Azərbaycanda bu böyük sosial bəlanın kökü kəsilməlidir
Demokratik inkişaf yolunu
seçmiş hər bir ölkədə korrupsiya və rüşvətxorluğa qarşı mübarizə ön sırada dayanır.
Müsəlman Şərqində ilk demokratik cümhuriyyət quran Azərbaycan xalqı, ilk dəfə
qadınlara seçib-seçilmək hüququ verən Azərbaycan dövləti, eləcə də müasir
Azərbaycan Respublikası da bu sosial bəla ilə mübarizəni prioritet vəzifə sayıb.
Prezident İlham Əliyev tərəfindən də korrupsiyaya qarşı çox ciddi mübarizə
aparılması üçün siyasi iradə nümayiş etdirilir. Bunun nəticəsidir ki, şəffaflığın
gücləndirilməsi, elektron xidmətlərin inkişafı və korrupsiyaya qarşı mübarizə
dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən birinə çevrilib. Korrupsiyaya
qarşı mübarizədə əsaslı addımların atılması üçün ilk növbədə qanunvericilik
bazası yaradılıb və zamanla möhkəmləndirilib, müxtəlif qanunlar qəbul olunub.
Prezident İlham Əliyev 13 yanvar 2004-cü il tarixdə "Korrupsiyaya qarşı
mübarizə haqqında” qanunu təsdiq edib. Qanunda birmənalı olaraq qeyd edilib ki,
bu sənəd korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmaların aşkar edilməsi, qarşısının
alınması və nəticələrinin aradan qaldırılmasına, sosial ədalətin, insan və
vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının müdafiə olunmasına, iqtisadiyyatın
inkişafı üçün əlverişli şəraitin yaradılmasına, dövlət orqanlarının və yerli
özünüidarəetmə orqanlarının, vəzifəli şəxslərin fəaliyyətinin qanuniliyinin,
şəffaflığının və səmərəliliyinin təmin edilməsinə yönəlib. Eyni zamanda
göstərilib ki, bu qanun dövlət orqanlarına əhalinin etimadının
möhkəmləndirilməsi, peşəkar kadrların dövlət orqanlarında və yerli
özünüidarəetmə orqanlarında qulluğa həvəsləndirilməsi, həmin şəxslərin
korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozma törətməsini istisna edən şəraitin
yaradılması məqsədini daşıyır.
Bundan başqa, Korrupsiyaya
qarşı mübarizə sahəsində 2004-2007-ci illəri əhatə edən Dövlət Proqramı qəbul
edilib, iki ixtisaslaşmış qurum – Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə üzrə Komissiya və
Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə Baş İdarəsi yaradılıb. "Şəffaflığın
artırılması və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Milli Strategiya”nın qəbul
edilməsi isə şəffaflığın artırılması və korrupsiyaya şərait yaradan halların
aradan qaldırılmasının prioritet istiqamətlər kimi müəyyən edilməsində böyük
rol oynayıb. Bu sənəd korrupsiyaya qarşı mübarizə aparan ixtisaslaşmış
qurumların fəaliyyətini daha da təkmilləşdirib, vətəndaş cəmiyyətinin üzvləri
ilə səmərəli əməkdaşlıq əlaqələri qurulmasında böyük rol oynayıb. Korrupsiyaya
qarşı mübarizə və açıq hökumət prinsiplərinin genişlənməsi, bu sahədə həyata
keçirilən tədbirlərin davamlılığının təmin edilməsi məqsədilə Azərbaycan prezidentinin
2016-cı il 27 aprel tarixli sərəncamı ilə Açıq hökumətin təşviqinə dair
2016-2020-ci illəri əhatə edən növbəti Milli Fəaliyyət Planı qəbul edilib.
Bunlarla yanaşı, Azərbaycan
korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində həyata keçirilən davamlı strategiya
çərçivəsində ixtisaslaşmış beynəlxalq təşkilatlarla da əməkdaşlıq edib və
etməkdədir. Əlbəttə ki, bütün bunlar dövlətimizin başçısının korrupsiyaya qarşı
mübarizədə siyasi iradə nümayiş etdirdiyini təsdiqləyən faktlardır.
