İşləmək üçün öyrənənlər - Reportaj
"Sərbəst
işləmək bir az çətindir, amma yenə də öyrəndiklərimi təkrar etmək üçün üstündə
işlədim”, "Müəyyən qədər işlədim, amma hələ tam öyrənə bilməmişəm deyə, köməyə
ehtiyac olur”, "Vaxt olmadığı üçün təkrarlaya bilməmişəm, amma burda davam edə
bilərik”. Bunları təlimçinin "Ötən dəfə dərsdə öyrəndiklərimizi evdə təkrarlamısınızmı”
sualına auditoriyadan verilən cavabların bir qismidir. Və təlim başlayır.
Təlimçi MicrosoftvəGoogle şirkətlərinin
təhsil üzrə sertifikatlaşmış mütəxəssisi, "British School in Baku”nun müəllimi Günay
Kazımzadədir. Onu və auditoriyadakıları bir yerə toplayan isə "Nitq və eşitmə məhdudiyyətli qızlar üçün İKT təlimləri”
layihəsidir. 16-30 yaş arası nitq və eşitmə məhdudiyyətli 20 xanımın iştirakı
ilə keçirilən layihənin təlimlərinin birində iştirak etdik. Budəfəki dərsdə əsas
mövzu mobil tətbiqlər idi. Onu da qeyd edim ki, müəllimlə iştirakçılar arasında
ünsiyyət üçün zalda işarət dili tərcüməçisi iştirak edirdi. İlk olaraq ötən dərsdən
yarımçıq qalan proqramlaşdırmanın mərhələləri, onları öyrənmək, sertifikat
almaq üçün keçilməli yollar haqqında danışılır...
"Dedim ki, belə bir ideyam olacaq”
Dərs davam edir, biz sadəcə izləyirik. Onlar öyrədilənləri öz
kompüterlərində tətbiq edirlər, təlimçiyə suallarını verirlər, ehtiyac olanda
onu köməyə çağırırlar. Hətta bəzən müəllimlə iştirakçılar tərcüməçi olmadan da
anlaşa bilirlər, ilk baxışdan bu çətin görünsə belə... G.Kazımzadə bildirdi ki,
dərsdə öyrənilənlərin nəticəsi olaraq yeni bir tətbiq yaradılacaq. Buna görə hər
kəs necə bir tətbiq yaradılması ilə bağlı öz fikrini bildirdi, bu istiqamətdə də
davam etdilər.
Onlar davam edirlər, biz isə başqa bir otağa keçib layihənin rəhbəri Turanə Qasımova ilə
söhbətləşirik. O deyir ki, layihə Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Gənclər
Fondunun maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilir. Layihə qrant əldə etdikdən sonra
ona ərsəyə gəlməsi ilə bağlı tərəfdaşlar da qoşulub. ASAN Könüllülər” Təşkilatı,
E-hökumət Təlim-Tədris Mərkəzi, "STEP IT Academy Azerbaijan” və "Femmes
Digitales” - Azərbaycan Qadınlarının İKT klubu da layihəyə dəstək olur. Layihənin
ideyasına gəlincə, T.Qasımova dedi: "Mən "Femmes Digitales” - Azərbaycan
Qadınlarının İKT klubunun həmtəsisçilərindən biriyəm. 3 ildir klub çərçivəsində
fəaliyyət göstərirəm. 3
ilə yaxındır ki, İKT-nin xanımlar arasında təşviqi üçün Azərbaycanın bölgələrində
məktəbli qızlar üçün konfranslar, təlimlər keçiririk. Təlimin İKT ilə bağlı
olması bu sahəyə olan bağlılığımdan irəli gəldi. Sırf eşitmə və nitq məhdudiyyətli
qızlarla niyə? Bir il bundan əvvəl bir tədbir vardı, bu cür məhdudiyyəti olan
qızların valideynləri ilə danışdım. Onlar bildirdilər ki, bir az məhdudiyyətləri
olduğu üçün övladları hansı işlərlə məşğul olacaqlarını bilmirlər. Elə orada
dedim ki, belə bir ideyam olacaq. Bu Azərbaycanda məhdudiyyətli şəxslərlə bağlı
olan ilk sosial layihə deyil. Bu tipli bir çox sosial layihələr həyata
keçirilib”.
"Artıq şirkətlərdən təkliflər gəlir”
Layihə rəhbəri
deyir ki, əslində fonda 15 nəfər üçün təlim keçiriləcəyini bildirsələr də,
sonradan sayı artırmalı olublar: "Biz fonda 15 nəfərdən ibarət təlim keçirmək
istədiyimizi demişdik. Açılış günü gördüm ki, siyahıda 15 nəfər olsa da, zalda
20 nəfər əyləşib. İştirakçılar özləri bu cür məhdudiyyəti olan tanış qızları da
dəvət edib, gətiriblər. 5 nəfər də onların tanışlarıydı. Daha maraqlısı isə
odur ki, E-hökumət Təlim-Tədris Mərkəzinin bizə
ayırdığı otaq da elə 20 nəfər üçün nəzərdə tutulmuşdu və beləcə başladıq. 12 təlimdən
ibarət olan layihəmiz artıq sona çatmaq üzrədir. Sonuncu təlim dekabrın 16-da
olacaq”.
