Kövsər Əsədova: “ADU-nun tələbəsi olmaq möhkəm bünövrə deməkdir” - Fotolar
Azərbaycan Dillər Universitetinin tələbəsi Kövsər Əsədova
İngiltərənin Mançester Universitetinin məzunu olub. Belə ki, ADU-nun 1 saylı
İngilis dili (hazırki Pedaqoji (ingilis dili-alman dili üzrə)) fakültəsinin
İngilis dilinin xarici dil kimi tədrisi ixtisasına 2012-ci ildə qəbul olan K.Əsədova
təhsilini Mançester Universitetində davam etdirib. 1994-cü ildə Sumqayıtda
anadan olan K.Əsədova məktəbdə oxuduğu müddətdə dil öyrənməyə böyük marağı
olduğu üçün hər il məktəbdə və şəhərdaxili olimpiadalarda qalib olub. ADU-ya qəbul
olandan sonra ingilis dili biliyini inkşaf etdirmək məqsədi ilə təhsilini ingilisdilli
ölkələrin birində davam etdirmək arzusunda olan tələbəmiz ADU-nun ESSEX
qrupunun elanını görəndə bunu yeni bir imkan kimi dəyərləndirməyi qərara alıb və
iki turdan ibarət imtahanlar üçün qeydiyyatdan keçib. K.Əsədova ilk turda
yazılı imtahanı müvəffəqiyyətlə tamamladıqdan sonra ABŞ-dan gələn müəllimlə
şifahi müsahibəyə dəvət olunub. Uğurla bütün mərhələlərdən keçib bu qrupda təhsil
alan K.Əsədova İngiltərənin Mançester Universitetinin də tələbəsi olmaq
imkanını qazanıb.Təhsilini başa vurub qayıdan tələbə fikirlərini ADU-nun
İnformasiya Departamentinin əməkdaşınabölüşüb:
Mançesterə gedən yol
Xaricdə oxumaqla bağlı düşüncələrim, əsasən, ADU-ya qəbul
olandan sonra yarandı. Oxuduğum müddətdə xaricdə təhsilimi davam etdirmək üzrə
bir sıra imkanlardan xəbərdar oldum, xüsusilə dekanımız professor Əfqan
Abdullayev və dekan müavini Fatma Qurbanzadənin mütəmadi dəstəyi məndə belə bir
istəyin yaranmasında böyük rol oynadı. Öncə, Birləşmiş Krallığın bir çox
universitetlərinin təqdimatında iştirak etdim və şəxsi araşdırmalarımdan sonra
Mançester Universitetinin üzərində dayandım. Tədrisin yüksək səviyyəsi,
universitetin dünya reytinqində aparıcı mövqeyi və 3 illik proqramı 2 il müddətində
bitirmək şansı seçimimə təsir edən əsas amillərdən oldu. Qeyd etmək istərdim
ki, proqramı qısa müddətdə bitirmək imkanı fakültədə yalnız mənə verilmişdi.
Adaptasiya dövrü
Adaptasiya dövrüm digər tələbələrdən fərqlənirdi.
Əslində bu mənə daha da güc verdi, necə deyərlər: "Nə ki səni öldürmür, o, səni
daha güclü edir”. Mənim vəziyyətimi fərqləndirən səbəb isə vizamın gecikməsi və
sentyabrda başlayan dərslərə noyabrda ikinci kurs kimi başlamağım oldu. Bəzi fənlər
ötən tədris ilinin davamı olduğundan mən onları daha mükəmməl anlamaq üçün həmin
dərsləri oxumalı idim. Beləliklə, çətin olan adaptasiya dövrünə akademik çətinliklər
də əlavə olundu. O dövrü asanlaşdırmaqda azərbaycanlı tələbələr mənə çox dəstək
oldular.
Azərbaycan və İngiltərənin təhsil sistemləri: oxşar və
fərqli cəhətlər
Təməli 1824-cü ildə qoyulmuş Mançester Universiteti
dünya universitetlərinin sıralanmasına görə (QS World University Rankings) ilk
30-luqda yer alır. Universitetin liderliyini iki əsr boyunca qorumağına səbəb
isə araşdırmalara, tədrisin keyfiyyətinə və kitabxanalarına verdiyi önəm olub.
Universitetin ümumilikdə 10-dan çox kitabxanası var və hər şey tələbələrin
rahatlığı üçün nəzərdə tutulub. Əsas kitabxana (Main Library) və Alan Gilbert
adına tədris mərkəzi tələbələrə il ərzində 24 saat xidmət edir. Kitabxanada tələbələrin
istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuş 350-yə yaxın
kompyuter, 4 milyondan artıq kitab resursları, həmçinin tələbələrin rahatlığı
üçün qrup otaqları var. Fənlərin tədrisi iki hissədən ibarətdir: mühazirə və
seminarlar. Adətən, mühazirələri doktorluq dərəcəsi olan professorlar,
seminarları isə doktorluq dərəcəsinə namizəd olanlar tədris edir. Akademik heyət
çox yardımsevər olub tələbələri dəstəkləyir. Buna misal olaraq tələbələrin həftədə
iki dəfə professorlarla görüşmək imkanının yaradılmasını göstərmək olar. Həmçinin
hər bir tələbəyə akademik məsləhətçi təyin olunur və onlar ilboyu tələbələrin
istər təhsil, istərsə də karyera həyatına dair sualları cavablandırırlar. 4 ili
3 ilə sığışdırdıqları üçün dərslər intensivdir və gündə 4-5 saat dərsdə oturmaq
hələ heç nə demək deyil. Proqramdan geri qalmamaq üçün hər gün mütləq çalışmalısan.
