Heyvanları uşaqlara sevdirən məkan - Fotolar
Hələ lap
kiçik yaşlardan uşaqlara aşılanmalı olan keyfiyyətlərdən biri də heyvanlara
sevgidir. Bu sevgini şəkilə baxmaqla yox, canlı ünsiyyətə şərait yaratmaqla
daha yaxşı təmin etmək olar. Bu cəhətdən şəhərdə yaşayan uşaqlar kənddəkilər qədər
şanslı hesab olunmaya bilər.
Düzdür,
şəhərdə də heyvanları canlı görmək üçün zoopark və digər məkanlarda şərait var.
Amma onların çoxunda uşaqların heyvanlarla canlı ünsiyyət qurmasına imkan
yaradılmır. Hətta imkan olsa belə, gigiyenik təmizliklərinə əmin olmadıqları
üçün valideynlər uşaqlarının heyvanlara uzaqdan baxmaları ilə kifayətlənirlər.
Lakin uşaqların heyvanlara daha yaxın olacağı, yalnız baxmaqla kifayətlənməyəcəyi,
hətta onlara toxuna biləcəyi, yedizdirmək imkanı əldə edə biləcəyi yer də var.
Söhbət "Bala Zoo” adlı mini zooparkdan gedir. Haqqında məlumat alar-almaz biz də
bu məkana baş çəkdik.
"Gələnlər bir də gəlirlər”
Hələ içəri
daxil olmamış qapıda bilinir ki, uşaqlar üçün maraqlı bir yerlə qarşılaşacağıq.
Və içəri daxil oluruq. Düzünü deyim ki, ilk olaraq məkan mənə bir az balaca
kimi də gəldi. Lakin içəri daxil olub heyvanlarla ünsiyyət qurduqdan sonra nə qədər
böyük bir gözəllik, sevgi dolu məkan olduğunu gördüm. Girişdə bizi qeydiyyat bölməsində Günay Sultanova
qarşılayır. Çay təklif edir və ayaqüstü qısa söhbət də edirik. Günay xanım mərkəz
açılandan burada çalışdığını, valideynlərlə daha çox ünsiyyətdə olan işçi
olduğunu dedi. Bildirdi ki, valideynlər sırf gigiyena qaydalarının təmin
olunduğu üçün buranı seçirlər: "Gələrkən ilk sualları heyvanların vaxtında peyvənd
olunmaları, təmizliklə bağlı olur. Gələnlər bir də gəlirlər. Uşaqları burdan
çox çətinliklə aparırlar. Getmək istəmirlər, ağlayırlar”.
G.Sultanova
qeyd etdi ki, məkan balacalar üçün nəzərdə tutulsa da, böyüklər də bura ən azı
uşaqlar qədər gəlirlər.
"Xalanı çox istəyirəm, çünki bizi bura gətirir”
Heyvanlarla
təmasda olan uşaqların necə sevindiyini sözlə izah etmək mümkün deyil. Amma təəssüratlarını
bizimlə bölüşdülər. 6 yaşlı Zərha və 4
yaşlı Səmranı xalası tez-tez bura gətirir. Xalası Vüsalə Musayeva deyir ki, Bakıda uşaqların heyvanlarla sıx təmasda
ola biləcəkləri yeganə yer buradır: "Uşaqların çox xoşuna gəlir, ona görə mən də
tez-tez bura gətirirəm. Uşaqlar burada heyvanlarla sıx təmasda olurlar. Həm də əminəm
ki, gigiyenik qaydalara riayət edilir. Kənardan baxanda da bunu görmək olur.
Uşaqlar küçədə ancaq pişik görürlər, o da gigiyenik cəhətdən qorxduğumuz üçün
yaxına buraxmırıq”.
Zəhra
dovşanları yemləyə-yemləyə bizimlə söhbət də etdi. Dedi ki, bütün heyvanları
sevir: "Bütün heyvanlardan xoşum gəlir. Bircə öküzdən qorxuram. Dovşan, keçi,
dağsiçanını sevirəm. Amma yekə dovşanlar daha yaxşıdır. Biz gəlmək istəyirik
deyə, xalam da tez-tez gətirir”.
Səmra isə
onu dişləməyən heyvanları sevdiyini bildirdi: "Keçi, dovşan xoşuma gəlir. Ancaq
əlimi dişləyənlərdən qorxuram. Toyuq əlimi dişləyir deyə ondan qorxuram. Xalanı
çox istəyirəm, çünki bizi bura gətirir. "Bala Zoo” da qəşəngdir”.
Heyvanlarla uşaqların təması deyiriksə...
Daha
sonra mərkəzin direktoru Züleyxa Məmmədova
ilə söhbətləşdik. O bildirdi ki, məkanın istifadəyə verildiyi müddət 4 ay olsa
da, üzərində bir ildən çox işlənilib, araşdırmalar aparılıb: "Mart ayında
istifadəyə verildi, amma bu ideyanın üzərində bir ildən çox işləmişik, hər bir
detalı götür-qoy etmişik, xarici ölkələrin təcrübəsini öyrənmişik. Heyvanlarla
uşaqların təması deyiriksə, gigiyenanı yüksək səviyyədə təmin etməliydik ki,
bunu öyrəndik. Adətən, biznes quranda pulu fikirləşirlər, amma bizim üçün mənəvi
tərəfi daha önəmlidir. Uşaqların heyvanlarla davranmağı öyrənmələrini görmək
bizə zövq verir”.
