Beynəlxalq təşkilatların gözündən iraq Fransa
Fransada noyabrın 17-dən başlayaraq hökumətin avtomobil yanacağının
qiymətinin artırılması qərarına qarşı kütləvi etiraz aksiyaları keçirilir. Bu
etirazlar zamanı vətəndaşlarla polis arasında iğtişaşlar baş verib. Məlumatlara
görə, Parisdə baş verən küçə iğtişaşları zamanı xəsarət alanların sayı, 23-ü
polis əməkdaşı olmaqla 133 nəfərə çatıb. Həmçinin etiraz aksiyaları zamanı 412
nəfər saxlanılıb, onlardan 378 nəfəri nəzarət altına götürülüb.
BƏXTİYAR
Fransada etiraz aksiyalarının başlanmasından xeyli vaxt keçməsinə
baxmayaraq, beynəlxalq təşkilatların heç bir reaksiyasını görə bilmirik. Halbuki,
bu təşkilatların Azərbaycanda, qardaş Türkiyədə hadisələr zamanı polisin qanuni
müdaxiləsini insan haqlarının, demokratiyanın pozulması kimi qələmə vermələri
heç bir sutka çəkmir. Bu sırada öndə gedən Avropa institutlarından olan AŞ PA
komitələrinin Parisdə iclasları da başlayıb. Bütövlükdə beynəlxalq
təşkilatların hansı səbəbdən Fransadakı hadisələrə münasibəti gecikir? Bu həmin
təşkilatların ikili yanaşmasının təzahürü deyilmi?
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Çingiz Qənizadə bildirdi ki, Fransada,
eləcə də Avropanın digər ölkələrində bu cür etiraz aksiyaları olur: "Hətta
Brüsseldə də insanlar küçəyə çıxıb etirazlar etdilər, qarşıdurmalar oldu və
sair. Amma çox təəssüflər olsun ki, beynəlxalq təşkilatların heç bir reaksiyası
yoxdur. Onlar belə hesab edirlər ki, Avropa ölkələrində bu cür hallar olarsa, bu
normaldır. Yəni, vətəndaş-polis qarşıdurması varsa, polis haqlıdır və onun
atdığı addımlar tam qanunauyğundur. Biz bunu Almaniya və Londonda da görmüşük.
Hətta orada atlarla, itlərlə, dəyənəklə və hətta su şırnaqları ilə polisin
insanlara hücumunun şahidi olduq. Təəssüflər olsun ki, bəzi ölkələrdə, o
cümlədən Azərbaycanda da müəyyən qruplar tərəfindən hansısa qarşıdurma meylləri
olursa, polisin buna qanuni müdaxiləsini dərhal insan haqlarının, kütləvi
toplaşmaq hüququnun və sairənin pozulması kimi qeydə alırlar. Dərhal da
beynəlxalq təşkilatların, o cümlədən də ABŞ Dövlət Departamentinin illik insan
hüquqlarına dair hesabatında öz əksini tapır. Bu cür yanaşmanı təbii ki,
dəfələrlə görmüşük və bu, illərdir davam edir. Hesab edirəm ki, bu yanaşma
qeyri-obyektivdir və bütün dünyada baş verən hadisələrə polisin müdaxiləsi zamanı
qanuni tədbirlər görülürsə, bunu təqdir etmək olar. Amma Avropanın mərkəzində
qanundan kənar nümayişçini yerə yıxıb döyürlərsə, təpikləyirlərsə, müxbirlərin
foto aparatları əlindən alınırsa və buna susqunluq nümayiş etdirilirsə, bu
artıq ikili standartlardır. Biz də Azərbaycan olaraq, bu ikili standartların
təzyiqi ilə, eləcə də ədalətsiz münasibətlə üzləşirik”.
Ç.Qənizadə dekabrın 3-də Parisdə keçirilən AŞ PA-nın komitə
iclaslarında bu məsələyə toxunulacağına inanmadığını diqqətə çatdırdı: "Ola
bilər ki, hansısa AŞ PA deputatı Fransadakı hadisələri fərdi şəkildə qaldırsın.
Əlbəttə komitələr də deyəcək ki, bu bizim gündəliyə salınan məsələ deyil,
nəzərdə tutulmayıb və buna AŞ PA-nın yanvar sessiyasında baxa bilərik və sair.
Beləcə üstündən keçəcəklər. Çünki elə orada olanların, o məsələni qaldıranların
böyük əksəriyyəti o cür yanaşmaların subyektləridirlər. Bu baxımdan hesab
edirəm ki, Parisdə AŞ PA-nın komitələrinin iclaslarında Fransadakı hadisələrə
toxunulmayacaq”.
Millət vəkili Sahib Alıyev bildirdi ki,
ikili standartı təkcə Fransada baş verən hadisələrdə görmürük: "Digər qərb
ölkələrində bu cür hadisələr olanda adətən görməzlikdən gəlirlər. Bu təkcə son
zamanlar üzə çıxan reallıq deyil. Həmişə belə olub və yəqin ki, həmişə də belə
olacaq. Onu deyim ki, bu cür yanaşma təkcə bu qəbildən olan hadisələrdə baş
vermir. Özlərinin ərazi bütövlüyü sual altında olanda, həddən artıq sərt
hərəkətlər edirlər. Kimlərisə həbs etməkdən və yaxud digər cəza tədbirləri
tətbiq etməkdən çəkinmirlər. Başqaları üzləşəndə isə, insan haqları, öz
müqəddəratını təyinetmə və sair məsələlər ortaya atılır. Özlərinin nəzarətində
olan, birbaşa əmrlərini yerinə yetirən terrorçular olanda, onlar "yaxşı
terrorçular” hesab olunur, digəri isə pis. Yəni, biz təkcə Fransadakı
iğtişaşlara münasibətdə beynəlxalq insan haqları təşkilatlarının çoxstandartlılığını,
ayrı-seçkiliyini görmürük ki? Bunu başqa məsələlərdə də görürük. Açığını desək,
burada yeni heç nə yoxdur. Sadəcə olaraq, biz bütün bunlardan nəticə
çıxarmalıyıq”.
S.Alıyev vurğuladı ki, Azərbaycan və azərbaycanlı olaraq dövlətimizin
daha da möhkəmlənməsinə çalışmalıyıq: "Onu dərk etməliyik ki, bəzi qüvvələr müxtəlif, bəzən demokratiya, insan
haqları və sair gəlişigözəl adlar altında Azərbaycanda nələrəsə çağırışlar
edirlərsə, bunun arxasında səmimi istək durmur. Onların bu çağırışları onunla
bağlı deyil ki, biz də həmin dövlətlər kimi olaq. Əslində bu çağırışlar onunla
bağlıdır ki, biz həmin dövlətlərin istədiyi kimi olaq. Biz isə öz istədiyimiz
kimi olmalıyıq. Yəni güclü, qüdrətli olmalıyıq və Azərbaycanda Yaxın Şərqdə və
bəzi qonşu ölkələrdə baş verən proseslərin təkrarlanmasını istəyən qüvvələr
bunun mənasız olduğunu dərk etməlidirlər. Bu cür cəhdlərin isə heç bir nəticə verməyəcəyini
görüb öz işləri ilə məşğul olmalıdırlar. Yaxud da elə yerlərə getməlidirlər ki,
təzyiqlərini və başqa niyyətlərini orada həyata keçirə bilsinlər”.
BƏXTİYAR