İqtisadiyyatda baş verən əsl inqilab
Son 15
ildə Azərbaycan iqtisadiyyatına 250 milyard dollar sərmayə yatırılıb. "Trend”in
məlumatına görə, bunu Azərbaycan Sahibkarlar (İşəgötürənlər) Təşkilatları Milli
Konfederasiyasının prezidenti Məmməd Musayev deyib. Onun sözlərinə görə,
yatırılan sərmayənin yarısı xarici investisiyaların payına düşür: "İnvestisiyalar
yeni texnologiyaların, müəssisələrin cəlb edilməsi deməkdir. Bu, təhsilə,
həmçinin peşəyə yeni tələblər irəli sürür. Biz bu sahədə Təhsil Nazirliyi,
ayrı-ayrı universitetlər və təhsil müəssisələri ilə sıx əməkdaşlıq edirik.
İmzalanmış sazişlər çərçivəsində müsbət nəticələr verən bir çox işlər görülüb”.
İqtisadçı millət vəkili Vahid Əhmədovbildirdi ki, İlham Əliyev prezident
seçildikdən sonra Azərbaycanın ictimai həyatında, daxili və xarici siyasətində
çox ciddi dəyişikliklər baş verdi: "Bu gün müxtəlif iqtisadi inkişaf
proqramları və strateji yol xəritələri uğurla həyata keçirilir. Bütün bu
addımlar Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafına xidmət edir. Son illər ərzində
ölkə iqtisadiyyatına 250 milyard dollar məbləğində investisiya yatırılıb.
İnvestisiya o dövlətlərə qoyulur ki, orada iqtisadi problemlər olmasın və
siyasi sabitlik olsun. Bu investisiyaların böyük hissəsi neft-qaz layihələrinə
yatırılıb. Bununla yanaşı, son illər ərzində qeyri-neft sektoruna xüsusi diqqət
yetirilir. Dövlət başçısı bu illər ərzində qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün
müxtəlif sərəncamlar imzalayıb. Hazırda sənaye, kənd təsərrüfatı, turizm
sahələrinin inkişafı göz qabağındadır. Müxtəlif sənaye məhəllələrinin
tikilməsi, sənaye parklarının, fermer təsərrüfatlarının yaradılması görülən
işlərin nəticəsidir. Bütün bunlar onu göstərir ki, 15 ildə dövlət başçısının
apardığı siyasət tamamilə düzgündür”.
Şəbnəm Mehdizadə
Məsələyə münasibət bildirən "Ekonomiks”
Beynəlxalq İqtisadi Araşdırmalar Birliyinin rəhbəri,iqtisadçı ekspert
Fikrət Yusifov vurğuladı ki, son 15 il
ərzində Azərbaycanı tək Cənubi Qafqazda deyil, qərblə şərqin, şimalla cənubun
qovuşduğu böyük bir regionda ən nüfuzlu bir dövlətə çevrilə bilib: "Bu gün
Azərbaycan, güclü iqtisadiyyata, kifayət qədər dayanaqlı sosial duruma malik
dövlət kimi, vaxtı ilə bir məkanda olduğu ölkələrin çoxlarına nümunədir. Bu
illər ərzində İlham Əliyevin bilavasitə təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə aparılan
islahatlar, ölkə həyatının elə bir sahəsi yoxdur ki, onu əhatə etməsin.
