Dövlət qurumları sosial şəbəkələrdən necə istifadə edirlər?
Etiraf etsək də,
etməsək də sosial şəbəkələr artıq həyatımızın bir parçasına çevrilib. Bir növ əlimizin
altında olduğu üçün, məlumat axtararkən ayrı-ayrı saytlara daxil olmaqdansa,
sosial şəbəkə səhifələrindən istifadə etmək daha asan gəlir. Əvvəllər ayrı-ayrı
şəxslərin, özəl şirkətlərin daha çox maraq göstərdiyi sosial şəbəkələrdə son
illər dövlət qurumları da təmsil olunurlar.
Bəs necə təmsil
olunurlar? Bu suala cavab tapmaq üçün onların "Facebook” səhifələrini gözdən
keçirib, həm də bu iş necə bir yanaşma olduğunu öyrənmək üçün mətbuat xidmətləri
ilə əlaqə saxladıq.
"Əksər sualları cavablandırırıq”
Ən çox aktivlik
Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) səhifəsində gördüyümüz üçün elə onlardan
başlayaq. 165 mindən çox bəyənməsi olan səhifədə aktivlik olmasının əslində bir
səbəbi insanlarda sualın çox olmasıdırsa, digər səbəb reaksiya verilməsi,
sualların cavabsız qalmamasıdır. DİM-in
mətbuat xidmətinin rəhbəri Xanlar Xanlarzadə "Kaspi”yə açıqlamasında
bildirdi ki, DİM-in "Facebook” səhifəsi bir neçə ildir fəaliyyət göstərir. Bu
müddətdə də mümkün qədər sualların cavabsız qalmamasına çalışıblar: "DİM-in
saytında yerləşdirilən məlumatlar mütəmadi olaraq sosial şəbəkə səhifəmizdə də
paylaşılır. Eyni zamanda, səhifə izləyicilərinin sualları əsasında bəzən
"Sual-cavab” rubrikaları təqdim olunur. Bu rubrikada abituriyentlər tərəfindən ən
çox ünvanlanan sualları seçib, cavablandırıb təqdim edirik. Əsas bir nəfər daim
bizdə bu işə baxır, gələn sualları cavablandırır. Amma özümüz də nəzarət
edirik. Bəzən bir paylaşıma 1000-ə yaxın rəy yazılır. Bu zaman qruplaşdırıb
cavab verilir. Əksər sualları cavablandırırıq. Çox zaman paylaşdığımız mətnə,
yaxud eyni tipli suala verdiyimiz cavaba baxmadan həmin sualları təkrar verirlər.
Düzdür, onlara da cavab yazmağa çalışırıq, amma bəzən hamısına da alınmır.
Lakin vacib əhəmiyyət daşıyan suallara mütləq cavab veririk. Bu yaxınlarda
abituriyentləri maraqlandıran suallarla bağlı səhifədə canlı yayım da etdik”.
Səhifədə "mesaj”
bölməsinin bağlı olmasına gəlincə, X.Xanlarzadə bildirdi ki, təkrar sual çox
olduğu üçün "inbox”da ayrı-ayrılıqda hər kəsə cavab yazmaq çətindir: "Mesaj
bölməsi açıq olanda səhifəni idarə etmək çətin olur. Sualı rəy olaraq səhifədə
yazsalar daha yaxşıdır. Çünki sualların əksəriyyəti təkrarlanır. Bir nəfər sual
verirsə, biz ona cavab veririksə, digər istifadəçilər də oxuyub məlumatlanırlar.
"İnbox”a yazılanı isə heç kim görmür, ona görə təkrar gərək hamıya cavab
verilsin, bu isə çətindir”.
