Azərbaycanın sərhədləri etibarlı əllərdədir - Fotolar
Bu gün müstəqil Azərbaycanda Sərhəd
Qoşunları Günüdür. Azərbaycanda milli sərhəd xidmətinin
yaranma tarixi 1918-ci ilə gedib çıxır. Həmin il iyunun 22-də Azərbaycanda ilk
dəfə olaraq Poylu sərhəd postu yaradılıb, digər istiqamətlərdə də bənzər
məntəqələrin yaradılması işinə başlanılıb. 1919-cu il avqustun 18-də Azərbaycan
Demokatik Respublikası Nazirlər Kabineti "Azərbaycan Respublikasının gömrük
baxımından sərhəd mühafizəsinin təsis edilməsi haqqında” qanun qəbul etdikdən
sonra əlavə olaraq 99 post yaradılaraq Azərbaycan sərhədlərinin mühafizəsi
təşkil edilib.
1991-ci
ilin 18 oktyabrında "Müstəqillik haqqında Konstitusiya Aktı”nı qəbul etdikdən
sonra Azərbaycanda milli dövlət quruculuğunun bərpası işlərinə başlanılıb. Müstəqil
dövlətin əsas dayağı olan Silahlı Qüvvələrin, o cümlədən, Sərhəd Qoşunlarının yaradılması
müstəqil dövlət quruculuğunun əsas tərkib hissələrindən biri olub. 1991-ci il dekabrın
9-da Azərbaycan Respublikasının Milli Şurası "Azərbaycan Respublikasının Dövlət
Sərhədi haqqında” Qanun qəbul edib.
Həmin ilin dekabr ayının 16-da isə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Sərhədini
Mühafizə Komitəsi (DSMK) yaradılıb.
Lakin 1992-93-cü illərdə dövlət sərhədinin mühafizəsinin gücləndirilməsi
sahəsində hökumət bir neçə qərar versə də, bu qərarların yerinə yetirilməsi
lazımi səviyyədə təşkil olunmayıb.
Müstəqillik
illərində Azərbaycan Ordusunun yaradılması, formalaşdırılması proseslərinə
bilavasitə rəhbərlik edən ulu öndər Heydər Əliyev Sərhəd Qoşunlarının
formalaşdırılması, ölkəmizin sərhədlərinin qorunması işinin təşkili
istiqamətində əvəzsiz xidmət göstərib, milli sərhəd siyasətinin əsasını qoyub,
sərhəd strategiyasını müəyyənləşdirib. 2000-ci il avqustun 16-da Prezident
Heydər Əliyev ADR-in ilk sərhəd mühafizəsinin təsis edildiyi tarixin Azərbaycanda Sərhəd Qoşunları əməkdaşlarının peşə bayramı günü kimi
elan edilməsi haqqında sərəncam imzalayıb. 2002-ci il
iyulun 31-də ulu öndər Heydər Əliyev sərhəd qoşunlarının Milli
Təhlükəsizlik Nazirliyinin tərkibindən çıxarılması və onun bazasında Dövlət
Sərhəd Xidmətinin (DSX) yaradılması
barədə fərman imzalayıb. Bu qərar
Azərbaycan sərhədçilərinin fəaliyyətlərinin keyfiyyətcə yeni mərhələyə qədəm
qoyması ilə nəticələnib.
Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi kursunun
layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyevin ölkəyə rəhbərlik etdiyi illərdə də
DSX-nin maddi-texniki bazasının inkişaf etdirilməsi istiqamətində mühüm
addımlar atılıb. Prezident İlham Əliyevin
Fərmanı ilə 2004-cü ilin yanvar ayının 14-də Naxçıvan Sərhəd Dəstəsinin
bazasında Sərhəd Diviziyası yaradılıb. 2005-ci ilin fevral ayının 18-də Prezidentin Fərmanı
ilə sərhəd gözətçi gəmilər dəstəsinin əsasında DSX-nin Sahil Mühafizəsinin yaradılması dəniz sərhədlərinin
mühafizəsinə və Xəzərdə ölkəmizin maraqlarının daha yüksək səviyyədə təmin
edilməsinə geniş imkanlar yaradıb.
2005-ci ilin dekabr ayının 27-də "Azərbaycan Respublikasının dövlət
sərhədlərinin mühafizəsi sisteminin 2006-2010-cu
illərdə texniki inkişafına dair Dövlət Proqramı” təsdiq edilib.
