Ermənistan sülh istəyir, yoxsa müharibə?
Ötən ayın sonunda Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin tənzimlənməsi ilə
bağlı Vyanada Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Ermənistanın baş naziri
Nikol Pşainyan arasında rəsmi danışıqlar keçirildi. Lakin bunun ardınca
Ermənistanın müdafiə naziri David Tonoyan ABŞ-da erməni icmasının nümayəndələri
ilə görüşü zamanı Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması məsələsi ilə bağlı "ərazi
qarşılığında sülh” formulunu dəyişdirərək "yeni ərazilər üçün yeni müharibə”
formuluna keçdiklərini bəyan edib.
BƏXTİYAR
Baş nazir Nikol Paşinyan isə məsələni şərh edərkən Tonoyanın
fikirlərini müdafiə etdiyini dilə gətirib. Ermənistanın keçmiş iqtidar
partiyasının sədr müavini Armen Aşotyan da ölkəsinin müdafiə nazirinə dəstək
nümayiş etdirərək, yeni ərazilərə sahib olmaqdan danışıb.
Bütün bunlar onu göstərir ki, Ermənistanda hakimiyyət dəyişikliyi
olsa da, bu ölkə işğalçılıq ideologiyasından əl çəkmək niyyətində deyil. Belə
olan halda, sülh danışıqlarının davam etdirilməsinin bir mənası varmı?
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında politoloq Tofiq Abbasov bildirdi ki, Ermənistan müdafiə nazirinin
sərsəm bəyanatlarının şərhə ehtiyacı yoxdur: "Çünki Ermənistan bir tərəfdən
qorxur, digər tərəfdən isə qorxudur. Məşhur bir deyimi yada salmaqla da,
vəziyyəti şərh eləmək olar, necə ki, boş qazanın həmişə səsi bərk çıxır. Bütün
bu məqamlar onu göstərir ki, Ermənistanda tənəzzül və özbaşınalıq davam edir. O
cümlədən hakim zümrə ölkə idarəçiliyində zəifdir. Onu da deyim ki, Vyana
görüşündən əvvəl Ermənistanın xarici işlər naziri Zöhrab Mnatsakanyan guya
məxfi tərzdə Moskvaya səfər etdi və onlar orada xahiş ediblər ki, görüşdən
sonra Minsk qrupunun bəyanatında Ermənistan zəif görünməsin. Hətta Ermənistan
mətbuatı da bu haqda yazır ki, Zöhrab Mnatsakanyan rusiyalı həmsədr Popovun
vasitəsilə bunu edib. Digər tərəfdən, biz görüşdən sonra görürük ki, Nikol
Paşinyanla Vladimir Putinin telefon danışığı olub. Təbii ki, bu formatda
Paşinyan nökər, Kreml rəhbəri isə ağa qismində çıxış edir. Onlar arasındakı
telefon danışığından sonra baş nazirin saytında yazı dərc olunub və bundan
sonra görüblər ki, burada iki-üç cümlə həqiqətən Ermənistanı aşağılayır, həmin
o bəyanatı korrektə edib yenidən yerləşdiriblər. Bütün bunların fonunda
Ermənistan müdafiə nazirinin sərsəm və səfeh bəyanat verməsi onun göstərir ki,
bunların bir-birindən xəbəri yoxdur. Ya da ki, var, amma belə bir fon yaradırlar
ki, bunların daxildə olan opponentləri onlara dair olan iddialarını
zəiflətsinlər və ya təxirə salsınlar. Amma açıq şəkildə görünür ki, Ermənistan
zəif bənd olaraq, özünün mövqelərindən bərk narahatdır”.
T.Abbasov əlavə etdi ki, istənilən məqamda yeni hərbi fazanın başlayacağını
Ermənistan anlayır: "Yeni hərbi faza başlasa, təbii ki, onun nə ilə
nəticələnməsi heç də şübhə doğurmur. Yəni, Ermənistan onsuzda o zərbəni alacaq.
