Ermənistanda nə baş verir?
Politoloqların fikrincə,
payıza doğru Paşinyan iqtidarı üçün kritik dövr başlayacaq
Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin müxalif Çiçəklənən Ermənistan partiyasının sədri Qaqik Tsarukyanı istintaqa cəlb etməsi ölkədə ciddi narazılığa səbəb olub. Tsarukyana qarşı 3 maddə üzrə cinayət işi açılıb və əslində, siyasi motivlərlə bağlıdır. Belə ki, Tsarukyan baş nazir Nikol Paşinyanın istefasını tələb edib və tərəfdaşlarını da bu çağırışa qoşulmağa çağırıb. Bundan sonra isə onunla bağlı "ölçü” götürülüb.
Daha əvvəl isə Ermənistanın baş prokuroru Artur Davtyan Tsarukyanın həbsi ilə bağlı vəsatət qaldırmışdı. O bildirmişdi ki, Tsarukyan azadlıqda olduğu halda istintaq tədbirlərinə mane ola bilər. Tsarukyanın toxunulmazlığının götürülməsi ilə bağlı parlamentdə keçirilən səsvermədə isə yalnız hakim "Mənim addımım” fraksiyasının deputatları iştirak edib. Ermənistan parlamentindəki digər müxalif partiyalar iclası boykot ediblər. Onsuz da koronavuris pandemiyasından əziyyət çəkən Ermənistanda siyasi gərginliyin artması vəziyyəti daha da çıxılmaz edib. Hazırkı durumda Ermənistanda nə baş verir?
BƏXTİYAR
Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin müxalif Çiçəklənən Ermənistan partiyasının sədri Qaqik Tsarukyanı istintaqa cəlb etməsi ölkədə ciddi narazılığa səbəb olub. Tsarukyana qarşı 3 maddə üzrə cinayət işi açılıb və əslində, siyasi motivlərlə bağlıdır. Belə ki, Tsarukyan baş nazir Nikol Paşinyanın istefasını tələb edib və tərəfdaşlarını da bu çağırışa qoşulmağa çağırıb. Bundan sonra isə onunla bağlı "ölçü” götürülüb.
Daha əvvəl isə Ermənistanın baş prokuroru Artur Davtyan Tsarukyanın həbsi ilə bağlı vəsatət qaldırmışdı. O bildirmişdi ki, Tsarukyan azadlıqda olduğu halda istintaq tədbirlərinə mane ola bilər. Tsarukyanın toxunulmazlığının götürülməsi ilə bağlı parlamentdə keçirilən səsvermədə isə yalnız hakim "Mənim addımım” fraksiyasının deputatları iştirak edib. Ermənistan parlamentindəki digər müxalif partiyalar iclası boykot ediblər. Onsuz da koronavuris pandemiyasından əziyyət çəkən Ermənistanda siyasi gərginliyin artması vəziyyəti daha da çıxılmaz edib. Hazırkı durumda Ermənistanda nə baş verir?
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında politoloq Nəzakət Məmmədova bildirdi ki, koronavirus pandemiyasının
daha da yoxsullaşdırdığı Ermənistanda əhalinin vəziyyətinin pisləşməsini fürsət
bilən "Qarabağ klanı” və ona yaxın siyasətçilər Paşinyanın istefa tələbini
səsləndirməklə, onu hakimiyyətdən uzaqlaşdırmağa çalışırlar: "Qarabağ klanı”, Serj
Sarkisyanın Respublika partiyası və onların əlaltıları olan Daşnaksütyun,
Çiçəklənən Ermənistan, keçmiş təhlükəsizlik xidməti şefi Vanesyanın Vətən
partiyası Paşinyanın hakimiyyətdən devrilməsi planını həyata keçirməyə
girişiblər. Paşinyan bu təhlükə barədə məlumat əldə edən kimi, güc
strukturlarının rəhbərlərini dəyişmək qərarına gəlib. Ehtimal ki, Tsarukyanı
Paşinyana qarşı kəskin çıxışlara təhrik edən Robert Köçəryan və onun
tərəfdarları olub. Tsarukyan əsas varidatını Köçəryanın prezident olduğu
dövrlərdə qazanıb. Hətta onlar 2012-2013 -cü illərdə biznes şərikləri olublar.
Bəzi məlumatlara görə, hətta Tsarukyanın biznesinin 50 faizi Köçəryana
məxsusdur. Digər məlumatlara görə, onlar 7 ildən çoxdur ki, öz ortaqlıqlarına
son qoyublar, Köçəryan öz biznesini Ermənistandan çıxarıb. Ehtimal ki,
Köçəryanın əlində Tsarukyana qarşı kompromatlar var və onu şantaj etməklə
Paşinyan əleyhinə danışdırır. Koronavirusla bağlı ölkədə vəziyyətin ağır
olmasından, Paşinyanın reytinqinin əhali arasında azalmasından istifadə etməyə
çalışan "Qarabağ klanı” bu fürsətdən istifadə edib onun devrilməsini həyata
keçirmək istəyir. O da istisna olunmur ki, Paşinyan Tsarukyanın biznesinə əl
qoymaq fikrinə düşüb və müqavimətlə qarşılaşıb. Əgər Tsarukyan və Köçəryanın
hələ də biznes şərikliyi qalıbsa, bu, Köçəryanın Ermənistandakı son qəpiyinə
belə əl qoymaq, onu müsadirə etmək məqsədi daşıyır. Tsarukyan vaxtı ilə
Köçəryanın seçkiqabağı kampaniyasını maliyyələşdirib və böyük ehtimalla ona
olan hücumlar Köçəryan işi ilə də bağlıdır”.
