Kriteriyasız qərar
Avropa institutları Cənubi Qafqaz regionunun digər ölkələrindən fərqli
olaraq hər zaman Azərbaycanı hədəf seçirlər. Biz bunu son olaraq, Avropa Şurası
Parlament Assambleyasının Azərbaycan nümayəndə heyətinin rəhbəri Səməd Seyidov,
də ölkəmizə qarşı qəbul etdiyi sonuncu qətnamə ilə bağlı da müşahidə etdik.
İndi isə bu qurum yenidən Azərbaycanda "siyasi məhbus” məsələsini gündəmə gətirib.
Belə ki, AŞPA-nın Büro iclasında belə bir qərar qəbul edilib. AŞPA-nın mətbuat
xidmətinin yaydığı məlumata görə, məruzəçi assambleyanın iyunun 25-dən 29-dək
Fransanın Strasburq şəhərində keçiriləcək sessiyada təyin ediləcək.
Qeyd edək ki, Azərbaycanda "siyasi məhbus”lar üzrə hesabatın
hazırlanması və yeni məruzəçinin təyin edilməsi təklifini 2 ay əvvəl deputat
Pieter Omtzigt başda olmaqla AŞPA-nın 24 deputatı irəli sürmüşdü.Maraqlıdır ki, son vaxtlar AŞPA-da güclü anti-Azərbaycan əhval-ruhiyyəsi
müşahidə olunur. Azərbaycan rəsmiləri heç vaxt ölkədə "siyasi məhbus” olması ilə
bağlı fikirləri qəbul etməyiblər. Lakin hər il bəzi vətəndaş cəmiyyəti
institutları müxtəlif rəqəmləri əks etdirən siyahılarla çıxış edirlər. Ekspertlər
hesab edir ki, əslində "siyasi məhbus” olduğu iddia edilən şəxslər törətdikləri
konkret əməllərə görə məsuliyyətə cəlb olunublar.
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı, AŞPA-da Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü
Çingiz Qənizadə bildirdi ki, hər zaman bu quruma "siyasi məhbus”
kriteriyasının nə olduğuna dair aydınlıq gətirməsini istəmişik: "Bu
kriteriyalar məlum olarsa, bundan sonra Azərbaycan tərəfi müəyyən etsin ki,
onların qeyd etdiyi insanlar "siyasi məhbus”dur yoxsa, deyil. Çünki hələ
AŞPA-nın özündə "siyasi məhbus” kriteriyasının hansılar olduğunu dəqiq bilən
yoxdur. Onlar özlərinə lazım olan ölkələrdə qanun çərçivəsində həbs olunmuş şəxsləri
istədikləri halda siyasiləşdirirlər. Hansısa vətəndaş cəmiyyətinin və ya siyasi
partiyanın nümayəndəsi ölkənin qanunlarını pozarkən ona qarşı hüquqi tədbirlər
hərəkətə keçiriləndə o zaman bunun siyasi olduğunu deyirlər. Amma başa düşmürlər
ki, qanun siyasi mənsubiyyətindən asılı olmayaraq hər bir vətəndaş üçün eyni
olmalıdır. Azərbaycan Avropa Şurası ilə birgə problemli məhbuslar bağlı İşçi
Qrupu yaradıb. Biz məsələni belə irəli sürdük ki, ola bilsin hansısa məhkəmə çəkişməsi,
istintaq vaxtı və sair məsələdə prosessual hüquq pozulub. Amma bu siyasi deyil
və dedik ki, bu məsələni araşdıraq. Bu istiqamətdə də işlər həyata keçirildi.
AŞPA-nın baş katibinin nümayəndəsi də bu proseslərdə iştirak etdi və Azərbaycan
prezidentinin təşəbbüsü ilə bu məsələlərə baxıldı. Bununla bağlı xeyli müzakirələrimiz
oldu. Yenə də onlar məruzəçi təyin edəndə adını "siyasi məhbus məsələləri üzrə”
qoydular. Təbii ki, biz bunu qəbul
etmirik və ölkəmizdə "siyasi məhbus” anlamı yoxdur. Qanun pozan, lakin siyasi fəaliyyətlə
məşğul olan ayrı-ayrı insanlar var. Prezident İlham Əliyev də zaman-zaman onlara
humanizm nümayiş etdirir və əfv sərəncamları imzalayır, cəzalarını azaldır və
s. Azərbaycan nümayəndə heyəti iyunun 24-də AŞPA-ya gedəcək. Yəqin ki, orada bu
məsələlərlə bağlı müəyyən danışıqlarımız baş tutacaq. Biz öz mövqeyimizdə
qalırıq və hesab edirik ki, "siyasi məhbus” yox, Avropanı və onun ayrı-ayrı institutlarını
maraqlandıran məhbuslarla bağlı Azərbaycanla fikir ayrılığı var. Bunun da
qanuna uyğun olub-olmamasını müzakirə etməyə hazırıq”.
