Həyata keçirilən uğurlu siyasətin əyani nəticəsi - Fotolar
Uzun müddət Azərbaycanda qeydə
alınan sürətli iqtisadi inkişafda neft sektorunun rolu aparıcı olsa da, son illər
qeyri-neft sektoru ümumi iqtisadi artımda önə çıxmaqdadır. Bu onu deməyə əsas
verir ki, neft gəlirlərinin iqtisadiyyatın şaxələndirilməsinə hesablanmış
xərclənmə strategiyası özünü doğruldub. Keçid dövrünüyaşamış hər bir ölkə
kimi Azərbaycan da güclü iqtisadiyyat qurmaq üçün öz təbii resurslarından düzgün
qaydada faydalanıb. Yalnız bu resurslardan əldə etdiyi gəlirlər hesabına
iqtisadiyyatını uğurla şaxələndirə və onun neftdən asılılığını minimuma endirə
bilib. Bu strategiya nəticəsində ölkədə tikinti, turizm, kənd təsərrüfatı,
nəqliyyat, informasiya və kommunikasiya texnologiyaları sektorlarında davamlı
artım baş verib.
Oktyabrın 9-da Azərbaycan
Prezidentinin sədrliyi ilə keçirilən Nazirlər Kabinetinin 2017-ci ilin doqquz
ayının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr
olunmuş iclasında dövlət başçısı qeyd edilən sosial-iqtisadi inkişafı konkret
faktlarla əsaslandırıb. O, ötən doqquz ayda da iqtisadi göstəricilərimizin çox
müsbət olduğunu vurğulayıb. Bildirib ki, cari ilin ötən dövründə qeyri-neft
iqtisadiyyatımız 2,5 faiz artıb. Qeyri-neft sektorunun sənaye hissəsi də uğurla
inkişaf edib və 9 ayda 3,1 faiz artıb. Dövlət başçısının fikrincə, bu, son
illərdə Azərbaycanda həyata keçirilən uğurlu siyasətin nəticəsidir. Çünki
qeyri-neft sektorunun inkişafı əsas prioritetdir. Bu mənzərə həm də onu
göstərir ki, ölkə iqtisadiyyatının şaxələndirilməsi məsələləri öz həllini
uğurla tapıb. Buna daha bir əyani misal olaraq, son illər kənd təsərrüfatında
çox böyük inkişafı, bu sahəyə böyük investisiyaların qoyulmasını göstərmək
olar. Ötən doqquz ayda kənd təsərrüfatında 2,8 faiz artım olduğunu xatırladan
dövlət başçısı bildirib ki, kənd təsərrüfatının hərtərəfli inkişafı dövlət
prioritetidir və bu sahədə də nəticələr özünü göstərir.
Prezident İlham Əliyev
iclasdakı çıxışı zamanı qeyri-neft sektorundakı artımı konkret sahələr üzrə
rəqəmlərlə də diqqətə çatdırıb: "Tərəvəz ixracı 68 faiz artıb. Bu gün
qeyri-neft sektorunun ən çox gəlir gətirən sahəsi pomidor ixracıdır. Səkkiz
ayda bu, ölkəyə 128 milyon dollar gətirib və 59 faiz artım var. Kartof 63 faiz,
salat tərəvəzi 20 faiz, soğan ixracı 15 dəfə artıb. Pambıq 2,4 dəfə, o cümlədən
pambıq lifi 8,4 dəfə, meyvə ixracı bütövlükdə 12 faiz artıbdır. Ancaq alma və
şaftalı üzrə artım iki dəfədən çox olub. Süd məhsullarının ixracı dörd dəfə
artıb. Spirtli və spirtsiz içkilər 28 faiz, onun içərisində şərab 56 faiz
artıb. Meyvə-tərəvəz emalı məhsulları 50 faiz, tütün məmulatları 45 faiz, çay
63 faiz, bitki və heyvan mənşəli yağlar 19 faiz, şokolad 65 faiz. Sənaye
məhsulları - qızıl 56 faiz, elektrik enerjisi 4,1 dəfə, alüminium 28 faiz,
kimya sənayesi məhsulları 25 faiz, plastiklər 14 faiz, mis-filiz konsentratları
94 faiz, avadanlıqlar, mexaniki qurğular 48 faiz, mis və ondan hazırlanan
məmulatlar 54 faiz, toxuculuq məmulatları 92 faiz. Elektrik avadanlıqları və
hissələri 75 faiz, daş, gips, sement 34 dəfə. Bu rəqəmlər ən yaxşı
göstəricidir. Onlar göstərir ki, qeyri-neft sektorunun inkişafı ilə bağlı bizim
bütün vəzifələrimiz uğurla icra edilir. Mən əvvəlki dövrlərdə də qeyd etmişdim
ki, bizim əsas prioritetimiz qeyri-neft sektorunun inkişafıdır. Ondan sonrakı
dövrlərdə qarşıya daha çox məsələ qoyulur ki, biz qeyri-neft ixracının artımına
nail olaq və buna da nail oluruq”.
