İncəsənət Universitetinin “SABAH”ı - Reportaj
Bu günün gəncləri sabahın dövlət qurucularıdır.
Sabah üçün hesablanmış SABAH qrupları var ki, onlar 11 dövlət ali təhsil müəssisəsində
fəaliyyət göstərirlər. Məqsədləri isə müvafiq ixtisaslar üzrə seçilmiş savadlı,
bacarıqlı, hazırlıqlı gəncləri yetişdirməkdir.
Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət
Universitetində (ADMİU) də bu qruplar mövcuddur. Belə ki, ADMİU-da SABAH qruplarına qəbul 2015-ci ildən başlayıb və iki ixtisas – "Aktyor sənəti” və "Rejissorluq”
üzrə aparılıb. 2017/2018-ci tədris ilində təkcə rejissorluq ixtisası üzrə
ümumilikdə 20,aktyorluq ixtisası üzrə isə ümumilikdə 19 tələbə təhsil
alır.SABAH qruplarında təhsil alan tələbələrə əlavə olaraq ingilis dili
fənni tədris edilir və onların SABAH təqaüdü almaq imkanları da mövcuddur.
SABAH-ın yolçuları
SABAH qruplarının ADMİU-da ən bariz nümunəsi isə
yaradıcı mühit, incəsənət sahəsində öz sözünü deyən gənc SABAH-çılardır. SABAH qrupunun IV kursunun "Aktyor sənəti” ixtisasının tələbələri bu yöndə fəallıqları ilə seçilir. Ötən
ay onlar 3 beynəlxalq tələbə festivalında iştirak edərək, ölkəmizi təmsil
ediblər. Biz də səfərdən dönən tələbələri ziyarət etmək qərarına gəldik.
Bizi təhsil ocağında SABAH mərkəzinin rəhbəri
Böyükxanım Məmmədbəyova qarşılayaraq, universitetinSABAHqrupları ilə
yaxından tanış etdi. Qrupun nailiyyətləri və fəaliyyəti ilə bağlı söhbət açdı,
festival barədə təəssüratlarını bizimlə bölüşdü. Universitetin tələbələri 20-25
aprel tarixlərində Moskvada MDB ölkələri tələbələrinin Rusiya Teatr Sənəti
İnstitutu (QİTİS) "QİTİS-master-klass” teatr festivalında iştirak
ediblər.Aprelin 23-də isə Mirzə Fətəli Axundzadənin "Hekayəti Müsyö
Jordan Həkimi-Nəbatat və Dərviş Məstəli şah cadükuni Məşhur” tamaşasını nümayiş
etdirib tamaşaçıların marağına səbəb olublar. Daha sonra 1-13 may tarixlərində daha
iki ölkədə - Moldova və Türkiyədə beynəlxalq teatr festivallarında iştirak ediblər.
Moldova Respublikasının Kişinyov şəhərində CLASSFEST adlı Teatr Məktəblərinin
VIII Beynəlxalq festivalında tələbələr "Səhnə hərəkəti” və "Aktyor sənəti” üzrə
ustad dərsləri alıblar.
"İmtahan bir bayramdır”
B.Məmmədbəyovadan qrupun yaxında məzun olacaq
tələbələrinin təhsil sistemini xəbər alırıq: "Bu tələbələrSABAHqruplarına
qəbul olunmuş istedadlı və bacarıqlı uşaqlarıdır. İstəmirəm belə bir fikir
yaransın ki, o biri uşaqlar bunlardan zəifdir. Qeyd etdiyim tələbələrSABAHınilk "Aktyor sənəti” ixtisası üzrə təhsil alan tələbələridir. O zamanlarSABAHqrupu haqqında heç bir anlayış yox idi. Daha sonra buradakı atmosferi görüb
müraciət edən tələbələrimiz də oldu. Bunu
deməklə heç kəsin əməyini kölgə altında qoymaq istəmirəm.SABAHbir mühitdir.
Uşaqlarımız festivallara getdikcə, digər tələbələrimizdə həvəs yarandı, onlar
da bizə müraciət etdilər. Bizim qrupun tələbələri sözlərini aydın, rahat deməyi
bacarırlar. Onlarda inam var ki, bu gün sözlərini rahat deyə bilirlər”.
Qarşıdan imtahanların gəldiyini xatırladaraq bu tələbələrdə
heç bir qorxu hissinin olmadığını qeyd edən B.Məmmədbəyova tələbələrdə imtahan
qorxusunu aradan qaldırdıqlarını söylədi: "İmtahan tələbənin özünə olan bir hesabatıdır.
Onlar düşünürlər ki, mən bu 3-4 ay ərzində nə öyrəndim. Bu günün gənci elə
bilir ki, imtahanda psixoloji təsirə düşür. Biz uşaqlara öyrətdik ki, bu sizin
özünüzün özünüzə verdiyiniz hesabatdır. Buna bir bayram kimi baxmaq lazımdır”.
Kursun rəhbəri, əməkdar artist Nofəl Vəliyev isə
mövzuya tələbələrdə şəxsiyyətin formalaşdırılmasının əsas məsələ olduğunu vurğulayaraq
başladı. Bildirdi ki, bu gün məzun olacaq tələbə çox da rahat olmayan bir
cəmiyyətə atılacaq və çıxacağı yol çətinliklərlə dolu olacaq. Bunun üçün də ilk
növbədə tələbəyə fərd kimi yanaşmaq, onlarda əvvəlcə şəxsiyyəti formalaşdırmaq
və bundan sonra sənət öyrətmək lazımdır. Müəllim tələbələrin təhsil
ocağında bu sənətin əlifbasını öyrəndiklərini
və özlərinin bu sahədə onlara yol göstərdiklərini bildirdi.