Ç.Qənizadə əlavə etdi ki, "siyasi məhbus” adı altında olan hər bir məsələ
Azərbaycan qarşı qeyri-obyektiv münasibətin nəticəsidir: "Onsuz da müxtəlif məsələlərdə
Azərbaycanı təzyiq altında saxlamağa çalışırlar. Bu baxımdan hesab edirəm ki,
Avropa institutlarında Azərbaycana yanaşma birmənalı deyil. Avropa qurumlarının
ikili, üçlü standartlarının təsiri ölkəmizə münasibətdə özünü göstərir”.
Millət vəkili, AŞPA-da Azərbaycan
nümayəndə heyətinin üzvü Naqif Həmzəyev bildirdi ki, Azərbaycanın əsas
dəyərlərindən biri qanunun aliliyinə riayət edilməsidir: "Çünki, qanunların
aliliyini təmin etmədən hüquqi dövləti formalaşdırmaq mümkün deyil. İnsan
hüquqlarına hörmət Azərbaycanın demokratik inkişafının prioritet xəttidir.
Bütün sivil cəmiyyətlərdə olduğu kimi Azərbaycanda da insan haqlarının təminatına
və ümumbəşəri humanist dəyərlərin bərqərar olmasına xüsusi qayğı ilə yanaşılır.
Ölkəmizdə bu dəyərlərin - insan hüquqlarına hörmətin, ehtiramın yüksək səviyyədə
olduğunu hər kəs təsdiqləyə bilər. Çünki Azərbaycanın iqtisadi, siyasi,
demokratik sahədə əldə etdiyi uğurları beynəlxalq ictimaiyyətə yaxşı tanışdır.Ölkəmizin gündən-günə güclənməsi, beynəlxalq məkanda söz sahibinə
çevrilməsi dünyanın diqqətini respublikamıza yönəldə bilib. Azərbaycanın
uğurlarına sevinənlərlə yanaşı, ciddi narahat olanlar da var. Beynəlxalq
miqyasda fəaliyyət göstərən anti-Azərbaycan şəbəkələr, hətta sapı özümüzdən
olan ”balta”lar Azərbaycanın beynəlxalq imicini zədələmək üçün bütün vasitələrə
əl atırlar. Acınacaqlı haldır ki, belə şəbəkələr məqsədlərinə çatmaq üçün külli
miqdarda qrantlar hesabına Azərbaycanın milli maraqlarına xələl gətirmək üçün
dayanmadan fəaliyyət göstərirlər”.
N.Həmzəyev vurğuladı ki, güclü anti-Azərbaycan əhval-ruhiyyəsi
müşahidə olunan AŞPA-nın Azərbaycanda siyasi məhbus məsələsi ilə bağlı məruzəçi
təyin edilməsi növbəti dəfə ölkəmizə yönəlmiş qərəzli münasibətdən xəbər verir:
" Maraqlı haldır ki, qeyri-obyektiv şəkildə Azərbaycanı hədəf seçən AŞPA digər
ölkələrdə siyasi məhbusların olmasına göz yumur. Beynəlxalq sənədlərdə, konvensiyalarda
yer almayan "siyasi məhbus" anlayışını niyə məhz Azərbaycana şamil
edirlər? Bu sualların cavabı əslində aydın şəkildə bəllidir. Əslində xarici
anti-Azərbaycan qüvvələrin tapşırıqları əsasında cızılan ssenarilərin tərkib
hissələri artıq heç kəsə sirr deyil. Məqsəd "siyasi məhbus” adı altında məkrli
planlarını həyata keçirmək, başqa bir dövlətin daxili işinə qarışmaq, ölkədə
ictimai-siyasi sabitliyin pozulmasına şərait yaratmaqdır. Lakin onlar unudurlar
ki, Azərbaycan dünyanın ən təhlükəsiz və sabit ölkələrindən biridir. Ölkə prezidenti
İlham Əliyev demokratiya yolu ilə irəliləyən Azərbaycanda söz, mətbuat, əqidə
azadlığının qorunmasına yönəldilmiş islahatların tətbiqini günün ən aktual
problemi kimi qarşıya qoyub. Bu demokratik islahatlar kimlərəsə xoş gəlmək üçün
yox, Azərbaycan xalqının daha xoş, firavan yaşaması üçün aparılır”.
Bəxtiyar MƏMMƏDLİ