Ermənistan beynəlxalq hüquq normalarına hörmətsizlik nümayiş etdirir
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həlli
istiqamətində hər hansı irəliləyişin gözlənildiyi halda, yaxud ATƏT-in Minsk
qrupunun üzvü olan həmsədr dövlətlərin iştirakı ilə aparılan danışıqlarda
işğalçı Ermənistan küncə sıxılan kimi Serj Sarkisyan hakimiyyəti dərhal təxribatlara
əl atır. Ötən ilin aprel ayında cəbhə xəttində növbəti belə təxribat törədən
düşmən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sarsıdıcı zərbəsi ilə qarşılaşdı,
çoxsaylı canlı qüvvə, silah-sursat və hərbi texnika itirərək geri çəkildi. Ordumuz
işğal altındakı bir sıra strateji yüksəkliklərə nəzarəti yenidən bərpa etdi. Məhz
aprel döyüşləri Minsk qrupu həmsədrlərinə, beynəlxalq aləmə sübut etdi ki,
Dağlıq Qarabağ problemi "dondurulmuş münaqişə” sayıla bilməz. Ermənistan
silahlı birləşmələrinin törədə biləcəyi yeni bir təxribat hər an bu münaqişənin
alovlanmasına səbəb ola bilər. Ona görə də həmsədr dövlətlər Azərbaycanın ərazi
bütövlüyünü bir daha dəstəkləməklə yanaşı, status-kvonun dəyişməsinin zəruriliyi
barədə bəyanatlar verdilər. Hətta prezidentlər səviyyəsində keçirilən Vyana və
Sankt-Peterburq görüşlərində də status-kvonun dəyişməsi, münaqişənin həllinin
intensivləşməsi və sair məsələlər dönə-dönə vurğulandı.
Sadalananlarla bərabər, Kollektiv Təhlükəsizlik üzrə
Müqavilə Təşkilatının (KTMT) baş katibi postuna erməni generalın gətirilməsi məsələsinin
yubanması, rəsmi İrəvanın ötən il bu istiqamətdə atdığı bütün addımların iflasa
uğraması, ən əsası isə bu təşkilatda təmsil olunan dövlətlərin də Azərbaycanın ərazi
bütövlüyünü dəstəkləyən bəyanatlarla çıxış etməsi Ermənistan hakimiyyətini razı
sala bilməzdi. Ona görə də öz "ənənəsinə” sadiq qalan düşmən dekabrın 29-da
yeni təxribata əl atdı. Ermənistan silahlı birləşmələrinin kəşfiyyat qrup bu dəfə
Azərbaycanın dövlət sərhədini pozmağa cəhd göstərdi. Ancaq Silahlı Qüvvələrimizin
ayıq-sayıqlığı nəticəsində düşmənin bu təxribat-pozuculuq fəaliyyətinin qarşısı
da zamanında alındı. Təxribatçı dəstə pusquya salındı, 3 erməni hərbi
qulluqçusu məhv edildi. Baş vermiş döyüşün ardınca yayılan rəsmi məlumatda
bildirildi ki, hərbi qulluqçumuz Qurbanov Çingiz Salman oğlu itkin düşüb. Dərhal
əsgərimizin sonrakı taleyinə aydınlıq gətirilməsi məqsədilə aidiyyəti beynəlxalq
təşkilatlara müraciətlər edildi, birlikdə araşdırma işlərinə başlanıldı. Aydın
oldu ki, düşmənin kəşfiyyat qrupunun təxribat-pozuculuq fəaliyyətinin qarşısını
alarkən şəhid olmuş Ç.Qurbanovun meyitini geri çəkilən erməni hərbi
qulluqçuları özləri ilə aparıblar. Sonradan əsgərimizin meyiti Ermənistan ərazisində
yayımlanan media qurumlarında nümayiş etdirilərək belə bir rəy yaratmağa
çalışıldı ki, guya Azərbaycan ordusu sərhədi pozaraq hücuma keçib, amma ağır
itki verərək geri çəkilib. Bununla Sarkisyan rejimi dünyaya sübut etməyə
çalışıb ki, guya Azərbaycan Ermənistanın tanınmış sərhədlərini pozur, münaqişə
bölgəsi sayılmayan ərazilərə hücum edir, dinc əhalinin həyatına təhlükə
yaradır.