Ona görə də bunların ciddi-cəhdlə çalışdığı odur ki, daxildəki vəziyyəti
stabilləşdirsinlər və rəqiblərinə onları kəskin tənqid etmək üçün əlavə şans
verməsinlər. Digər tərəfdən müxtəlif yollarla başqa ölkələrdən, o cümlədən Rusiyadan
dəstək alsınlar ki, Paşinyan hökumətinin möhləti bir qədər də uzansın. Üçüncü
məqam da ondan ibarətdir ki, ermənilərin fikrincə, guya bu torpaqlar məsələsi
həllini tapıb və Azərbaycana veriləcək heç bir ərazi yoxdur. Əgər belədirsə,
onda bu təlatüm, təşviş və titrəmələr nəyə lazımdır? Qəti bildirmək olar ki,
Ermənistan qeyri-adekvat və nataraz qonşudur, onun intellektual potensialı
yanlış bir istiqamətdə inkişaf edir. Onlar ölkənin müqəddəratını həll etmək
əvəzinə, əlavə torpaqlar əldə etməsini önə çıxarırlar. Bu, sağlam düşüncənin
məhsulu ola bilməz. Burada Nikol Paşinyanın ən böyük günahı ondan ibarətdir ki,
guya demokratdır, amma ölkəsinin əvvəlki işğalçı siyasətini dəstəkləyir,
üstünlük verir. Yəni, onun demokratik olması işğalçılıq siyasəti ilə uzlaşmır.
Ona görə də Ermənistanın aqibəti çox acınacaqlıdır. İndiki halda deyərdim ki,
tutarlı bir zərbəyə möhtacdırlar və çox güman ki, o zərbə də olacaq”.
Dövlət İdarəçilik
Akademiyasının müəllimi, politoloq Zaur Məmmədov bildirdi ki, Ermənistan
müdafiə naziri David Tonoyanın çıxışı və faktiki olaraq Paşinyanın onu müdafiə
etməsi, daha sonra Respublikaçılar partiyasının sədr müavininin "biz yeni
torpaqları azad edəcəyik” fikri bir daha ermənilərin işğalçı obrazını göstərmiş
oldu: "Məsələ ondadır ki, onların hər biri "yeni torpaqların azad ediləcəyi”ni
deyirlər və burada məhz "azad edilmə” fikrinə diqqət yetirmək lazımdır. Bu isə
o deməkdir ki, onlar "böyük Ermənistan” ideologiyası ilə yaşayırlar və
düşünürlər ki, hələ Azərbaycanın bütün torpaqlarına sahib ola bilməyiblər.
Buradan bəlli olur ki, ermənilər gələcək məqsədləri kimi nəinki işğal etdikləri
torpaqları azad etmək, əksinə, yeni əraziləri işğal etmək niyyətindədirlər.
Hesab edirəm ki, biz dünya ictimaiyyətinin diqqətini bu məsələyə yönəltməliyik.
Ermənistan rəsmilərinin və bu ölkədəki siyasi partiya nümayəndələrinin
çıxışlarının nəticəsini informasiya müharibəsi şəraitində beynəlxalq
ictimaiyyətə çatdırmalıyıq. Çünki söhbət kifayət qədər ciddi məsələdən gedir”.
Z.Məmmədov vurğuladı ki, ATƏT-in Minsk qrupu Ermənistan- Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı sülh prosesində iştirak edir: "Onlar Ermənistan
tərəfinin verdiyi bu bəyanatlara ciddi şəkildə cavab verməlidirlər. Çünki
burada söhbət Azərbaycan torpaqlarının taleyindən gedir. Bundan başqa, Vyana
danışıqlarının ardından belə bəyanatların verilməsini biz təsadüfi hal hesab
edə bilmərik. Danışıqlar zamanı müzakirə olunan məsələlərlə bağlı Ermənistan
hakimiyyəti daxilində olan təşvişin nəticəsidir ki, erməni siyasətçiləri belə
bir bəyanat verirlər. Bu bəyanatların arxasında həm də qorxu hissi dayanır ki,
Azərbaycan öz ərazisində antiterror əməliyyatlarına başlayacağı halda,
"İsgəndər” raketləri ilə cavab verəcəklərini deyirlər. Məhz qorxu hissi
ermənilərin bu taktikadan istifadə etmələrinə və növbəti dəfə işğalçı
olmalarının təsdiqinə gətirib çıxarır”.
BƏXTİYAR