Dünya mediası referendumun nəticələrindən yazmaqda davam edir
Sentyabrın 26-da keçirilən referendum, müzakirəyə çıxarılan
məsələlərə dünya mediasının marağı səngimir. Qardaş Türkiyə mətbuatı bu sırada
xüsusi ilə seçilir. Bu ölkənin əksər mətbu orqanlarında, televiziyalarında referendum
barədə türk xalqına ətraflı məlumat verilir. Məlumat üçün bildirək ki, qardaş
ölkənin mətbuatı ilk gündən referendum və ora çıxarılan məsələlərə geniş və
obyektiv münasibəti il seçilib. Məsələn, qardaş ölkənin "TRT” kanalının saytında prezident İlham Əliyevin referendumdan
sonra verdiyi ilk açıqlama yer alıb. "Dövlət başçısı bildirib ki, keçirilən
referendum ölkənin gələcək inkişafını müəyyən edir. Azərbaycan prezidenti İlham
Əliyev Sumqayıtda Heydər Əliyev Mərkəzinin açılışında referendum nəticələrini
dəyərləndirib. Dövlət başçısı bildirib ki, keçirilən referendum ölkənin gələcək
inkişafını müəyyən edir. "Azərbaycan xalqının mütləq əksəriyyəti referenduma
birmənalı şəkildə "hə” deyib, bizim təkliflərimizi dəstəkləyib, bəyənib. Buna
görə mən bir daha bütün Azərbaycan xalqına dərin minnətdarlığımı bildirmək
istəyirəm”, - deyə saytda yerləşdirilən
xəbərdə bildirilib.
Öz növbəsində başqa bir nəşr "haberler.com”
də ölkə prezidentinin fikirlərini sitat kimi verib. Sayt prezidentin "dünən
keçirilən referendum bir daha bizim siyasətimizə xalq tərəfindən böyük etimadın
göstəricisidir. Bu etimad bizə güc verir. Bu etimad olmasaydı, ölkəmizin milli
maraqlarını beynəlxalq müstəvidə müdafiə etmək çətin olardı. Bizim siyasətimiz
milli maraqlar üzərində qurulub. Bizim siyasətimizin təməlində Azərbaycan
xalqının maraqları, milli dəyərlər durur. Bu gün istənilən beynəlxalq forumda
Azərbaycan öz sözünü deyir, öz yolu ilə gedir, müstəqillik, ləyaqət yolu ilə
gedir, heç kimin qarşısında gözükölgəli deyil, heç kimin diktəsi ilə
oturub-duran deyil. Bu siyasət xalq tərəfindən dəstəklənir, bəyənilir və
beynəlxalq aləmdə bizə çox böyük şöhrət qazandırıb.Mən son 13 il ərzində
çalışmışam ki, bu yüksək etimadı öz işimlə, fəaliyyətimlə doğruldum. Şadam ki,
bu gün Azərbaycan doğrudan da dünyada seçilən ölkələrdəndir. Təhlükəsizlik
təmin edilir, Azərbaycan xalqı sülh, əmin-amanlıq şəraitində yaşayır, beynəlxalq
nüfuz artır, ordu quruculuğu uğurla gedir. Aprel döyüşləri bir daha Azərbaycan
Ordusunun gücünü göstərdi.
Baxmayaraq ki, dünyada iqtisadi böhran davam edir,
Azərbaycan iqtisadi sahədə inamla inkişaf edir, bütün sosial layihələr icra
olunur. Enerji siyasətimiz nəinki ölkəmiz üçün, regionumuz, dünya üçün böyük
əhəmiyyət daşıyır” fikirlərini sitat kimi verib. Eləcə də, "NTV” kanalı da ölkə prezidentinin
fikirlərini baş xəbər kimi öz saytında yerləşdirib. "Azərbaycan enerji
təhlükəsizliyinin təmin edilməsində lider dövlətdir. Biz nəhəng sənaye
layihələrini icra edirik.Bildiyiniz kimi, Azərbaycanda bu il
"Multikulturalizm ili” elan edilib. Ölkəmizdə bütün xalqların, dinlərin
nümayəndələri bir ailə kimi yaşayırlar. Bax, budur bu gün Azərbaycan reallıqları.
Xalq bu reallıqları yüksək qiymətləndirir və referendumun nəticələri məhz buna
əsaslanır. Bizə gələcəkdə kimsə xaricdən nə isə diktə etmək istəyəndə iki dəfə
fikirləşməlidir. Birincisi, biz heç kimlə diktat dili ilə danışmırıq. Bu
yanaşmanı qəbul etmirik. İkincisi və ən önəmlisi, biz heç kimdən asılı deyilik.
Bizim apardığımız siyasət bundan ibarətdir ki, ancaq öz gücümüzə arxalanaq, nə
siyasi cəhətdən, nə maliyyə cəhətdən heç kimdən asılı olmayaq, heç kimə borclu
olmayaq və öz taleyimizi özümüz həll edək”, - deyə telekanalın xəbərlər
bölümündə prezidentin fikirləri yer alıb.
Tək Türkiyənin deyil, dünyanın tanınmış qəzetlərindən hesab edilən "CNN Turk” isə "Azərbaycanda referendum
nəticələri” başlıqlı xəbəri öz saytında yerləşdirib. Xəbərdə referendumda
seçicilərin iştirak faizi, əldə olunan nəticə barədə ətraflı məlumat verilib.