İslahatlar paytaxt Bakı şəhəri daxil olmaqla, Azərbaycanın digər şəhərlərinin,
rayonlarının, qəsəbələrinin və hətta ucqar kəndlərinin simasını kökündən
dəyişdirə bildi. On beş il bundan öncəki Bakı, sanki tamamilə yenidən qurulub
və bu gün öz əzəməti ilə seçilərək, Avropanın ən gözəl şəhərlərindən birinə
çevrilib. Elə bunun nəticəsidir ki, indi Azərbaycan və onun paytaxtı beynəlxalq
tədbirlərin uğurla keçirilə bildiyi bir məkan kimi bütün dünyada tanınır. Bu
tədbirlərin Azərbaycanda keçirilə bilməsinin əsas səbəblərindən biri də,
ölkəmizin bütün dünyaya nümunə ola biləcək ictimai-siyasi sabitlik adasına
çevrilməsidir. Bir ölkənin bu səviyyədə quruculuq işləri apara bilməsi və
ictimai-siyasi sabitliyin nümunəsinə çevrilə bilməsi üçün onun güclü
iqtisadiyyatının olması gərək idi. İlham Əliyev 2003-cü ildə ölkə prezidenti
seçildiyi ilk gündən bunun belə olduğunu hər kəsdən daha yaxşı dəyərləndirə
bildi. O, eyni zamanda neft ölkəsi olan Azərbaycanda iqtisadiyyatın neftdən
asılılığının aradan qaldırılmasının strategiyasını müəyyənləşdirdi. Hakimiyyətə
gəldiyi ilk gündən "biz bundan sonra elə yaşamalıyıq ki, sanki bir neft ölkəsi
deyilik və neftimiz yoxdur” deyən Prezident, neftlə bağlı iqtisadiyyatın
çətinliklərini layiqincə qiymətləndirərək, daha uzaq perspektivə nəzər salmağı
bacardı. Neft pullarının daimi olmadığını yaxşı dərk edən İlham Əliyev,
iqtisadiyyatın köklü şəkildə yenidən qurulması işlərinə başladı. Ölkə iqtisadiyyatının
real sektorunun sürətli inkişafı, ona, münbit fəaliyyət meydanı yaradılacağı
halda mümkün idi. Bunun vacibliyini dəyərləndirən dövlət başçısı, 2004-cü ildən
başlayaraq "Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial iqtisadi inkişafı”
dövlət proqramları çərçivəsində iri infrastruktur layihələrinin
reallaşdırılmasına start verdi”.
F.Yusifov
bildirdi ki, bu illər ərzində bölgələrin enerji, qaz, su təchizatının yüksək
səviyyədə təmin edilməsi, yol infrastrukturunun yenidən qurulması sahəsində
inqilabi nəticələrə gətirib çıxaran layihələr həyata keçirilib: "Dövlət
başçısının rəhbərliyi ilə görülən işlərin nəticələri özünü çox gözlətmədi. Bir
neçə il ərzində ümumi daxili məhsulda qeyri-neft sektorunun payı 50 faizdən 70
faizə qədər yüksəldi. Bu, bir neft ölkəsinin iqtisadiyyatında baş verən əsl
inqilab idi. İndiyə qədər dünyanın heç bir neft ölkəsində buna bənzər dönüş
müşahidə olunmamışdı. Bu gün prezident İlham Əliyevin şəxsi təşəbbüsü ilə real
sektorun əsas istiqamətləri üzrə ölkə iqtisadiyyatında əsaslı dəyişikliklər baş
verməkdədir. Qeyri-neft sənayesində iri və orta istehsal müəssisələrinin
qurulması yaxın gələcəkdə Azərbaycanı xam neft satan ölkədən, neftdən
hazırlanan məhsulların ixracatçısına çevirəcək. Azərbaycanda ənənəvi sahə olan
aqrar sektor öz inkişafının yeni mərhələsinə qədəm qoyub. Son bir neçə il
ərzində dünənə qədər Azərbaycana möhkəm valyuta gətirə biləcək pambığın,
baramanın, tütünün və başqa məhsulların istehsalında yüksək nəticələr əldə
edilib. İndi Azərbaycan hökuməti, qeyri-neft sənayesi və aqrar sektorda
istehsal ediləcək məhsulların "Made in Azerbaijan” brendi ilə dünya
bazarlarında öz layiqli yerini tutması istiqamətində ciddi işlər görür.