Azərbaycanın
iqtisadi qüdrətinin və beynəlxalq nüfuzunun getdikcə artması, həm qonşu
ölkələrlə, həm də dünya dövlətləri ilə iqtisadi, həmçinin xarici ticarət
əlaqələrinin artmasına da təkan verib. Xarici ticarət sahəsində həyata
keçirilən tədbirlər xarici ticarət sektorunun ölkə iqtisadiyyatının aparıcı
sahələrindən birinə çevrilməsinə və xarici ticarət əlaqələrinin genişlənməsinə
səbəb olub. Eyni zamanda Azərbaycanda azad iqtisadiyyat, özəl bölmənin
inkişafı, respublikanın həm siyasi, həm də iqtisadi nüfuzu və yerləşdiyi
əlverişli coğrafi şərait də xarici ticarət əlaqələrinin həcminin və miqyasının
artmasına böyük imkan yaradıb. Bunun nəticəsidir ki, hazırda Azərbaycanda
istehsal olunan məhsullara dünya bazarında maraq böyükdür və bu malları alan
ölkələrin sayı getdikcə artır. Nazirlər Kabinetinin iclasında dövlət başçısı
İlham Əliyev bu məqama da toxunaraq, ötən 9 ayda xarici ticarət dövriyyəmizin
7 faiz artdığını dilə gətirib. Bildirib ki, ilin 9 ayında xarici ticarətin
müsbət saldosu 4,4 milyard dollara bərabərdir. O, əminliklə vurğulayıb ki, ilin
sonuna qədər bu rəqəm daha da artacaq. Dövlət başçısının fikrincə, bu, həm
iqtisadi uğurlarımızı əks etdirir, həm də milli valyutamız manatın məzənnəsinə
çox müsbət təsir göstərir.
Təbii ki, son illər
Azərbaycanda həyata keçirilən uğurlu sosial-iqtisadi siyasət, xüsusən regional
inkişaf proqramlarının icrası paytaxt Bakı ilə yanaşı, rayonlarımızın da
simasını dəyişib. Geniş vüsət alan abadlıq-quruculuq tədbirləri, yeni-yeni
istehsal müəssisələrinin yaradılması, kəndli-fermer təsərrüfatlarına dövlət
tərəfindən lazımi dəstəyin verilməsi ümumilikdə ölkədə 1 milyon 500 mindən
artıq iş yerinin açılmasına səbəb olub. Ötən 9 ayda da həm Bakıda, həm
bölgələrdə yeni iş yerlərinin yaradılması prosesi uğurla gedib. Həmin dövrdə
226 min yeni iş yeri yaradılıb ki, onlardan 171 mini daimi iş yeri olub.
Prezident İlham Əliyev bu faktın işsizliyin aşağı səviyyədə saxlanmasına imkan
verdiyini dilə gətirərək, bunun daimi proses olmasının zəruriliyini vurğulayıb.
O qeyd edib ki, Azərbaycanda əhali artır və belə olan halda daim yeni iş
yerlərinin yaradılması haqqında düşünülməlidir.
Onu da vurğulamaq yerinə
düşər ki, Azərbaycanın iqtisadi sahədə əldə etdiyi uğurlar, qazandığı
nailiyyətlər xarici ölkə rəsmilərinin çıxışlarında, xüsusən də beynəlxalq
təşkilatların hesabatlarında da qeyd olunur. Belə məlumat mənbələrindən biri də
Davos Dünya İqtisadi Forumunun hesablamalarıdır. Həmin qurumun hazırladığı yeni
hesabatda Azərbaycan bu il iki pillə irəliləyərək 37-ci yerdən 35-ci yerə
qalxıb, öz reytinqini daha da yaxşılaşdırıb. 140 ölkə arasında keçirilmiş sözügedən
təhlil, ölkələrin rəqabətqabiliyyətliliyini əks etdirən bu hesabat bir daha göstərir
ki, Azərbaycan dünya miqyasında iqtisadi cəhətdən 35 ən rəqabətqabiliyyətli
ölkə sırasındadır. Bu, ölkəmizin böyük uğurudur, tarixi nailiyyətdir. Belə
iqtisadi göstəriciyə görə Azərbaycan MDB məkanında yenə də liderliyi saxlayır.
Dövlət başçısı İlham Əliyevin təbirincə desək, bu, Azərbaycanda həyata
keçirilən iqtisadi siyasətin, əldə edilən uğurlarının dünyanın ən mötəbər
iqtisadi forumu tərəfindən qiymətləndirilməsi deməkdir.
Sonda qeyd edək ki, Azərbaycan özünün zəngin neft-qaz ehtiyatlarından
uzunmüddətli və davamlı iqtisadi inkişafa nail olmaq üçün uğurla faydalanıb. Bu
proses indi də davam etdirilir. Ona görə də "qara qızıl”ın qeyri-neft
sektorunun inkişafı üçün aparıcı qüvvə olan insan kapitalına çevrilməsi,
neft-qaz gəlirlərindən istifadə etməklə gələcəkdə bu gəlirlərdənasılı
olmayan güclü, rəqabətədavamlı iqtisadiyyat qurulması strategiyası öz
nəticələrini verir. Belə mənzərə ölkəmizin gələcək inkişafı ilə bağlı da
nikbinlik yaradır.
Alpər
TURAN