T.Qasımova
bildirdi ki, təlimlə iş bitmir, layihə bitdikdən sonra bütün iştirakçıların təcrübə
proqramı ilə təmin olunmasına çalışacaqlar: "Artıq şirkətlərdən təkliflər gəlir,
biz axtarmırıq. Bəziləri üçün artıq iş imkanları da yaranıb. Mən onların bu təlimlərə
sırf asudə vaxtlarını keçirmək üçün gəldiklərini düşünmürəm, çoxu işləmək üçün
öyrənir. Biz də nəticədə onların minimum təcrübə ilə təmin olunmaları üçün
çalışırıq. Gələcəkdə bu sahə üzrə məşğul olmaq istəsələr, öyrəndikləri onlara dəstək
olacaq. İştirakçılar arasında hətta e-maili olmayan qızlar da varıydı. Gələcəkdə
bu sektorda işləməsələr belə, ən azından ilkin bilikləri öyrənmiş olurlar.
İştirakçıların əksəriyyətinin rəssamlıq qabiliyyəti var, onlar rəssamlığı rəqəmsal
sahə ilə birləşdirməyə maraqlıdırlar. Gözəl rəssam qrafik dizayner ola bilər”.
"Biliklərini genişləndirsələr, çalışa bilərlər”
Artıq təlim
bitir, hamı getməyə hazırlaşır, təlimçi və iştirakçılarla da söhbətləşək, görək
necə öyrənirlər, təlimlər necə gedir? Günay
Kazımzadə deyir ki, layihə çərçivəsində onun iki təlimi nəzərdə tutulub, bu,
sonuncudur: "Əla keçdi, böyük zövq aldım. Əvvəl düşünürdüm ki, işarət dili tərcüməçisi
ilə çətin olar, fikrimi dəqiq onlara çatdıra bilməzlər. Amma heç də elə olmadı,
tərcüməçi rahat şəkildə hər şeyi çatdırdı. Məndə iki təlim idi, birinci dəfə
proqramlaşdırma idi, bu dəfə mobil tətbiqlər. Məlumatsız olduqlarını fikirləşdiyim
üçün hər şeyi sıfırdan izah etməli olacağımı düşünürdüm. Amma qızların bəziləri
əvvəldən məlumatlı idilər”.
G.Kazımzadə
qeyd etdi ki, qızlar biliklərini təkmilləşdirsələr, bu istiqamətdə işləyə də
bilərlər: "Qızların alqoritmik düşüncələri var, məsələləri çox tez şəkildə həll
edə bilirlər. Əminəm ki, öz üzərlərində çalışsalar, biliklərini genişləndirsələr,
çalışa bilərlər. O bacarıqları var”.
"Ən çox xoşuma gələn dərs də elə bugünkü oldu”
Artıq
iştirakçıların çoxu yığışıb getmişdi, sonda qalan bir neçə nəfərin təlimlə bağlı
münasibətini də öyrəndik.
19 yaşlıNərgiz Abdulova deyir ki, İKT ilə
bağlı ilkin bilikləri olub, burda əlavə nələrisə öyrənib: "Başqa kurslarda
getmişdim, müəyyən biliklərim vardı. Amma bu təlimlərdə çox şey öyrəndim. Ən
çox xoşuma gələn dərs də elə bugünkü oldu”.
Asyaxanım Möhlətova ümumilikdə təlimdə bir çox yeni şeylər öyrəndiyini
deyir: "İndiyə qədər keçdiklərimiz içində loqo ilə bağlı dərsi daha yaxşı başa
düşmüşdüm, həm də mənim üçün maraqlı sahədir. Bu dərs də çox yaxşı oldu, hər
bir şeyi rahatlıqla öyrənə bildik, maraqlı idi”.
Asyaxanım
bildirdi ki, gələcəkdə də bu sahədə çalışmaq istəyir: "ASAN xidmətdə könüllü
kimi çalışmışam. Amma İKT ilə bağlı hələ ki çalışmamışam, biliklərimi təkmilləşdirirəm,
gələcəkdə bu sahədə fəaliyyət göstərmək istəyirəm”.
Günel Qasımova isə rəssamlıq qabiliyyəti ilə dizayn biliklərini gələcəkdə
birləşdirə biləcəyini dedi: "Əvvəl kompüterlə bağlı biliklərim olub. Rəssamlığa
marağım var, ona görə bu təlimlərdən dizaynla bağlı olanlar daha çox maraqlı gəldi.
Kompüter işində işləmişəm, amma burda İKT-ni daha geniş öyrənirəm, ona görə gələcəkdə
bu istiqamətdə işləyə bilərəm. İşləmək üçün öyrənirik. Öyrənmək çətin yox,
maraqlıdır”.
Aygün Asimqızı