“Azərbaycanın İran ərazisində strateji iqtisadi maraqları var”
"Sanksiyaların İran
iqtisadiyyatın təsiri artıq hiss olunur. İnflyasiya, milli valyutanın
devalvasiyaya uğraması, insanların narazılığı kimi simptomlar artıq müşahidə
olunmaqdadır”.
Bu barədə millət vəkili Tahir
Mirkişili ABŞ-ın İrana sanksiyaları bərpa etməsini "Kaspi”yə şərh edərkən
bildirib. Onun sözlərinə görə, sanksiyalar İran hökumətinin dollar almasından
tutmuş mədən sənyesinə, xalça satışına qədər sahələri əhatə edir. Deputat qeyd
edib ki, bunun ardınca ABŞ prezidenti Donald Trump noyabr ayında
sanksiyalarin 2-ci və daha sərt paketinin tətbiq olunacağını açıqlayıb. Millət vəkili
hesab edir ki, bu sanksiyaların əsas mahiyyəti "İranla iqtisadi əməkdaşlı edən heç bir
dövlət ABŞ-la iqtisadi əməkdaşlıq edə bilməz” dir.
T.Mirkişili İrana tətbiq olunan
sanksiyaların Azərbaycana iqtisadi təsiri məsələsinə də aydınlıq gətirib. Deyib
ki, statistik rəqəmlər Azərbaycan iqtisadiyyaında İranın kiçik paya sahib
olduğunu göstərir: "2018-ci ilin 6 ayın yekunlarına baxsaq İranın Azərbaycanın
xarici ticarət dövriyyəsində payı 1, ixracında payı 0.1, idxalında isə payı 2.9
faizdir. İran Azərbaycan iqtisadiyyatına bu günə qədər 3.1 mlrd dollar
investisiya yatırıb ki, bu da ölkəmizə qoyulan xarici investisiyaların 1.4 faizini təşkil
edir. İran ilə qeyri-neft sektorunda
birgə layihələr kimi, istismara verilmiş avtombil zavodunu və tikilməkdə olan
əczaçılıq fabrikini göstərmək olar. Yəni, İranda baş verən iqtisadi
prosseslərin Azərbaycan iqtisadiyyatına birbaşa təsiri çox cüzi ola bilər. Amma
bunlarla yanaşı, Azərbaycanın da İran ərazisində strateji iqtisadi maraqları
var. Belə ki, Şimal-Cənub dəmir
yolunun İran ərazisində tezliklə başa çatması üçün Azərbaycanın aktiv mövqe
nümayiş etdirməsi, İran İqtisadiyyat Nazirliyinə bu məqsədlə 500 milyon dollar
kredit ayırması bunlara sübutdur. Azərbaycan Avropa Birliyi, Rusiya və İran arasında tranzit rolu
oynamaqdan strateji gəlir əldə etməyi hədəfləyir. İranda iqtisadi çətinlikərin
olması bu layihənin başa çatmasında gecikmələrə səbəb ola bilər. Sadəcə
geçikmələrə”.
Millət vəkili T.Mirkişili
deyib ki, İranda sabitliyin və rifahın olması hər zaman Azərbaycanın marağında
olub: "İranda sabitliyin pozulması 100 minlərlə insanın Azərbaycan sığınmasına
səbəb ola bilər ki, bu həm iqtisadi, həm də sosial cəhətdən arzuolunmazdır. Ümid
edirik ki, İran və ABŞ rəsmiləri daha uzaqgörən olacaq, faciəvi nəticələrə
gətirib çıxarmadan münasibətləri tənzimləməyi bacaracaqlar”.
Rufik
İSMAYILOV