"Səhifələrdə yenilənmə olmalıdır”
Gənclərdən
başlamışkən növbəti baş çəkmək istədiyim səhifə Gənclər və İdman Nazirliyinin
oldu. Lakin nazirliyin qarşıma çıxan səhifəsində ən son paylaşım iki il öncə
olub. Əsasən gənclərin istifadə etdiyi sosial şəbəkədə gənclərlə bağlı
nazirliyin aktiv olmamasına cavab tapmaq üçün mətbuat katibi Səmayə Məmmədova ilə əlaqə saxladıq. O,
bizimlə söhbətində bildirdi ki, gələcəkdə planda səhifənin yenilənməsi də var:
"Xeyli vaxtdır nazirliyin portalı üzərində işləyirdik. Onu təzə təhvil
vermişdik. Əvvəl "Facebook”, "Twitter”də səhifəmiz varıydı, indi hamısında
yenilənmə olmalıdır”.
Xəbər, maarifləndirmə, müraciət, məsləhət,
sorğular...
Ailə, Qadın və
Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin (AQUPDK) səhifəsində isə bəyənmə sayı
5000-dən bir qədər çoxdur. Səhifədə aktiv şəkildə qurumun fəaliyyətini işıqlandıran
xəbərlər, maarifləndirici məlumatlar paylaşılır. Lakin paylaşımlara izləyici
reaksiyası elə də çox deyil. Komitənin İnformasiya və analitik araşdırmalar şöbəsinin
müdiriElgün
Səfərov deyir ki, komitənin
"Facebook” və "Twitter”də səhifəsi,
"Youtube”da kanalı var: "Kanalda video rolikləri yerləşdiririk. Ümumiyyətlə, bu
şəbəkələr vasitəsilə biz nəinki görülən işləri əhaliyə çatdırırıq (ingilis,
rus, Azərbaycan dillərində), eyni zamanda səhifələrimizdən maarifləndirmə işi
aparmaq üçün də istifadə edilir. Qadın, uşaq hüquqları ilə bağlı
beynəlxalq konvensiyalar, ölkəmizdə qəbul olunmuş qanunlar, ailənin möhkəmləndirilməsi,
sosial təminatlar və s. fəaliyyətimizə dair istiqamətlərdə maarifləndirici məlumatlar
istifadə etdiyimiz səhifələr vasitəsilə əhaliyə çatdırılır. Bir də vətəndaşların
müraciətləri qəbul edilir, məsləhətlərə ehtiyac olanlara yardım olunur. Eyni
zamanda, araşdırma xarakterli müxtəlif mövzuda sorğular edirik, vətəndaşların rəylərini
öyrənirik. Bütün təkliflər dəyərləndirilir”.
Səhifədə bəyənmə,
izləyici aktivliyi azdır. Bəs bunun genişlənməsi üçün iş aparılırmı? E.Səfərov
deyir ki, komitəyə ünvanlanan suallar daha çox şəxsi mövzudadır, ona görə də səhifədə
rəy az yazılır, mesaj isə çox qəbul edilir. Qeyd etdi ki, 2013-cü ildən 2017-ci
ilin yanvarın birinə qədər 40 dövlətdən yarım milyondan çox izləyici "Facebook”
səhifəsindən məlumat alıb.
"Səhifələrə daxil olan müraciətlər operativ
cavablandırılır”
Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin "Facebook” səhifəsində bəyənmə 10 mindən
çoxdur. Səhifədə komitənin fəaliyyəti, görülən işlərlə bağlı mətbuatda gedən xəbərlər
paylaşılır. Bəyənmə sayı elə də çox olmur, rəy də yazan demək olar ki yoxdur. Komitəyə
ünvanladığımız suallara cavab olaraq bildirildi ki, Dini Qurumlarla İş üzrə
Dövlət Komitəsinin informasiyanın əldə edilməsində açıqlığın və şəffaflığın
artırılmasının təmin edilməsi məqsədilə "Facebook” sosial şəbəkəsində "Dövlət və
Din”, Twitter-də "DQİDK”, "You Tube”-da "Dini Qurumlarla
İş üzrə Dövlət Komitəsi-DQIDK” rəsmi səhifələri, eləcə də Dövlət Komitəsi sədri
və müavinlərinin səhifələri və profilləri mövcuddur. Komitənin sosial şəbəkələrdəki
("facebook”, "twitter”, "you tube”) səhifələri gün ərzində yenilənir, komitənin
keçirdiyi tədbirlər haqqında informasiyalar və fəaliyyətinə aid məlumatlar
sosial şəbəkələrdə paylaşılır və ictimaiyyətin diqqətinə çatdırılır. Eyni
zamanda, səhifələrə daxil olan müraciətlər Dövlət Komitəsinin müvafiq şöbələrinin
əməkdaşları tərəfindən operativ cavablandırılır.