Eyni zamanda, referenduma çıxarılan məsələlər barədə də məlumat verilib. Bundan
əlavə "Deutsche Welle Türkçe” "Azərbaycanda
anayasa islahatına səs verildi” başlıqlı məqaləsində konstitusiyaya edilən
dəyişiklər və onun nəticələrinə yer ayırıb. "Rəsmi olmayan nəticələrə görə,
Azərbaycan Konstitusiyasına edilən dəyişikliklər qəbul edilib”, - deyə məqalədə
qeyd edilib.
Bundan əlavə, xəbərdə referenduma çıxarılan bütün məsələlər barədə
oxuculara ətraflı məlumat verilib. Başqa bir nəşr "Əl-cəzirə türk” isə "Azərbaycanda anayasa referendumuna yüzde
86.6 "hə” dedi” başlıqlı məqaləsində referendum, səsvermə və onun nəticələrinə
toxunub. Burada xüsusi qeyd edilib ki, seçicilərin 86,6 faizi dəyişikliklərə
"hə” cavabını veriblər: "Ölkədə səsvermə hüququ olan 5 milyon 260 min seçicinin
3 milyon 671 minin səs verdiyi referendumda iştirak faizi 69,7 faiz olub.
Referendumu 53 min 300 yerli, 117 beynəlxalq müşahidəçi izləyib. Hər məntəqədə
səsvermənin gedişini müşahidə etmək üçün veb-kameralar quraşdırılıb”.
Qardaş ölkə ilə yanaşı, qonşu Rusiya mətbuatı da referenduma böyük
diqqət ayırıb. Nəşrlər referendumla bağlı Rusiya rəsmilərinin fikirlərini öz
səhifələrində yerləşdiriblər. "Azərbaycanda Konstitusiyaya dəyişikliklərlə
bağlı keçirilən referendumun nəticələri bu ölkənin xalqının real iradəsini əks
etdirir”. RİA "Novosti” xəbər verir
ki, bunu MDB İcraiyyə Komitəsinin sədri Sergey Lebedev deyib. "Referendumun
nəticələri göstərir ki, Azərbaycan xalqı Konstitusiyaya dəyişiklikləri
dəstəkləyir”, - deyə Lebedyev vurğulayıb.Rusiyalı rəsmi Azərbaycanda
keçirilən referendumda MDB-dən də müşahidə missiyasının işlədiyini xatırladıb: "MDB
müşahidə missiyası referendumun qanuni, şəffaf, demokratik keçirildiyini,
Azərbaycan xalqının iradəsini əks etdirdiyi bildirir”. Bundan əlavə, "Moskovski komsomolets” nəşri də öz
səhifələrində referendumun nəticələrinə toxunub. "Mərkəzi Seçki Komissiyasının
referendumun nəticələri ilə bağlı yaydığı xəbərdə seçicilərin 69 faizindən
çoxunun prosesdə iştirak etdiyi bildirilib.
Onların 90 faizi prezidentlik
müddətinin 5 ildən 7 ilə kimi uzadılmasına səs veriblər”. Məqalədə həmçinin
prosesi izləyən beynəlxalq müşahidəçilərin səsvermənin gedişinə və nəticələri
ilə bağlı müsbət rəy verdikləri vurğulanıb. Konkret olaraq AŞPA-nın nümayəndəsi
Aleksandr Nikolskinin fikirlərinə yer veilib: "Səsvermə şəffaf keçirilib və
Azərbaycan xalqının iradəsini əks etdirir”. Rusiya nəşri həmçinin prezidentin
köməkçisi Əli Həsənovun konstitusiya islahatları ilə bağlı fikirlərini dərc
edib. Başqa bir nəşr "Polit.ru” da referenduma
yer ayırıb: "Azərbaycanda Konstitusiyaya edilən dəyişikliklərlə bağlı
referendum baş tutdu. Bu dəyişikliklərdə prezidentin səlahiyyət müddətinin
uzadılması əks olunub. Bütövlükdə mövcud maddələrə 23 dəyişikliyin edilməsi və
altı yeni maddənin salınması nəzərdə tutulub”. Daha sonra məqalədə hakim YAP-ın
sədr müavini Əli Əhmədovun referendumun nəticələri ilə bağlı fikirlərin yer
ayrılıb. YAP funksioneri bildirib ki,
əhalinin böyük əksəriyyəti dəyişikliklərə "hə” deyib. Burada həmçinin seçki
günü "exit-poll” keçirən qurumların nəticələrinə toxunulub.
Bundan əlavə, Qırğızıstanın Kabar Milli İnformasiya Agentliyi və Ca-news
portalı Azərbaycanda keçirilən ümumxalq səsverməsi haqqında materiallar yayıb.
Materiallarda Əsas Qanuna təklif edilən əlavə və dəyişikliklər haqqında ətraflı
məlumat verilir. Referendumu xarici və yerli müşahidəçilərin izlədiyi diqqətə
çatdırılan materiallarda Azərbaycan vətəndaşlarının böyük əksəriyyətinin əlavə
və dəyişikliklərə müsbət münasibət bildirdiyi diqqətə çatdırılır.
Kamran