2007-ci ilin iyun ayının 12-də Prezident İlham
Əliyevin Dövlət Sərhəd Xidmətinin Akademiyasının yaradılması barədə Sərəncam
imzalaması Vətənimizin sərhəd mühafizəsi sisteminin təkmilləşdirilməsində mühüm
rol oynayıb. 2010-cu ildə Silahlı
Qüvvələrin Ali Baş Komandanı, Prezident İlham
Əliyevin DSX Akademiyası kompleksinin, Göytəpə sərhəd dəstəsi qarnizonunun,
Biləsuvar, Samur və Balakən sərhəd - buraxılış məntəqələrinin açılış
mərasimlərində iştirak etməsi, Xudat sərhəd dəstəsinin "Yuxarı Zeyxur” sərhəd
zastavasında xidmətin təşkili ilə tanış olması və görülmüş işlərə yüksək qiymət
verməsi, DSX əməkdaşlarını orden və medallarla təltif etməsi bütün şəxsi heyət
tərəfindən böyük ruhyüksəkliyi ilə qarşılanıb. "2006-2010-cu illərdə Azərbaycan Respublikası dövlət
sərhədlərinin mühafizəsinin texniki inkişafına dair” Dövlət Proqramının icrası
üzrə tədbirlər müvəffəqiyyətlə yekunlaşdırılıb.
Prezident İlham
Əliyevin hər il DSX əməkdaşlarının peşə bayramı ərəfəsində imzaladığı sərəncamlarla
sərhədçilərimiz müxtəlif orden və medallarla, fəxri adlarla, ali hərbi rütbələrlə
mükafatlandırılıblar. Dövlət başçısının 16 avqust 2019-cu il tarixli sərəncamları
ilə DSX hərbi qulluqçuları və
mülki işçiləri fəxri adlarla, orden və
medallarla, ali hərbi rütbələrlə mükafatlandırılıblar. Bununla yanaşı,
Prezident İlham Əliyev Azərbaycan
Sərhəd Mühafizəsinin 100 illik yubileyi münasibətilə avqustun 16-da DSX-nın şəxsi heyətinə məktub ünvanlayıb, onları təbrik edirb. 1919-cu il
avqust ayının 18-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin parlamenti tərəfindən qəbul
olunmuş qanunla ilk sərhəd mühafizə orqanlarının
yaradıldığı və bununla da Azərbaycan Sərhəd Mühafizəsinin
əsasının qoyulduğu vurğulanan
təbrik məktubunda bildirilib ki, Azərbaycan öz müstəqilliyini 1991-ci ildə bərpa etdikdən sonra müstəqilliyin əsas
atributlarından olan dövlət sərhədlərinin qorunması, eyni zamanda, Ermənistanın
təcavüzü nəticəsində pozulmuş sərhədlərimizin bərpası dövlətimiz qarşısında
duran ən vacib vəzifəyə çevrilib. mişdir. Qeyd olunub ki, Azərbaycan xalqının ümummilli
lideri Heydər Əliyev ölkəmizin dövlət sərhədlərinin mühafizəsinə xüsusi önəm
verib və 2002-ci il iyulun 31-də Dövlət Sərhəd Xidmətini
yaratmaqla Azərbaycan Sərhəd Mühafizəsinin gələcək inkişaf yolunu müəyyən edib.
Dövlət başçısının təbrik məktubunda bildirilib ki,
ümummilli
lider Heydər Əliyevin sərhədlərin mühafizəsi məsələlərinə göstərdiyi xüsusi
diqqət bu gün də davam etdirilir: "Son illər ərzində
Dövlət Sərhəd Xidmətinin idarəetmə sistemi təkmilləşdirilib, müasir radiorabitə və telekommunikasiya sistemlərinin
tətbiqi genişləndirilib, dövlət sərhədindən
buraxılış məntəqələrində sərhəd nəzarətinin təşkili beynəlxalq standartlar səviyyəsinə
qaldırılıb. Sərhəd Qoşunlarının döyüş hazırlığı və
maddi-texniki təchizatı əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirilib. Azərbaycan Prezidentinin 2007-ci il iyunun 12-də
imzaladığı Sərəncamla Dövlət Sərhəd Xidmətinin Akademiyasının yaradılması bu
sahədə peşəkar, Vətəninə və dövlətinə sadiq kadrların hazırlanması işinə böyük
töhfə verib”.
Prezident İlham Əliyev təbrik məktubunda vurğulayıb
ki, hazırda
Dövlət Sərhəd Xidməti çevik, mütəşəkkil, yüksək intizama və döyüş hazırlığına
malik, ən müasir silah və texniki vasitələrlə təchiz edilmiş, sərhədlərin
toxunulmazlığının təmin edilməsi sahəsində üzərinə qoyulan vəzifələri icra etməyə
qadir mühüm dövlət təsisatıdır: "Sərhəd mühafizə
orqanları əməkdaşlarının sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi və xidmətlərinə
görə mükafatlandırılması məsələləri daim dövlətimizin diqqət mərkəzindədir. Əminəm
ki, sərhəd mühafizə orqanlarının şəxsi heyəti dövlət sərhədlərimizin qorunması
sahəsində mühüm vəzifələrini gələcəkdə də şərəflə yerinə yetirəcəkdir. Sizi
bir daha əlamətdar yubiley münasibətilə təbrik edir, dövlətçiliyimiz üçün önəmli
fəaliyyətinizdə yeni uğurlar arzulayıram”.
Alpər TURAN