Xəbərlər, elanlar, maarifləndirici videoçarxlar...
Təhsil Nazirliyinin səhifəsində isə 76 mindən çox bəyənmə var. Gündəlik
demək olar ki, nazirliyin fəaliyyəti ilə bağlı xəbərlər, məlumatlandırıcı
paylaşım olur. Paylaşımlarda müəyyən qədər bəyənmə də var, rəy də yazılır.
Lakin rəylərə - suallara demək olar ki, reaksiya verilmir. Səhifəyə birbaşa
mesaj yazmaq da olmur. Sosial şəbəkə fəaliyyətləri ilə bağlı göndərdiyimiz
suallara cavab olaraq nazirliyin mətbuat xidmətindən bildirildi ki, hazırda Təhsil
Nazirliyinin "Facebook”, İnstagram” və "Twitter” sosial şəbəkələrində rəsmi səhifələri
mövcuddur. Bundan başqa, Bakı şəhəri üzrə Təhsil idarəsinin, rayon təhsil şöbələrinin,
ali təhsil müəssisələrinin və nazirliyə tabe olan digər idarələrin sosial şəbəkələrdəki
səhifələri aktiv fəaliyyət göstərir. Nazirliyin rəsmi səhifəsində, eləcə də digər
ali təhsil müəssislərinin, rayon təhsil şöbələrinin rəsmi səhifələrində hər gün
təhsillə bağlı bir sıra xəbərlər, elanlar, maarifləndirici videoçarxlar və digər
məlumatlar paylaşılır.
Nazirliyin məlumatında
bildirilir ki, eyni zamanda Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin "Facebook” səhifəsində
mütəmadi olaraq, vətəndaşları düşündürən məsələlərə daha geniş aydınlıq gətirmək
üçün onlayn olaraq müvafiq suallara cavab verilir. ""Dövlət hakimiyyəti
orqanlarında, idarə, təşkilat və müəssisələrində kargüzarlığın aparılmasına
dair Təlimat”ın təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
Fərmanına əsasən, dövlət qurumlarında kargüzarlıq xidməti aparılır.
Eyni zamanda
qeyd olunur ki, Təhsil Nazirliyində vətəndaşların müraciətlərini təmin etmək
üçün bir sıra xidmətlər mövcuddur: "Vətəndaşlar nazirliyin saytına daxil
olmaqla istədikləri məsələ ilə bağlı (http://edu.gov.az/az/contacts/appeal) elektron məktub göndərə bilərlər. Bundan başqa, Təhsil
Nazirliyinin rəsmi səhifəsində "Sual-cavab” bölməsi də fəaliyyət göstərir ki,
burada vətəndaşları maraqlandıran hər hansı sualın ətraflı cavabı yer alıb. Təhsil
Nazirliyinə hər hansı bir sorğu ilə müraciət edən vətəndaşlar əsasən 146
"Qaynar Xətti”indən istifadə edirlər. Belə ki, gün ərzində Telefon Məlumat Mərkəzində
(146 "Qaynar xətt”), eləcə də Vətəndaşların Qəbulu Mərkəzində yüzlərlə vətəndaşın
sualları cavablandırılır. Təkcə iyul ayı ərzində nazirliyin Telefon Məlumat Mərkəzində
23 266 zəng qəbul edilib. Vətəndaşların Qəbulu Mərkəzində 5145 vətəndaşa xidmət
göstərilib”.
