"Fərqli təcrübələri sınamağı sevirəm" - Gör-götür
Bakalavr, magistr və
doktorantura təhsilini başqa bir sahə üzrə alır, amma çalışdığı sektor İT olur.
Karyera cəhətdən maraq göstərdiyi sahə İT olduğu üçün sonradan bu istiqamətdə təhsil
alıb, tamamilə bu tərəfə yönəlir. Amma uzun zaman sərf etdiyi digər istiqamətdəki
təhsili üçün də peşman deyil. Çünki elmi araşdırma aparmağın ona ayrı bir təcrübə
verdiyi qənaətindədir. Müsahibimiz hazırda Belçikanın
Gent şəhərində "Loqutus” İT və biznes konsaltinq
şirkətində rəqəmsal analitik, "Microsoft”un "Office 365” paketi üzrə məsləhətçi
kimi çalışan həmyerlimiz Ramin Şəfəqətovdur.
Qeyd edək ki, Ramin Şəfəqətovun
36 yaşı var. Bakı şəhərində anadan olub, orta təhsilini də Bakıda alıb.
Bakalavr təhsilini Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetində Beynəlxalq
iqtisadi münasibətlər ixtisasında alıb. Daha sonra o istiqamətdə İsveçin
Linköping Universitetində magistr, Belçikanın Gent Universitetində doktorantura
üzrə təhsilini davam etdirib. Son olaraq isə Belçikadainformasiya texnologiyalarının idarə olunması
(İT menecment)üzrə MBA təhsili də alıb.
- Ali təhsilə böyük zaman sərf
etmisiniz…
- Təhsilə həqiqətəndəxeyli zaman sərf etmişəm. Ali
təhsildən əlavə, qısa yay məktəbləri, treninqlərvə konfranslarüçün
Amerika, Çexiya, Norveç,Cənubi
Koreya da daxil olmaqla 30-dan çox ölkədə olmuşam.
- Təhsilə bu qədər zaman
ayırmağınız iş mühitinə gec düşməyinizə səbəb olmadı ki?
- İş həyatına gec
başladığımı deməzdim. Çünki İsveçdəki magistr təhsilimi başa vurandan sonra vətənə
qayıtdım, Azərbaycanda BMT-nin İnkişaf Proqramının layihəsində bir il İT məsləhətçisi
kimi çalışdım. Bir müddət əvvəlki Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları
Nazirliyinin İT layihələrində işlədim. Sonra Gent Universitetindəki elmi
araşdırma işimlə əlaqədar Belçikaya gəldim. Bir müddət Gent Universitetində araşdırmaçı
kimi çalışdım.Bu müddət ərzində
eyni zamanda magistr tələbələrinə dərs demək imkanım oldu. 3 il çalışandan
sonraişimi dəyişmək vəİT
tərəfə yönəlmək qərarı verdim. Hazırda Gent şəhərində yerli İT konsaltinq şirkətlərindən
birində çalışıram.
- Doktorantura təhsilini
başa vurandan sonra İT sahəsində MBA təhsili alıb, tam olaraq o istiqamətə yönəlmisiniz.
Bu, ixtisas dəyişikliyinə getməyinizin səbəbi nə idi?
- İxtisas dəyişikliyi deyəndə
ki, əslində, iki ixtisas sahibiyəm.
Sosial elmlər sahəsində İsveçdə aldığım magistr təhsilimin birbaşa Belçikadakı
elmi araşdırma işimlə bağlılığı var. Azərbaycandakı və Belçikadakı iş təcrübəm
isə ikinci magistr təhsilim olan İT menecmentlə bağlıdır. Belə iki ixtisasda təhsil
almağımın səbəbi dəyişiklikləri sevməyimlə bağlıdır. Fərqli təcrübələri sınamağı sevirəm. Hazırda İT sahəsində çalışsam
da, birinci ixtisasıma - sosial elmlərə də həvəsim var. Karyera kimi olmasa da,
mənim üçün o sahə də çox maraqlıdır. Amma İT sahəsinə marağım olduqca böyükdür.
