I Kültəpədə arxeoloji tədqiqatlar
2013-cü
ildən 2016-cı ilə qədər AMEA Naxçıvan Bölməsinin arxeoloji ekspedisiyası Fransa
Milli Elmi Araşdırmalar Mərkəzinin arxeoloqları ilə birlikdə Babək rayonunun ərazisində
yerləşən və e.ə. VII-I minilliklərə aid edilən I Kültəpə yaşayış yerində arxeoloji
tədqiqatlar aparıb. Tədqiqatlarda da əsas məqsəd yaşayış yerində məskunlaşma tarixini dəqiqləşdirməkdən
ibarət olub. Araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, I Kültəpə yaşayış
yeri Cənubi Qafqazın ən qədim Neolit abidəsidir və burada insanlar e.ə. VII
minilliyin ortalarında məskunlaşıblar. Arxeoloji tədqiqat işləri ilə bərabər,
ekspedisiyanın üzvləri qədim mədən yerləri və köçmə maldarlıqla bağlı yaşayış
yerlərini, köç yollarının istiqamətlərini araşdırıb. Tədqiqatlar zamanı bu
yaşayış yerindən aşkar olunan minlərlə keramika, daş, sümük, metal və
obsidiandan hazırlanmış arxeoloji materiallar aşkar edilib. Aparılan tədqiqatların
nəticəsində I Kültəpə ətrafında yerləşən Neolit və Eneolit abidələri yalnız Azərbaycan
arxeologiyası üçün deyil, həmçinin bütövlükdə Cənubi Qafqaz və Yaxın Şərq
arxeologiyası üçün mühüm əhəmiyyətli olduğu müəyyən edilib.
I
Kültəpə və onun ətrafında yerləşən yaşayış yerlərinin tədqiqinin nəticəsi
olaraq bu günlərdə "Kültəpədə
arxeoloji qazıntılar (2013-2016)” adlı kitab işıq üzü görüb.
AMEA Naxçıvan Bölməsinin
Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutunun şöbə müdiri, AMEA-nın müxbir
üzvü Vəli Baxşəliyev, həmin institutun Arxeoloji xidmət şöbəsinin müdiri, tarix
üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Zeynəb Quliyeva, Fransa Milli Elmi Araşdırmalar Mərkəzinin əməkdaşı Catherine
Marro, Remi Berthon və Savaş Sarıaltunun həmmüəllif olduqları kitabda I Kültəpə
yaşayış yerində və onun ətrafındakı abidələrdə 2013-2016-cı illərdə aparılan
arxeoloji tədqiqat işlərinin nəticələri ümumiləşdirilib. Arxeoloji tədqiqatlar
Kültəpədə Neolit dövrünün varlığını təsdiq etmiş, onun Cənubi Qafqazın ən qədim
Neoloit məskənlərindən biri olduğunu deməyə imkan vermişdir.
"Elm və təhsil” nəşriyyatında
çap olunan yeni kitab mütəxəssislər, universitet tələbələri və geniş oxucu kütləsi
üçün nəzərdə tutulub.