Orada tələbələrin sosiallaşması və öz maraq dairələrinə görə həmfikirləri ilə əlaqə
qurması üçün Tələbə Birliyi (Student Union) adlanan bir bina var idi. Azərbaycanla
müqayisə etsək, ölkəmizdə müəllim-tələbə münasibətləri daha fərdidir. Belə ki,
müəllimlər hər bir tələbəni adı ilə tanıyır. Dərs boyunca əksər hallarda müəllim,
həmçinin tələbə də öz şəxsi həyatı haqqında məqamları qeyd edir. Bu fakt onları
doğmalaşdırır. Ancaq orda mən belə bir halla rastlaşmadım. Müəllim-tələbə
münasibətləri akademik çərçivədən kənara çıxmır. Belə bir halın olmağı bir tərəfdən
də mümkünsüzdür, çünki mühazirə zamanı auditoriyada 200-600 nəfər tələbə olur.
Ən gözəçarpan fərqlərdən biri də o ola bilər ki, heç kəs dünən evə verilən
paraqrafı lövhəyə çıxıb əzbər danışmırdı. Əslində fərqlər çoxdur, ancaq, iki
sistemin də ali məqsədi tələbələrə təhsil vermək və gələcəkdə öz işinin peşəkarı
etməkdir.
ADU-da təhsil aldığım illər boyunca qrup nümayəndəsi
olduğumdan ilk və ən təəccüblü fərq o oldu ki, Mançester Universitetində qrup
nümayəndəsi anlayışı yox idi. Digər fərq isə orada hər dərsin özünəməxsus tədris
proqramının olması idi. Məsələn, elə dərs var idi ki, semestr boyu qiymət
yazılmırdı, sonda imtahandan aldığın qiymət yazılırdı. Elə fənn də var idi ki,
imtahanı belə yox idi, yalnız semestr ərzində yığılan ballar yazılırdı. Ən
vacib oxşarlıq kimi onu qeyd edə bilərəm ki, Mançester Universitetində hər dərsin
qiymətləndirilməsi esse ilə müəyyənləşirdi və imtahanlarda da açıq suallar idi.
Başqa universitetlərdən gələn azərbaycanlı tələbələr əziyyət çəksə də, o məqam
mənə daha asan gəlirdi, çünki ADU-da da iki il ərzində biz bütün imtahanları
açıq suallara cavab yazmaqla keçmişdik.
Nələri öyrəndim
Xaricdə tək yaşamaq əvvəllər özümdə olduğunu düşünmədiyim
bir çox bacarıqlarımı önə çıxardı. İndi də bu haqda düşünəndə mən sərbəst şəkildə o qədər işin öhdəsindən necə gəldiyimə təəccüblənirəm.
Bir sözlə, iki il ərzində həm İngiltərəni, həm də özümü kəşf etdim. ADU-nun tələbəsi
olmaq çox möhkəm və düzgün bir bünövrə deməkdir. ADU-da keçirilən hər bir dərsin
və təcrübənin xeyrini gördüm. Ancaq əsas odur ki, insan bir şeyə nail olduqdan
sonra rahatlaşmasın və öz üzərində işləməyə davam eləsin. Biz ESSEX qrupu
olaraq İngilis dili Konsultasiya Saatının yaradıcısı olduq (English Consulting
Hours) və könüllü olaraq məktəb şagirdlərinə dərs keçdik. Bu mənə həm təcrübəmi,
həm də bildiyim xırda məsələləri unutmamaqda kömək oldu. Sözsüz ki, hər bir
universitetə və hər bir peşəyə ehtiyac var, ancaq indiki qloballaşan və hər
zaman inkişaf etməkdə olan bir cəmiyyətdə dil bilmək trendləri izləmək və
düzgün tərcümə təqdim etmək üçün vacibdir. Əsas onu öyrəndim ki, müəllim nə qədər
bilikli və bacarıqlı olsa belə, sehrbaz deyil. Proqramı qavramağın yeganə yolu
isə həmin resursları oxumaqdır. Müəllimlər isə sadəcə motivatorlar,
araşdırmaçılar və liderlərdir. Eyni zamanda, onlar ən asan yolu və ən yüksək
keyfiyyətli resursları təmin eləmək üçün sənə yol göstərirlər, geriyə qalan isə
sənin öz əlindədir. Bundan sonra əsas məqsədim orada qazandığım bilik, bacarıq
və təcrübəni Azərbaycanda əlimdən gəldiyi qədər bölüşməkdir. Həmçinin, öz təhsilimi
magistratura pilləsində davam etdirmək, eyni zamanda şəxsi keyfiyyətlərimi mükəmməlləşdirmək
istərdim.
Kaspi.az