Bu sahədə əvvəldən də təcrübəm var idi. Sosial elmlər sahəsində təhsil alanda
belə, İT sektorunda çalışırdım. Belə deyək, dadına baxdığım üçün əlavə olaraq
ikinci magistr oxumaqla nəzəri cəhətdən biliklərimi daha da gücləndirdim və bu
sahədə çalışmağa davam etdim.
- Bu sahənin dadı-duzu nədədir?
- Xaraktercə dəyişikliyi
sevən adamam. Hətta uşaqlıqda da nəyisə dəyişirdim, başqa formaya salırdım,
yeniliklər etməyə çalışırdım.İşlədiyim sahə də elə buna uyğundur, hazırda
biznes proseslərinin optimallaşdırılmasında analizlər edirəm, yeni ideyalar üzərində
çalışıram, İT layihələrini araşdırıram. Bir sözlə, yeni İT sistemlərinin
yaranması və ya mövcud İT sistemlərinin yeni formaya salınmasında iştirak edirəm.Bu
da nəticə etibarilə biznes gəlirlərinin çoxalmasına səbəb olur.
- Uzunmüddətli təhsil peşə sahibi
olmaqdan başqa sizə nə verdi?
- Çox şey. Xaricdə təhsil
insana çox şey qazandırır. Xaricdə təhsil alan digər şəxslər də mənimlə eyni
fikri bölüşər. Xaricdə təhsil müstəqil yetişmək baxımından da önəmlidir. Ailədən,
ata-anadan uzaqda olursan, qərarlarını müstəqil vermək, səhv etmək və onların
üzərində öyrənmək, ümumiyyətlə, bu kimi tərəflər cəhətdən də çox şey əldə edirsən.
Uzunmüddətli təhsil mənə gözəl həyat təcrübəsi
qazandırdı.
- Heç düşünmüsünüzmü ki,
kaş əvvəldən İT üzrə təhsil alıb o istiqamətdə davam edəydim?
- Düzü, belə fikir ağlımdan
keçib. Amma bu cür olmasına da peşman deyiləm. Karyera baxımından həvəsli
olmasam da, elmi araşdırma ilə məşğul olduğum sahə də mənim üçün maraqlı idi.
Sevə-sevə məşğul olurdum. Çünki elmi araşdırma aparmaq mənə ayrı bir təcrübə də
verdi. Məsələlərə müxtəlif mövqelərdən yanaşmağı, daha geniş çərçivədə baxmağı
qazandırdı. Bu, hər sahədə lazım olacaq önəmli təcrübədir. Hər sahədə üzdə
görünənə yox, dərinliklərə baxmaq, səbəbin kökünü tapmaq vacibdir.
- Azərbaycanın da, Belçikanın
da iş mühitində də olmusunuz. Hansı fərqləri deyə bilərsiniz?
- Mən sonuncu dəfə Azərbaycanda
6 il öncə olmuşam. Ona görə müqayisəm elə o dövrlə bağlı olacaq. Ümid edirəm
ki, o vaxt mən çalışdığım dövrlə indi arasında Azərbaycanın iş mühitindəpozitiv
mənadaçox şey dəyişib. O vaxt işə peşəkar yanaşma, istifadə olunan metod
və üsullar olduqca fərqli idi.Distant işləmə imkanlarını və yaişə
başlama və işin bitmə saatını misal çəkim. Azərbaycanda 09:00-18:00 kimi bir iş
saatı standartı var idi.Mənhazırda çalışdığım şirkətdə 07:30-09:00,
hətta 10:00-a qədər istədiyin müddətdə işə başlaya bilərsən. Nə qədər tez
başlamısansa, işi daha tez başa vurub gedə bilərsən. Burda harada və nə vaxt işlədiyini özün seçirsən. Yəni, işləyəcəyin
məkanı özün seçə bilirsən. Mən Azərbaycanda çalışdığım dövrdə distant işləmə
imkanları yox dərəcəsində idi. Burada o məsələlər cəhətdən rahatlıqdır.
