Gənclərin əmək bazarına daxil olması üçün yeni fürsət
Günümüzdə
gənclərin yaşadığı ən böyük problemlərdən biri də işsizlikdir. Gənclərin
əksəriyyəti təcrübəsiz olduqlarına görə, əmək bazarından kənarda qalırlar.
Xüsusilə də özəl sektorun əsas tələblərindən olan "təcrübə” tələbi gənclər üçün
iş həyatına addım atmağa əngəl törədən faktorlardandır. Məsələnin aktuallığını
nəzərə alan bəzi dövlət qurumları bu sahədə problemlərin həlli istiqamətində
bir sıra addımlar atır. Qeyd edək ki, ölkə
gənclərinin hərtərəfli inkişafı, üzləşdikləri problemlərin həll edilməsi, o
cümlədən, onların layiqli məşğulluğunun təmin edilməsi ölkə başçısı cənab İlham
Əliyevin hər zaman diqqət mərkəzindədir.Gənclərsiyasəti haqqında Qanun və "Azərbaycan Gəncliyi
2017-2021-ci illərdə Dövlət Proqramı”nda
gənclərin məşğulluğunun artırılması dövlət gənclər siyasətinin əsas istiqamətlərindən biridir.
Bununla əlaqədar,
Gənclər Fondu Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Məşğulluq Xidməti ilə birlikdə 29 yaşına qədər
olan orta-ixtisas təhsil müəssisələri və
ali təhsil müəssisələrinin məzunları üçün Gənclərin
Məşğulluğu Proqramına start verib. Layihə haqda məlumat verən Bakı şəhər Məşğulluq İdarəsinin rəis
müavini Fatimə Ələkbərovanın sözlərinə görə,Gənclərin Məşğulluğu
Proqramınınməqsədi gənclərin uğurlu karyera planlaşdırmasına
(ixtisas üzrə iş tapmaq), əlavə iş (xüsusilə də regionlarda) yerlərinin
yaradılmasına, iş üçün müraciət edən gəncin ilk iş təcrübəsi qazanmasına, əmək bazarında
rəqabətin artırılmasına dəstək verməkdir: "Ali və orta-ixtisas təhsili müəssisələrinin 29 yaşına qədər
olan məzunlarıProqram çərçivəsində işə cəlb olunacaqlar. Onlarla
minimum 1 illik əmək müqaviləsi bağlanacaq və müəyyən müddətə əmək haqqının birqismi
Fond tərəfindən maliyyələşdiriləcək. Gənclər üçünGənclər Fonduvə Dövlət Məşğulluq Xidməti tərəfindən təşkil
ediləcək karyera planlaması və peşə təlimlərində iştirak etmək imkanı da
yaradılıb. Proqramın icrası zamanı sosial cəhətdən həssas kateqoriyalardan
(əlilliyi olan şəxslər, şəhid ailəsinin üzvləri, məcburi köçkünlər və s.)
olanlara, regionlarda yaşayanlara, iş təcrübəsi olmayanlara üstünlük veriləcək.
Proqrama ilk qəbul 15 aprel - 30 may tarixlərini əhatə edəcək. Proqrama
müraciət edən gənclərdən, iş tapılmasında çətinlik yaranan şəxslər olduqda,
onların siyahısı Fond tərəfindən tərtib edilərək Dövlət Məşğulluq Xidmətinə
təqdim olunacaq və Xidmət tərəfindən onların məşğulluğu təmin ediləcək. Proqramın
icrası prosesi il boyu davam etdiriləcək, təklif olunan vakansiyalar mütəmadi
olaraq yenilənəcək. Həmçinin işə qəbul olunan gənclərin əmək fəaliyyətinə
Gənclər Fondu tərəfindən davamlı olaraq monitorinq həyata keçiriləcək. İştirak
etmək istəyən gənclər Fondun internet səhifəsindəqeydiyyatdan keçib,
elektron xidmətlər bölməsindən onlayn qaydada müvafiq vakansiya üzrə
müraciətlərini göndərə bilərlər”.