N.Məmmədova qeyd etdi ki, artıq parlamentdə ikinci böyük fraksiya
olan Çiçəklənən Ermənistan fraksiyasının parlament sessiyasını boykot etməsini
bilirik: "Çünki Tsarukyanın deputat toxunulmazlığının ləğvi məsələsi var idi.
Ermənistan Baş prokurorluğu bununla bağlı müraciət imzalamışdı. Tsarukyana
qarşı ittihamlardan biri 100-120 min səs hüququ olan vətəndaşları müxtəlif
yolla ələ alaraq onların səsini qazanmasıdır. Paşinyan bununla "Çiçəklənən
Ermənistan”ın saxta yolla parlament mandatı qazanmasını sübut edərək,
Tsarukyanın və tərəfdarlarının qeyri-legitimliyini sübut etməyə çalışır. Çünki
proseslər bu cür cərəyan edərsə, parlamentdə ikinci yerdə olan fraksiya
Paşinyana qarşı etimadsızlıq göstərə və digər təxribatlara yol verə bilər. Plan
baş tutarsa, hətta Ermənistanda növbədənkənar parlament seçkilərinin
keçirilməsi də mümkündür. Lakin Paşinyan bunu indi edə bilməz, çünki
koronavirusla bağlı mübarizənin səmərəsiz olması onun reytinqini aşağı salıb.
Çiçəklənən Ermənistan fraksiyası Konstitusiya məhkəməsinə müraciət etmək
fikrindədir və karantin dövründə sərbəst toplaşma azadlığına qoyulan
məhdudiyyətlərin qanunsuz olduğunu sübut etməyə çalışırlar. Eyni zamanda,
Tsarukyanın həbsi məsələsi də Ermənistan gündəmini silkələyən məsələdir.
Tsarukyanın oğlu istintaqa çağırılıb, yeznəsi Abovyan cinayət məsuliyyətinə
cəlb olunub. Görünən odur ki, Ermənistanda hakimiyyət uğrunda savaş özünün
növbəti gərgin mərhələsinə keçib. Yoxsul ölkənin pandemiya nəticəsində daha da
çətin duruma düşməsi daxili siyasi proseslərə də öz təsirini göstərir. Vəziyyət
daha da gərginləşə bilər. Payıza və qışa doğru sərt iqlimi olan ölkədə kasıblıq
hökm sürəcək, üstəlik, Rusiya qışda təbii qazın qiymətini artırsa, Paşinyan
iqtidarı üçün kritik dövr başlayacaq. Tək çıxış yolu diaspora və Paşinyanın
arxalandığı böyük güc mərkəzləri tərəfindən göndərilən ianələr və siyasi dəstək
ola bilər”.
Bakı Politoloqlar Klubunun
sədri Zaur Məmmədov bildirdi ki, Ermənistanda daxili ictimai-siyasi
vəziyyət həqiqətən də gərgindir: "Nikol Paşinyan demokratiya adı altında
hakimiyyətə gəlsə də, görünən odur ki, onun əsas məqsədləri başqa imiş. O,
hazırda bütün siyasi rəqiblərinə qarşı amansızlıq nümayiş etdirir. Əsas məqsəd
də yaxın bir neçə il ərzində – növbəti seçkilərədək Ermənistanda demək olar ki,
müxalif siyasi partiyaları və dairələri sıradan çıxarmaqdır. Əgər əvvəllər onun
yalnız "Qarabağ klanı”na qarşı mübarizəsindən söhbət gedirdisə, zaman göstərdi
ki, bu mübarizə təkcə onlarla məhdudlaşmır. Əsas odur ki, onun hakimiyyətinə
təhlükə yaradılmasın. Bu təhlükəni yaratmaq istəyən şəxsin və ya şəxslərin
irəvanlı, gümrülü, icevanlı və ya qafanlı olması ilə qarabağlı olmasının onun
üçün heç bir fərqi yoxdur”.
Z.Məmmədov vurğuladı ki, hazırda Paşinyan hakimiyyətinə real təhlükə
törədə bilən şəxslərdən biri də Çiçəklənən Ermənistan partiyasının lideri Qaqik
Tsarukyandır: "Bu həmin Tsarukyandır ki, 2018-ci ilin aprel ayında baş verən
hakimiyyət dəyişikliyi zamanı Paşinyana tam dəstəyini ifadə edib. Tsarukyanın
Çiçəklənən Ermənistan partiyasının parlament fraksiyası da Paşinyanın "Mənim
addımım” blokuna dəstək verərək, onun 2018-ci ilin mayında parlamentdə baş
nazir seçilməsini asanlaşdırmışdı. Ancaq zaman göstərdi ki, müttəfiqlik zor
gücü ilə olmur. Daha doğrusu, Paşinyan bu müttəfiqlikdə səmimi deyilmiş və Tsarukyandan
öz məqsədləri üçün istifadə edirmiş.
Faktiki olaraq Paşinyan hazırda 2018-ci ildə ona ciddi dəstək verən
Ermənistanın ən varlı siyasi partiya sədrinə qarşı savaş elan edib. Bütün
bunlar onu deməyə əsas verir ki, Nikol öz məqsədlərinə doğru irəliləməkdədir.
O, əvvəlcə əsas siyasi rəqibləri Robert Köçəryan və Serj Sarkisyan cütlüyünə
qarşı siyasi motivli təqiblərə başladı. İndi isə onun qarşısındakı digər ən
böyük sədlərdən olan Çiçəklənən Ermənistanın liderinə qarşı məhkəmə davası
açıb. Ancaq Tsarukyan da Ermənistanda çox ciddi siyasi fiqurlardan hesab
olunur. Onun ölkənin güc strukturlarında kifayət qədər yaxın adamı var. Yəni,
bu mübarizədə qələbə çalmaq Paşinyan üçün o qədər də asan olmayacaq”.BƏXTİYAR