Müxtəlif müsabiqələr, verilişlər, promo layihələr...
Vergilər Nazirliyinin sosial şəbəkə səhifəsini bəyənənlərin
sayı 44 mindən çoxdur. Səhifədə
nazirliyin fəaliyyəti ilə bağlı işıqlandırılan xəbərlərlə yanaşı, maliyyə,
sahibkarlıq, vergi məsələləri ilə bağlı maarifləndirici və maraqlı məlumatlar
da paylaşılır. Paylaşımlarda müəyyən qədər
bəyənmə sayı olsa da, rəy o elə də çox deyil. Yazılan sualların çoxuna cavab
verilsə də, cavabsız qalanları da var. Mesaj yazmaq isə olmur. Nazirliyin Media
və Kommunikasiya Mərkəzindən sorğumuza cavab olaraq bildirildi ki, Vergilər
Nazirliyi "Facebook”, "Twitter”, "Instagram” sosial şəbəkələrində, habelə
"YouTube” video-hostinqində təmsil olunur. Səhifələrin idarə olunmasını Media və
Kommunikasiya Mərkəzi həyata keçirir: "Hazırda Vergilər Nazirliyi "Facebook”
sosial şəbəkəsindəki səhifəsinin 44000-dən, "Twitter” şəbəkəsində 800-dən,
"Instagram”da 550-dən çox daimi izləyicisi var. "Facebook” sosial şəbəkəsində
bu ilin 7 ayı ərzində yerləşdirilmiş məlumatlara 1 mln. 348,5 min şəbəkə
istifadəçisi tərəfindən baxış qeydə alınıb. "YouTube” video-hostinqində yerləşdirilmiş
1164 videomaterialın isə 255 000-dən yuxarı izlənməsi qeydə alınıb. İstifadəçilərin
xüsusi maraq göstərdiyi "Facebook” sosial şəbəkəsində bir çox maraqlı layihələr
həyata keçirilir. Bunlara müxtəlif müsabiqələr, vergi ödəyicilərinin suallarını
cavablandırmaq üçün hazırlanan müxtəlif verilişlər, promo layihələr aiddir”.
Mərkəzdən
bildirildi ki, "Facebook” sosial şəbəkəsindəki mesaj bölməsinin bağlı olması səhifənin
aktivliyinin artırılması, yaranan sualların şəffaf və açıq görünməsi və ictimai
müzakirəsinin təmin edilməsi məqsədi daşıyır: "Səhifənin istifadəçiləri
maraqlandırdıqları məqamlarla bağlı ümumi şərhlər bölümündə yazmaq imkanına
malikdirlər ki, bu da verilən cavab və ya söylənilən fikirlərlə digər analoji
sual və təkliflərin də verilməsinə imkan yaradır”.
Səhifədə yerləşdirilən
məlumatlara yazılmış bütün rəylərə cavab verilməsinə gəlincə qeyd olundu ki, məsələyə
münasibət bildirilməsi tələb edildiyi halda, həmin rəylərə izahat və ya məlumatlandırıcı
xarakterli cavablar verilir. Digər tərəfdən, bəzi hallarda yaranan suallar
vergi qanunvericiliyinə istinadən araşdırılması tələb olunan sorğulardır ki, həmin
suallar Vergilər Nazirliyinin müvafiq strukturlarına yönləndirilir. Əlavə
olaraq bildiririk ki, vergi qanunvericiliyi ilə bağlı yaranan sualların cavablandırılması
üçün Vergilər Nazirliyinin çoxlu sayda aktiv kommunikasiya vasitələri (www.taxes.gov.az rəsmi internet səhifə üzərindən əlaqə vasitələri,
195 Çağrı Mərkəzi, və s.) mövcuddur”.
Aygün Asimqızı