Həyata
keçirilməsi planlaşdırılan layihənin gənclərin iş həyatına necə müsbət təsir
edəcəyini, hansı üstünlükləri olacağını öyrənməyə çalışdıq.
İslahatçı Gənclər İctimai Birliyinin sədri Fərid
Şahbazlı qeyd etdi ki, iki qurumun birgə həyata
keçirdiyi bu layihə gənclər üçün çox mühüm və günün tələblərinə uyğun bir
addımdır: "Hazırda gənclərin qarşılaşdığı ən ciddi problemlərdən biri
işsizlikdir. Təəssüflər olsun ki, özəl sektorda fəaliyyət göstərən bir sıra
şirkətlər təcrübəsi olmayan gəncləri işə götürməkdə maraqlı deyillər. Yəni
düşünün ki, hansısa bir gənc universiteti yeni bitirib və ya sonuncu kursda
oxuyur, kifayət qədər bilikli, potensiallı olmasına baxmayaraq, şirkətlər
onları işə qəbul etməkdən imtina edirlər. Səbəb kimi də iş təcrübələrinin
olmamağını göstərirlər. Gənclər Fondunun və Əmək
və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin
bu layihəsi son dövrlər gənclər siyasəti sahəsində atılan ən mühüm və
əhəmiyyətli addımlardan biridir. Bu, həqiqətən ölkə gənclərinin işlə bağlı
probleminin həllinə yardım edəcək. Məndə olan məlumata görə, özəl şirkətlərdə
ilkin olaraq 80-ə yaxın vakansiya var və bu say genişlənməkdədir. Bu layihə
işsiz gənclərin sayının azalmasına, onların əmək bazarına daxil olmalarına, öz
bilik və bacarıqlarını nümayiş etdirməsinə vəsilə olacaq. Digər tərəfdən, bu,
gənclərdə müsbət istiqamətdə psixoloji-mənəvi dəyişikliyə səbəb olacaq. Çünki
gənclər hər dəfə hansısa şirkətə iş üçün müraciət edəndə iş təcrübələri
olmadığı üçün "yox” cavabı onları məyus edirdi, ruh düşkünlüyü yaradırdı. Amma
bu layihədən sonra situasiya tamam fərqli olacaq. Əmək haqqının bir hissəsinin
də Fond tərəfindən qarşılanması olduqca təqdirəlayiqdir”.
Sosioloq Əhməd Qəşəmoğlu vurğuladı ki, ideya yaxşıdır, ümid edirik nəticələri
də uğurlu olar: "Amma layihədə ən mühüm məsələ onun həyata keçirilmə
mexanizmidir. Bu layihədə hələ ki, qarşıya qoyulan işlərin həyata keçirilmə
mexanizmi tam aydın deyil. Digər tərəfdən, iş üçün müraciət edən şəxslərin bu
barədə təsəvvürü yoxdur. Məşğulluqla bağlı işlər uzun müddətdir aparılır. Lakin
şirkətlərin işə yanaşması formal xarakter daşıyır. Bir çox gənc məşğulluq
idarələrində qeydiyyatdan keçsə də, sonda həmin işdə işləməsi barədə kiçik bir
kağız parçası alır. Amma bizə lazımdır ki, əsl mütəxəssis yetişsin. Düzdür, bu
layihə müəyyən mənada işsizliyin aradan qalxmasına kömək edəcək, lakin məsələni
daha fundamental şəkildə həyata keçirmək lazımdır. Düşünürəm ki, ilk olaraq
müəyyənləşdirmək lazımdır ki, hansı sahədə işçiyə daha çox tələbat var. Həmin
sahələri müəyyən edib, gəncləri o istiqamətdə yetişdirmək vacibdir. Məsələn,
günümüzdə xidmət, turizm və sosial iş sahədə mütəxəssislərə daha çox ehtiyac
var. Hesab edirəm ki, bu məsələyə Təhsil Nazirliyi və başqa strukturların da
cəlb edilməsi daha yaxşı olardı. İstənilən halda, ideya yaxşıdır, nəticələrinin
uğurlu olmasını ümid edirik”.
Günel Azadə