Dünyanın aparıcı ölkələrində Azərbaycanın ticarət evləri yaradılır və Azərbaycan
brendi olan məhsulların yeni bazarları müəyyənləşdirilir. Hazırda Azərbaycan
dünyanın turizm mərkəzinə çevrilməkdədir. Bunun üçün hər cür şərait olan
ölkəmizdə, İlham Əliyevin bilavasitə təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə qəbul edilən
qərarların əhəmiyyəti misilsizdir. İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycan
iqtisadiyyatına çox böyük töhfə verməyi hədəfləmiş istiqamətlərdən biri də,
ölkəmizin əlverişli coğrafi mövqeyindən məharətlə istifadə etməklə, onu tranzit
yükdaşımalar sahəsində nəhəng ticarət dəhlizinə çevirmək təşəbbüsü oldu. Bu
işlərin son bir neçə il ərzində görülməsinə baxmayaraq, çəkinmədən demək olar
ki, Azərbaycan bu gün Qərblə Şərq, Cənubla Şimal arasında tranzit
yükdaşımaların lokomotivinə çevrilir. Tarixi İpək Yolunun bir qolu kimi Şərqlə
Qərbi birləşdirəcək Bakı-Tiflis-Qars dəmir yolu, Cənub-Şərqi Asiya ölkələrindən
və Hindistandan tranzit yüklərin Azərbaycan üzərindən Şimala və Qərbə
daşınmasını hədəfləyən Şimal-Cənub ticarət dəhlizi, Xəzər hövzəsinin Ələt
zonasında ən böyük Beynəlxalq Ticarət Limanının tikintisi, əslində bu sahədə
yeni eranın təməlini qoydu. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun, Beynəlxalq Ticarət Limanının, Şimal-Cənub
ticarət dəhlizinin istifadəyə verilməsi Azərbaycanı regionun ən böyük tranzit
yükdaşımalar dəhlizinə çevirməklə, ölkəmiz üzərindən milyonlarla ton yüklərin
daşınmasına şərait yaratdı. Böyük həcmdə daşınacaq yüklər hesabına, ölkəmizə
milyardlarla dollar valyuta axını təmin ediləcək. Prezidentin iradəsi ilə
ərsəyə gələn və bütün dünyanın diqqət mərkəzində olan ən böyük transmilli
layihələrdən biri də "Cənub” qaz dəhlizi layihəsidir. Layihənin
reallaşdırılması ilə bağlı yaradılan çətinliklərə və təzyiqlərə baxmayaraq,
Azərbaycan tərəf bütün məsuliyyəti öz üzərinə götürərək, 11 şirkətin, 7
hökumətin və 11 topdan qaz alıcısının sıx əməkdaşlığını təmin edə bildi. Bütün
bu görülən işlər və əldə olunan yüksək nəticələr hesabına, indi Azərbaycan həm
Qərb, həm də Şərq üçün, sözün əsl mənasında ən etibarlı strateji tərəfdaşa
çevrilib. Müasir və multikultural dəyərləri ilə dünyəvi bir dövlətə çevrilmiş
gənc Azərbaycan Respublikasının qısa bir zamanda əldə etdiyi bu uğurlar, heç
şübhəsiz, ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin gərgin əməyinin məntiqi
nəticəsidir. 15 il ərzində görülən bu nəhəng quruculuq işləri ölkəmizin iqtisadi
qüdrətini artırmaqla yanaşı, insanlarımızın sosial vəziyyətinin
yaxşılaşdırılmasına kifayət qədər müsbət təsir edə bildi. Bu illər ərzində iki
milyona qədər yeni iş yerləri açıldı. Bu gün götürülən kurs davam edir.
Azərbaycan iqtisadiyyatı növbəti illərdə daha sürətlə inkişaf edəcək. Bu gün
Azərbaycan hökuməti ölkənin bütün regionlarında istehsal və emal
müəssisələrinin qurulması və yeni iş yerlərinin açılmasını nəzərdə tutan sənaye
zonalarının, aqroparkların yaradılmasını hədəfləyir. Bu məqsədlə regionların
sosial-iqtisadi inkişafına dair yeni Dövlət Proqramının qəbul edilməsi nəzərdə
tutulur”.Şəbnəm Mehdizadə