Lakin Ermənistan siyasi hakimiyyətinin tərtib
etdiyi "plan” bu dəfə də uğursuzluqla nəticələndi. Azərbaycanın müdafiə və
xarici işlər nazirlikləri rəsmi açıqlamalarla çıxış etdilər, hadisə barədə dəqiq
məlumatı həm daxili auditoriyaya, həm də beynəlxalq aləmə çatdırdılar. Bununla
da erməni təxribatının ardınca işə salınan erməni təbliğat maşınının uydurduğu
yalanların, dünyada yaratmaq istədikləri yanlış rəyin qarşısı alındı. Əsir və
itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyası da
beynəlxalq qurumlarla sistemli iş apardı, bəyan edildi ki, baş vermiş təxribat
zamanı Ermənistan tərəfi beynəlxalq humanitar hüquq normalarına hörmətsizlik
nümayiş etdirdiyini bir daha əyani şəkildə göstərib. Ermənistan hərbçiləri
döyüşdə həlak olmuş Azərbaycan əsgərinin meyitinin özləri ilə aparmaqla bərabər,
onun fotolarını bu ölkəyə məxsus KİV-lərdə və sosial şəbəkələrdə yayıb, Azərbaycan
xalqının və həlak olmuş əsgərin ünvanına təhqiramiz ifadələr işlədiblər. Bu hərəkətləri
ilə Ermənistan tərəfi baş vermiş hadisədən yenidən öz çirkin niyyətləri üçün
yararlanmağa çalışıb, qeyri-humanist simasını aşkar ifadə edib. Əslində bu
addım Ermənistanın da qoşulduğu 12 avqust 1949-cu il tarixli Cenevrə
Konvensiyalarının tələblərinin də kobud şəkildə pozulmasıdır. Çünki, silahlı
münaqişələr zamanı həlak olmuş hərbi qulluqçuların meyitləri döyüş əməliyyatı
başa çatdıqdan dərhal sonra geri qaytarılmalıdır. Bu, beynəlxalq humanitar
hüququn təkzibedilməz vacib prinsipidir.
Ancaq təəssüflər olsun ki, Ermənistan tərəfi hadisədən
bir neçə gün keçməsinə baxmayaraq, onların əlində olan hərbi qulluqçumuz Çingiz
Qurbanovun nəşinin təhvil verilməsi ilə bağlı müvafiq prosedurların başlanılmasını
heç bir əsas olmadan ləngidir. Beləliklə də Serj Sarkisyan siyasi hakimiyyəti,
Xocalı soyqırımının törədən hərbi xunta cəbhə xəttində, eləcə də sərhəd
zonasında təxribatlara əl atmaqla bərabər, beynəlxalq hüquqa zidd olan hərəkətlərini
indi də davam etdirir. Ən acınacaqlı hal isə burasıdır ki, rəsmi Bakı baş verənlər
barədə beynəlxalq qurumları zamanında məlumatlandırsa da, onlar tərəfdən hər
hansı narahatlıq ifadə olunmur. İşğala məruz qalanla işğalçı ölkəyə eyni
münasibət ifadə edən, qərəzli və ikili standartlardan çıxış edən beynəlxalq aləm,
eləcə də həmsədr dövlətlər bu dəfə də Ermənistanı qınaqdan, təzyiq və ya təsirdən
kənarda saxlayır, beynəlxalq prinsiplərin tapdanmasına göz yumurlar.
Rufik
İSMAYILOV