Kommunal borclarla bağlı vaxtından əvvəl edilən xəbərdarlıqlar...
Kommunal
borcların vaxtında ödənilməsi vətəndaş məsuliyyətinin göstərici sayılır.
Əslində kommunal borcları vaxtlı-vaxtında ödəmək həm də bir mədəniyyət
formasıdır. Son vaxtlar biz cəmiyyətdə də vətəndaş məsuliyyəti artır, kommunal
borcların ödənilməsi mədəni dəyərə çevrilir. Ancaq bəzən də olur ki, vətəndaş
kommunal borcunu vaxtlı-vaxtında ödəsə də, rəsmi qurum tərəfindən bürokratik
əngəllə, daha doğrusu yersiz xəbərdarlıqla üzləşir. Redaksiyamıza edilən
şikayət də məhz bu yöndədir.
Belə ki,
şikayətçi bildirir ki, məvacibini hər ayın əvvəlində aldığı üçün kommunal
borcları da həmin vaxt edir. Borcu
ödədikdən bir neçə gün sonra – hər ayın 5-7-si tarixlərində isə borclarla bağlı
növbəti bildirişi alır. Borcun ödənilməsi üçün
bir ay vaxtı olsa da, rəsmi qurum bu vaxt tamam olmamış, mənzilə borcun
dərhal ödənilməsi ilə bağlı bildiriş göndərir. Şikayətçiyə belə bildiriş
"Azərişıq” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti tərəfindən göndərilib. Artıq bir neçə aydır ki, bu xəbərdarlıqlar
davam edir. Hələ üstəlik, evə zəng edib "bu gün borcu ödəməsəniz işığınızı
kəsəcəyik” hədəsi də edilir. Məsələni araşdırmaq qərarına gəldik.
"Azərişıq”
ASC-nin mətbuat xidmətinin rəhbəri Tanrıverdi Mustafayevlə əlaqə saxladıq. Qurum rəsmisi
bildirdi ki, belə hallarda vətəndaş müvafiq rayon üzrə işıq idarəsinə müraciət
etməlidir: "Bu problem müxtəlif səbəbdən qaynaqlana bilər.
Belə hallarda məsələ fərdi qaydada araşdırılmalıdır. Yaxşı olar ki, neqativ
halla qarşılaşan vətəndaş yaşadığı rayon üzrə müvafiq işıq idarəsinə müraciət
etsin və abonent kodunu təqdim etsin. Bu halda abonentin kodu üzrə araşdırılma
aparılır və problemin səbəbi aydınlaşır. Çünki qeyd etdiyim kimi, problem
müxtəlif səbəblərdən yarana bilir və hamıya aid edilmir”.
Ekspert İlqar Hüseynlisöylədi ki, adətən, belə
problemlərlə bina evlərində
yaşayan sakinlər daha çox rastlaşırlar: "Bildiyiniz kimi, ölkə üzrə istər özəl,
istərsə də dövlət sektorunda çalışan vətəndaşlarının əmək haqları, adətən, hər
ayın sonu verilir. Bu mənada vətəndaşlar da öz xərclərini buna uyğun şəkildə
həyata keçirirlər. Kommunal borclar da istisna deyil. Əslində belə problemlə rastlaşanlar
heç də az deyil. "Azərişıq” ASC-nin,
digər qurumların əməkdaşları bina sakinlərinə müxtəlif xəbərdarlıqlar edirlər.
Xəbərdarlığın müddəti də adətən 3-5 gün olur. Vətəndaşa, borc ödənilməyəcəyi
təqdirdə, işığın kəsiləcəyini söyləyirlər. Bütün bunlar tamamilə qanunsuz
addımdır. Əslində vətəndaşın üzərinə
düşən vəzifə, bir ay müddətində sərf etdiyi enerjinin ödənişini həyata
keçirməkdir. Əgər vətəndaş bu müddət ərzində ödənişi həyata keçirmirsə, onun
üçün əlavə vaxt müəyyənləşdirilir. Əgər bu davamlı olarsa, məhkəmə qaydası ilə
həmin vəsaitin alınması ilə bağlı vəsatət qaldırılır. Bildiriş veriləndən
sonrakı bir ay müddətində vətəndaşı
narahat etmək olmaz. Bu, tamamilə qanunsuzdur və vətəndaşın haqlı etirazına
səbəb olur. Yalnız o müddət bitdikdən sonra xəbərdarlıq oluna bilər. Xəbərdarlıq
müddətinə gəlincə isə bununla bağlı hər hansı qanunvericilik təşəbbüsləri və
normativləri yoxdur. Bu müddət 10 gündən bir ay müddəti əhatə edə bilər”.
Sosioloq Lalə Mehralı bildirdi
ki, kommunal xidmətlərə görə ödənilən
borc, bildiriş təqdim edildikdən sonrakı bir ay müddətinə ödənilməlidir: "Orda hətta göstərilir ki, bu ayın 14-də sənə qəbz
təqdim edilibsə, gələn ayın 14-ə qədər borcu ödəməlisən. Əgər borcunu
ödəmirsənsə, xəbərdarlıq olunur. Xəbərdarlıq edilir və bundan sonrakı 5 gün
ərzində ödə niş olmursa, o vaxt işığı kəsirlər. Yəni bu qayda və müddət bütün
kommunal xidmət sferasında - "Azərişıq”, "Azəriqaz”, "Azərsu”da keçərlidir”.
Şəbnəm Mehdizadə