Mərkəzin rəhbəri isə N.Vəliyevin fikrinə əlavə
olaraq onların vəzifələrinin tələbələrə istiqamət vermək olduğunu dedi: "Biz o
tələbələrə cığır açırıq ki, yolları gedib bir mənzilə çatsın. Bu gün mən 39
tələbənin hamısını ayrı-ayrılıqda dinləyirəm. Onların atdıqları səhv addımı
mülayim şəkildə elə bildirirəm ki, öz xasiyyətlərində dəyişiklik edirlər”.
Söhbətdən sonra səfərdən yeni dönən tələbələrin bir
dərsinə qonaq olduq. Qonağı olduğumuz kursda Şekspirin "Hamlet” tamaşasının
diplom işinin məşq prosesi gedirdi. Qrup olaraq ilk diplom tamaşası "Ezop” olan
kursun yetirmələrinin bu tamaşanı bir neçə dəfə müxtəlif məkanlarda, eləcə də
Türkiyədəki festivalda oynadıqlarını öyrənirik. Onların növbəti diplom
tamaşasının hazırlıq prosesini isə canlı olaraq izləyirik.
"Bu festivallar
bizə yeni dostlar qazandırdı”
Dərsdə Nofəl Vəliyevin "Hamlet” tamaşasına müasir
səhnə həlli ilə quruluş verdiyinin şahidi olduq. Tələbələrin potensialına yaxşı
bələd olan müəllim onlarla işləməkdən zövq alır, yeri gələndə tənqid etməkdən
də çəkinmirdi. Kursun tələbələri Dəmirov Hilal, Rzayeva Sevgin, Musayev Məhəmməd,
Qafarov Corc, İsgəndərli Orxan, Ələkbərova Könül, Məmmədova Xədicə, Cəfərli Çilənay,
Məmmədova Suzana, Aslanov Hüseynağa, Sultanova Anaxanım "Hamlet” tamaşasında
müxtəlif obrazlarla məşq prosesini davam etdirirdilər.
Kursun sinif nümayəndəsi Könül Ələkbərova deyir ki,
onlarSABAHqrupuna seçilərək gəliblər. Belə ki, birinci kursda göstərdikləri
etüdlər və digər qabiliyyətləri yoxlanılaraqSABAHqrupuna daxil olublar: "Digər
ixtisaslara nisbətən bizim dərs yükümüz daha çoxdur. Belə ki, səhər saat 9-dan
6-ya kimi məşqlər edirik. Bizimlə paralel oxuyan digər qruplar ikinci kursda əsərlərdən
parçalar göstərdiyi halda, biz birinci kursdan nəinki parça, ümumi tamaşa nümayiş
etdirirdik”.
Festivaldan yeni dönən tələbələr festivalların
onlar üçün böyük təcrübə olduğunu bildirdilər. Onlar bu səfərdən əldə etdikləri
təcrübədən ömür boyu yararlanacaqlarını vurğuladılar.
K.Ələkbərova festivalda böyük bir məktəb keçdiyini deyir:
"Biz dərslikdən keçdiyimiz Stanislavski sistemi ilə festivalda daha yaxından tanış
olduq. Bu festivallar bizə yeni dostlar qazandırdı. Moldovada 7 ölkənin tamaşalarına
baxdıq. Hər tamaşada yeni bir ahəng gördük. Yeni janrlar öyrəndik”.
Dərs bitdikdən sonra kurs rəhbəri N.Vəliyev bir
daha qeyd etdi ki, hər qrupda istedadlı tələbələr var. Sadəcə olaraq tələbələrə
yaradılan mühitdə fərqlər mövcuddur: "Desəm ki, mənim qrupum bütün qruplardan
seçilir, haqsızlıq olar. Biz daha çox tamaşa təhvil verib, tələbələri daha çox
praktika ilə məşq etdirmişik. Hər qrupun istedadlı tələbələri var. Bizim dərs
yükümüz bir qədər çoxdur. Mən tələbələrimlə işləməkdən zövq alıram”.
"Bu uşaqlar
"Hamlet”i bir də nə vaxt oynayacaq?”
Bəs nə üçün diplom tamaşası üçün məhz "Hamlet”-ə
müraciət etdiklərini soruşuruq: "Əslində iki əsər üzərində düşündük. Biri
Çexovun "Albalı bağı”, digəri isə "Hamlet” idi. Hesab etdim ki, "Hamlet” bizim kursun tələbələrinə daha uyğundur. Tələbələr
yaxşı materialda böyüməlidirlər. Yaxşı repertuarda böyümək özünü bir çox
yerlərdə büruzə verir. Bu tamaşada həm rollar aktyorlar üçün yaxşıdır, həm də
hər kəsin özünü göstərmək imkanı var. Bu uşaqlar "Hamlet”i bir də nə vaxt
oynayacaq? Bugünkü Azərbaycan teatrına baxsaq, demək olar ki, heç vaxt”.
Bu qrupla tanışlıqdan bir daha aydın olur ki,SABAHqrupunun məqsədi ali təhsil sahəsində davamlı, uzunmüddətli, hərtərəfli
və keyfiyyət dəyişikliklərinin həyata keçirilməsi üçün zəruri mühitin
yaradılmasıdır. Hədəflərdən biri də Azərbaycan gənclərinin fərdi və peşəkar
inkişafına dəstək olmaq, dünyanın aparıcı universitetləri ilə əməkdaşlıq
layihələri, elmi-tədqiqat, təcrübə və tələbə mübadilələrinin genişləndirilməsidir
ki, İncəsənət UniversitetininSABAHqrupu bu məsuliyyətin öhdəsindən
lazımınca gəlir.
Biz də sabahımızın sənət qurucularına seçdikləri
yolda uğurlar arzu edirik.
Xəyalə Rəis