Bakı 21°C
Mənim bir yazı günüm – Cavi Dan
"Kaspi” qəzetinin "Mənim bir yazı günüm” layihəyəsi
davam edir. Bu layihə çərçivəsində yaradıcılıqla məşğul olan tanınmış simalar
özlərinin məhsuldar hesab etdikləri bir yaradıcı günü təsvir edirlər. Növbəti
qonağımız şair, nasir və ssnearist Cavi Dandır.
Ah o qaranlıqların Aid olanı,
Bax mən səndən öyrəndim insanların yatmasını gözləməyi.
Yatsınlar da mən oyanım bircə.
Günəşi gətirmək var yenə,
Üfüqlərin bağrından qoparmaq var köz-köz onun ürəyini.
Gecə, gecə, hər gecə...
Mənim yazı günüm yoxdur, heç
vaxt da olmayıb.
Gündüzlərim ailəyə, məişətə,
çox sevimli hobbim olan tikişə, qonorar üçün çalışdığım redaktə və tərcümələrə,
eləcə də, publisistik yazılara aiddir.
Yəni məni avtobusda,
dostlarla görüşdə, iş yerində, gəzintidə və s. məkanlarda birdən-birə əlimi
dəftərə ya telefona atıb şeir, ya hekayəyə başlayan məqamda görmək mümkün
deyil.
Ədəbiyyat, yazı mənim üçün
bir qədər məhrəm mövzudur, kütlə qarşısında (hətta bircə dinləyici, ya tamaşaçı
belə varsa) öz şeirimi oxumağı, hamının içində rəqs, ucadan zikr etməyi
bacarmadığım kimi, gündüzlər, insanlar dörd yanımda dolaşarkən bədii mətn
yazmaq da ruhuma yaddır. Mənim üçün gecələr saat iki-üç radələrində, hər kəs
yatandan sonra oyanıb, sübhə qədər sözlərlə, cümlələrlə baş-başa qalmaq daha
rahat və gözəldir.
Yazdığım obrazları bir-bir
dinləməyin, hiss etməyin, davranışlarını, düşüncələrini zərrəbinlə baxırmışam
kimi dəqiqliklə görməyin dadı bir başqa olur. Sanki paralel bir dünya
yaradırsan və yazı prosesində həmin dünyanın içərisində dolaşa-dolaşa hər anı
kəlmələrə çevirirsən. Axı yazıçılıq iddian varsa, ilk növbədə özünün iki nəfərə
bölünüb, biri ilə hamının içərisində görünməyə, digəri ilə isə yalnız öz ədəbi
aləmindəki obrazlarınla baş-başa qalmağa razı və hazır olmalısan. Başqa versiya
yoxdur. Bu bölünmə baş verməsə, uğurlu ədəbiyyat yarada bilməzsən. Məsələn,
mənim evdar qadın versiyam ədəbiyyat adına nə yaza bilər ki? Heç nə. Eləcə də
yazıçı versiyamın məişət qayğıları içərisində nə işi var? Bəzən bizi
qarışdırsalar belə, özümüz bir-birimizi yaxşı tanıyırıq və zamanı öz aramızda
bölüşdürməyi bacarmışıq. Hətta adlarımız da fərqlidir. Yazıçı Cavi Dandır, o
biri isə… onun adı ədəbiyyatla bağlı yazıda görünməsə də olar...
İlk dəfə on yaşımda şeir yazmaq
fikrinə düşmüşdüm. Sevimli müəlliməmə həsr etmək istəyirdim. Amma sinifdə nə
qədər düşünsəm də, bunu edə bilmədim. Həmin gün hər yerdə cibimdə balaca bir
bloknot və qələmlə dolaşdım, hətta yatanda da onları yanımda qoymuşdum. Və gecə
yuxuda həmin bloknotdan öz xəttimlə şeir oxuduğumu gördüm, üç bənddən ibarət,
amma müəlliməmə deyil, anama həsr edilmiş şeir idi. Oyanıb həyəcanla yanımdakı
bloknotu vərəqlədim, bomboş idi, amma yuxumdakı şeir tam yadımda qalmışdı və
əllərim əsə-əsə onu olduğu kimi bloknota köçürtdüm. İki-üç dəqiqədən sonra
mənim yuxum özünün gerçək halıyla qarşımda dayanmışdı.
O gecədən bəri bloknot və
qələm yastığımın altından əskik olmadı. Sonralar çox şeirlər gördüm yuxuda,
oyanıb dərhal onları bloknota köçürtdüm.
Və beləcə, ədəbiyyat aləmi
ilə sirli-sehrli bir gecə həyatımız yaranmış oldu. Sonra hekayələr yazıldı,
sonra romanlar, ssenarilər...
Ən çox heç vaxt yaşamadığım
zamanlarda və heç vaxt olmadığım məkanlarda baş verən əhvalatları yazmağı
sevirəm. Onlar daha dəqiq, təbii və uğurlu alınır. Mən bunu "Rozariya”
povestini, "Məhsəti” romanını yazanda daha çox dərk etdim. Düşünürəm ki, bu da
məhz gecə səssizliyinin nəticələrindən biridir. Əminəm ki, bir çox həmkarlarım
da gecələr daha rahat işləyirlər.
Və hər kəsə yazı dolu gecələr diləmək qalır.