Korrupsiyaya qarşı mübarizə hazırda da Azərbaycanda dövlət siyasətinin
prioritetini təşkil edir. Nazirlər Kabinetinin 2018-ci ilin birinci yarısının
sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunan
iclasında Prezident İlham Əliyevin məhz bu məsələ üzərində dayanması da
söylənilənləri təsdiq edir. İclasda geniş nitq söyləyən dövlət başçısı bildirib
ki, Azərbaycanda korrupsiyaya və rüşvətxorluğa qarşı mübarizə daha ciddi
aparılmalıdır. Onun sözlərinə görə, aprel ayında formalaşmış yeni hökumət
qarşısında bu vəzifə çox kəskin qoyulub. Prezident deyib ki, bu xoşagəlməz
hallara son qoyulmalıdır: "Son illər ərzində böyük işlər görülüb və beynəlxalq
təşkilatlar da bunu qeyd edir. Bu məsələ ilə məşğul olan beynəlxalq
təşkilatların reytinqlərində Azərbaycan daim irəliyə gedir. Ancaq irəliləyiş
olsa da, bu, bizi qane edə bilməz. Azərbaycanda bu böyük sosial bəlanın kökü
kəsilməlidir. Bunu etmək üçün də imkanlar var. Həm güclü siyasi iradə, həm də
indi bizim institusional mexanizmlərimiz var. Ən önəmlisi, kadr islahatı
aparılır və aparılacaq. Hansı dövlət məmurları bu meyarlara uyğun gəlməyəcəklərsə,
onlar işdən çıxarılacaqlar və bunu bütün dövlət məmurları bilsinlər.
Korrupsiyaya, rüşvətxorluğa qarşı bundan sonra da çox ciddi mübarizə
aparılacaq. Biz elə etməliyik ki, korrupsiya hallarının baş verməməsi üçün
institusional mexanizmlər işə düşsün”.
Prezident İlham Əliyev bu
istiqamətdə müsbət meylləri də diqqətə çatdırıb. Deyib ki, ictimai xidmətlər
sahəsində "ASAN Xidmət” korrupsiyadan tam azad bir qurumdur: "ASAN Xidmətə 20
milyondan çox müraciət olunub və vətəndaşların bəyənmə əmsalı 100 faizə
yaxındır. Yəni, bunu etmək mümkündür. Sadəcə, siyasi iradə olmalıdır, bu da var
və çox ciddi tədbirlər görülməlidir, o cümlədən cəza tədbirləri görülür və
görüləcək. Ancaq onu da deməliyəm ki, bəzi hallarda inzibati cəza tədbirləri
işləmir. Ona görə ən ciddi beynəlxalq təcrübə tətbiq edilməlidir. Dünyanın
aparıcı ölkələrində bu sahədə hansı yollarla mübarizə aparılırsa, Azərbaycanda
da həmin yollarla mübarizə aparılmalıdır. Əlbəttə ki, dövlət xərclərinə nəzarət
gücləndirilməlidir. Müvafiq nazirliklərə göstəriş verilib, indi islahatlar
aparılır və bütün dövlət qurumlarının rəhbərləri bunu bilsinlər və mənim
tapşırıqlarıma əməl etsinlər”.
Sonda qeyd edək ki,
Azərbaycan Avropa Şurasının korrupsiyaya qarşı dövlətlər qrupunun GRECO və OECD
Antikorrupsiya Şəbəkəsinin 3-cü qiymətləndirmə raundundan uğurla keçən
ölkələrdəndir. Əldə edilən uğurlar, qarşıya qoyulan hədəflər, dövlət başçısının
nümayiş etdirdiyi siyasi iradə onu deməyə əsas verir ki, dünyada böyük sosial
bəla kimi qəbul edilən korrupsiya və rüşvətxorluğun Azərbaycanda kökünün
birdəfəlik kəsilməsi üçün bundan sonra da lazımi addımlar atılacaqdır.
Alpər
TURAN