Z.Məmmədovanın
sözlərinə görə, uşaq uzaqdan görməklə heyvanlara olan fobiyasını aradan qaldıra
bilməz. Ona görə canlı ünsiyyətdə olmaları vacibdir: "Düzdür, bizim mərkəz
böyük deyil. Amma məqsədimiz uşaqların ünsiyyət qura, toxuna biləcəyi və onlara
zərər verməyəcək heyvanlarla əlaqədə olmalarına şərait yaratmaqdır. 4 aylıq təcrübəmiz
onu göstərir ki, bir çox hallarda uşaqlar heyvanlarla davranmaq haqqında məlumatsız
olurlar. Çünki canlı ünsiyyətdə olmurlar. Keçən dəfə 6 yaşlı uşaq gətirmişdilər,
birinci dəfə keçi gördüyündü dedi. Heyvanlarla çox təmasda olmadıqları üçün
onların çoxunda ilk dəfə gələndə qorxu olur”.
"Bir heyvanı bura gətirmək üçün nə qədər danışıqlar
aparırıq”
Mərkəzdə
uşaqlar keçi, dovşan, tutuquşu, dağsiçanı, dəniz donuzcuğu, tısbağa, cücə,
balıq, çin toyuğu, yenotlarla təmasda ola bilərlər. Başqa heyvanların da gətirilməsi
gözlənilir. Lakin Züleyxa xanım deyir ki, hansısa heyvanı bura gətirib
uşaqlarla təmasda olmasına şərait yaratmaq elə də asan proses deyil: "Bir
heyvanı bura gətirmək üçün nə qədər danışıqlar aparırıq. Elə seçim etməliyik
ki, heç bir problem olmasın. Məsələn, yenot yırtıcı heyvan sayılır. Onu küçədən
hardansa tutub gətirmək olmaz. Çünki genetikası çöl həyatına daha uyğundur, insanlara
qarşı aqressiv olur. Biz elə yerdən götürürük ki, onun artıq nəsli uzun müddətdir
ki, hansısa mərkəzdə böyüyüb və insanlara qarşı heç bir aqressiv davranışı ola
bilməz. Nəzərə alınmalı nüanslar çoxdur və biz onların üzərində ciddi şəkildə
araşdırma apardıqdan sonra bura gətiririk”.
Mərkəz hər
gün səhər saat 11:00-dən 20:00-dək açıq olur. 14:00-15:00 arası fasilə olur,
heyvanlar istirahət edir. Bazar ertəsi günləri isə işləmirlər. Çünki bu gün mərkəzdə
dezinfeksiya işləri aparılır: "Biz uşaqlarla işləyirik, buna görə gigiyenaya
xüsusi diqqət edirik. Adi ev heyvanlarının da gigiyenik təmizliyi olmasa, uşağa
xəstəlik ötürə bilər. Bizdəki heyvanlar təmizdirlər, peyvəndləniblər, mərkəzdə
olan heç bir heyvanla bağlı problem ola bilməz. Lazım olan bütün işlər görülür,
ayda ildə bir dəfə yox, vaxtında hər bir işi görürük”.
"Heyvanların əziyyət çəkməsinə yol vermirik”
Gün ərzində
nəzərə alınmalı bir məqam isə heyvanların təhlükəsizliyinin təmin olunmasıdır.
Züleyxa xanımın sözlərinə görə, bunu da qoruyurlar: "Heyvanlarımızın yaşadığı
mühit, onların incidilməməsi də bizim üçün önəmlidir. Düzdür, uşaqlar sevdikləri
üçün heyvanları bəzən sıxırlar, amma biz buna icazə verə bilmərik. Çünki
heyvanların əziyyət çəkməsinə göz yummaq olmaz. Belə şərtlər altında pul
qazanmaq istəmirik. Burada öz qaydalarımız var. Kənardan yemək gətirmələrinə
icazə vermirik. Çünki bilmirik ki, o necədir. Biz burda yuyub təmizləyib doğrayırıq,
heyvanlar üçün uyğun şəklə salırıq. Kiçik heyvanlarla uşaqların tək ünsiyyətinə
icazə vermirik. Çünki uşaqlar çox vaxt birinci dəfə görürlər və onlarla necə
dvaranmalı olduqlarını bilmirlər”.
Mərkəzdə
balaca bir hissə də uşaqların sərbəst istirahəti üçün ayrılıb. Burada uşaqlar rəsm
çəkə, kiçik heyvanlarla təmasda ola bilərlər. Bildirildi ki, burada uşaqların çəkdikləri
rəsmləri sonra divardan asırlar. Yaxud uşaqlar arasında müsabiqələr keçirirlər,
qalib gələnlərə mərkəzə 3 dəfə giriş bileti, yaxud heyvanları pulsuz yemləmək
şansı verilir. Yaxud fotoqraf onların şəklini pulsuz çəkir.
Qiymətə
gəldikdə isə bir uşaq üçün giriş haqqı 6 manatdır. Valideyn uşağın yanında
pulsuz keçə bilər. İki və daha çox uşaq olanda qiymət 5 manat olur, hər uşağın
yanında bir valideyn pulsuz keçə bilər. Qrup şəklində gələndə isə giriş qiyməti
4 manatdan hesablanır. Müəllimlər, təşkilatçılar pulsuz giriş imkanı əldə edirlər.
Qeyd edək ki, "Bala Zoo” Yasalam rayonu Əhməd Cəmil küçəsi 51 ünvanında yerləşir. Əlaqə nömrəsi: 050890 58 58
Aygün
Asimqızı