenidən bir
mahnı oxumağımı istədilər. Çıxışımı bitirib səhnə arxasına qayıdan zaman nazir
köməkçisi mənim harada yaşadığımı və neçə yaşım olduğunu soruşdu. Çünki artıq
Heydər Əliyev mənimlə maraqlanmışdı. Konsertin səhəri dövlət televiziyasında
prezident sərəncamlarını izləyən zaman adımın Gənc İstedadların Qızıl Kitabına
yazılaraq, fərdi təqaüdə layiq görüldüyümü öyrəndim. Sənətə yenicə addımlayan
uşaq üçün bu, böyük stimul idi. Sonra Silahlı Qüvvələr Günündə dahi Üzeyir
Hacıbəyovun "Sevgili Canan” romansını ifa etdim. Konsertin sonunda Heydər
Əliyev incəsənət nümayəndələri ilə görüşüb onlara təşəkkür edirdi. Həmin gün
bizim ilk dəfə səmimi görüşümüz oldu. Söhbətimizi bu günə kimi xatırlayıram.
"Səni istedadlı gənclər siyahısına salmışam, bilirsən, ya yox? Sən yaxşı
oxu, istedadını inkişaf etdir” deyərək alnımdan öpdü. Bu görüşdən sonra bütün
dövlət tədbirlərində, xaricdəki Azərbaycan mədəniyyəti günlərində mənim ulu
öndərlə daim görüşlərim olmuşdur”.
Bəli, sənət adamları ümummilli lider Heydər Əliyevi xoş xatirələrində yaşadır. Ulu
öndər yaxşı bilirdi ki, milli dövlətçilik dəyərlərinin əsasını sağlam düşüncəli
mədəniyyət təşkil edir. Sabahkı uğurlara yeganə təminat isə sağlam cəmiyyət
quruculuğuna diqqəti artırmaq, köklü mənəvi dəyərləri yeni nəslə və bütün
cəmiyyətə daha dərindən və əzmlə aşılamaqdır. Heydər Əliyev mədəniyyəti xalqın
böyük sərvəti hesab edirdi. Elə ona görə də mədəni-mənəvi dəyərlərin qorunması,
təbliği və yeni estetik düşüncəyə məxsus əsərlərin yaradılması üçün mümkün olan
hər şeyi edirdi.
Xəyalə Rəis