Bu,təbii kiİT sahəsində daha populyardır. Məvacib cəhətdən dəolduqca
böyükfərq var idi. Ümumilikdə, fundamental olaraq işə peşəkar yanaşma
olduqca başqa bir səviyyədədir. Məsələn, burda işdə özünü inkişaf etdirmə
imkanları çoxdur. İnsanın bacarığına və biliyinə görə qiymətləndirirlər.
- İş rejimi cəhətdən sərbəstliyi
sevirsiniz?
- Çox. O fikirdəyəm ki,
insanın sərbəstliyi nə qədər çox olarsa,məhsuldarlığı bir o qədər çox olur.Şirkət də təbii ki bunu dəyərləndirir.
İşə istədiyin vaxt başlamaq və sənə uyğun vaxtda bitirmək gözəldir.Burda
şirkətlər işi saat neçədə başlamaq, hardan işləməyə bir o qədər əhəmiyyət
vermirlər, daha çox nəticəyə baxırlar.İşinin keyfiyyəti
yaxşıdırsa,heç birproblem olmur.
- Oradakı iş mühitinə
uyğunlaşmaq çətin olmadı ki?
-Doğrusu,mən
uyğunlaşma dövrünü İsveçdə keçirmişdim.Azərbaycandan birbaşa İsveçə getməklə
məndə uzaq Skandinaviyada yaşamaq təcrübəsi artıq var idi. Ona görə Belçikada
peşəkar iş mühitində elə bir narahatlıq olmadı. Mədəniyyət fərqləri təbii ki
olur, istənilən halda bunu yaşayırsan.Amma bu, məndə çox çətin də keçmədi,
normal oldu. Səbəbini də deyim. Həyat yoldaşımla İqtisad Universitetində bir
oxumuşuq. Sonra bir yerdə İsveçdə magistr təhsili aldıq. Təhsili başa vurub Azərbaycana
qayıdıb ailə qurduq. Azərbaycanda da bir yerdə çalışdıq, bir müddət sonra ailə
olaraq Belçikaya gəldik. Həyatımızın bir çox dövrünü bərabər addımlamışıq.
Sevdiyim insan yanımda oldu deyə, xarici mühitə öyrəşmək çətin olmadı. Hazırda
Belçika cəmiyyətinə demək olar ki, tam inteqrasiya olmuşuq.
- Xanımınız harada çalışır?
- Gent Universitetində
Biznes informatikası və əməliyyat menecmenti üzrədosent (professor
assistant) kimi işləyir, bu sahəni bakalavr və magistr tələbələrinə tədris
edir.Elmi araşdırma ilə məşğuldur.
- Artıq hər ikiniz karyera cəhətdən
müəyyən bir yerə gəlmisiniz. Bəs gedərkən orda əsas çətinliyiniz nə oldu?
- Əsas çətinliyimiz deyərdim
ki, zamanın nəbzinə uyğun karyera dəyişikliyimiz olub. Daha konkret desək, 2
övlad valideyni olaraq hər ikimiz ikinci magistratura - MBA proqramını oxuyub
bitirdik. İnformasiya texnologiyalarının idarə edilməsi ixtisası üzrə təhsilimizə
əlavə sərmayə qoyduq. Ümumiyyətlə, indiki sürətlə dəyişən iş bazarında çevik və
dəyişkən (İT dilində buna "agile” deyirlər) olmaq şərtdir.
- Azərbaycana axırıncı dəfə
2013-cü ildə gəldiyinizi dediniz. Az vaxt deyil. Bu qədər fasilə verməyinizin səbəbi
nədir?
- Avropada həyat çox
dinamikdir. Yoldaşım və mən çalışırıq, üstəlik ikiövladımızvar,
onlar da məktəbə gedirlər. 11 ildir ki, Belçikadayaşayırıq. Son 6 ildə ailədə
hər kəsə uyğun olan bir vaxt tapıb gəlmək qismət olmayıb. Digər bir səbəb də
ailələrimizin vətəndən kənarda - Avropada və Amerikada yaşamalarıdır. Amma buna
baxmayaraq, ümid edirəm çox yaxın gələcəkdə vaxt ayırıb bir tətilimizi Azərbaycana
səfər etməklə keçirəcəyik.
Aygün Asimqızı