Azərbaycan Avropa İttifaqının aparıcı ölkələrindən biri olan Fransa
ilə əlaqələrin inkişafına hər zaman xüsusi önəm verib. Bir neçə gün əvvəl
Prezident İlham Əliyevin Fransaya növbəti səfərini tarixi hadisə hesab etmək
olar. Səfər çərçivəsində dövlət başçısı çoxsaylı rəsmi, eləcə də Fransanın 11
şirkətinin nümayəndələri ilə səmərəli işgüzar görüşlər keçirib. Azərbaycanla
Fransa şirkətləri arasında 2 milyard dollardan çox dəyərində müqavilələr
imzalanıb. Onu da qeyd edək ki, Fransa iqtisadi gücünə görə Avropa İttifaqının
ilk üçlüyünə daxildir. İqtisadi əlaqələrin bu səviyyədə inkişafı isə istər-istəməz
siyasi, diplomatik münasibətlərə də təsir edir. Bu isə Ermənistan-Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ədalətli həllində böyük əhəmiyyət kəsb edir. Çünki
hazırda Qarabağ münaqişəsinin tənzimlənməsi ilə bağlı danışıqlara vasitəçi olan
ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrlərindən biri Fransadır. Heç şübhəsiz, bu ölkə
ilə siyasi-iqtisadi əlaqələrin inkişafı məhz Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin
həllində önəmli rol oynaya bilər.
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı, politoloq Hikmət Məmmədov bildirdi ki,
prezident İlham Əliyevin Fransaya səfəri bir neçə səciyyəvi aspekti ilə
Azərbaycan üçün önəmlidir: "Əgər bunları sıralamağa çalışsaq yəqin ki, hər
şeydən əvvəl səfərin siyasi tərəfləri önə çıxar. Səfər Ermənistan-Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ probleminin həlli üçün gələcəkdə yaxşı zəmin yarada bilər. Çünki
Fransa ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrlərindən biridir və işğalçı Ermənistanla
tarixən formalaşmış münasibətləri var. Bu isə həm də onun Ermənistana təsiretmə
imkanlarının olması deməkdir. Ona görə də Fransa ilə strateji
münasibətlərimizin dərinliyi bu ölkənin bizim daha yaxın müttəfiqimiz olması
anlamına gəlir. Azərbaycan bu həssas istiqamətdə daim xüsusi siyasi–diplomatik
iş aparır. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan prezidentinin Fransaya səfəri işğalçı
Ermənistanın da mətbuatının diqqət mərkəzində oldu və hətta bəzi KİV-lər
Fransanın Ermənistanı satması ilə bağlı müəyyən xəbərlər belə yaydılar.
İkinci mühüm məsələ iki ölkə arasında münasibətlərin qarşılıqlı
maraqlar aspektindən qiymətləndirilməsidir. Fransa Azərbaycanın ən böyük
iqtisadi tərəfdaşlarından biridir və bu münasibətlərin potensialı olduqca
çoxşaxəlidir. Nəzərə almaq lazımdır ki, Fransa öz iqtisadi inkişafına görə
dünyanın aparıcı sənaye dövlətlərinin "böyük yeddiliyi”nə daxildir. Fransa dünyanın
5-ci iqtisadi gücüdür. Dünya ÜDM-in 5 faizini və dünya ticarətinin 6 faizini
formalaşdırır. Avropada ümumi iqtisadi göstəricilərinə görə isə Almaniyadan
sonra ikinci yerdə durur. Bütün bunlar kifayət qədər cəlbedicidir və Azərbaycan
kimi dinamik və inkişaf edən iqtisadiyyata sahib olan bir ölkənin diqqətini
cəlb etməyə bilməz.
Əgər buraya Fransa iqtisadiyyatının ən modern texnologiyalar əsasında
formalaşması amilini də əlavə etsək, o zaman iqtisadiyyatımızın inkişafı üçün
bu ölkənin potensialından nə qədər faydalana biləcəyimizi açıq görə bilərik”.
Millət
vəkili qeyd etdi ki, Azərbaycan da öz inkişaf potensialına və enerji
resurslarına görə Fransa üçün əhəmiyyətli ölkədir: "Ölkəmizdə münbit sərmayə
mühiti var, beynəlxalq iqtisadi təşkilatların hesabatlarında iqtisadiyyatımız
üçün optimist proqnozlar verilir ki, bu da Azərbaycanı Fransa şirkətləri üçün
cəlbedici edir. Təsadüfi deyil ki, prezident İlham Əliyevin səfərinə Fransanın
aparıcı şirkətləri çox böyük maraq göstərdilər. Dövlət başçısı Fransada
dostcasına qarşılandı və xüsusi diqqətlə əhatə olundu. Səfər zamanı yüksək
səviyyəli görüşlər keçirildi. Azərbaycan prezidentinin səfərinə göstərilən
yüksək diqqət ölkə rəhbərinin simasında dövlətimizə yüksək etimadın bariz
nümunəsi kimi qiymətləndirilməlidir. Dövlətimizin başçısının fransalı həmkarı
ilə şəxsi münasibətlərinin yaxınlaşması baxımından da bu səfər əhəmiyyətli
oldu. Təkcə bir faktı qeyd etmək kifayətdir ki, səfər zamanı 2,3 milyard dollarlıq
anlaşmalar imzalandı və bu anlaşmalar ölkəmizə olduqca böyük iqtisadi
dividendlər qazandıracaq”.
H.Məmmədov qeyd etdi ki, Fransa Avropa siyasətini müəyyənləşdirən
böyük beşlik adlandırılan ölkələrdən biridir: "Fransanın Avropa İttifaqı
çərçivəsində də söz sahibi olması amilini nəzərə alsaq, bu ölkə ilə
münasibətlərin bizim üçün nə dərəcədə əhəmiyyətli olmasını görə bilərik.
Azərbaycan Avropa İttifaqı ilə tərəfdaşlığın prioritetləri haqqında sənədi
paraflayıb və ittifaq üzvü olan dövlətlərlə yeni keyfiyyətdə münasibətlərə
başlayacaq. Bu sənəddə önə çıxan ən əsas məsələlərdən biri Azərbaycanın ərazi
bütövlüyü və suverenliyinin üzv ölkələr tərəfindən tanınması məsələsidir. Ona
görə də prezident İlham Əliyevin Fransaya səfəri ölkəmizin milli maraqları və
təhlükəsizliyinin təmin olunması baxımından olduqca əhəmiyyətli olub”.
Millət vəkili Aydın
Hüseynov bildirdi ki, prezident İlham Əliyevin Fransaya səfəri və keçirilən
çoxsaylı görüşlər iki ölkə arasında əməkdaşlığın yeni mərhələyə qədəm qoyduğunu
göstərir: "Xüsusən səfər çərçivəsində Fransanın qeyri-neft sektorunda çalışan
iri şirkətlərinin rəhbərlərinin prezident İlham Əliyevlə görüşdə fəallıq
göstərmələri Azərbaycanın qeyri-neft sektoruna böyük marağın olmasının
göstəricisidir. Eyni zamanda bu, bir daha sübut edir ki, Azərbaycan beynəlxalq
aləmdə etibarlı tərəfdaş və investisiya qoyuluşu üçün sabit və güvənli ölkə
kimi qəbul olunur. Səfər çərçivəsində həmin şirkətlərlə imzalanmış dəyəri 2
milyard dollardan artıq olan razılaşmalar, əlbəttə ki, Azərbaycana investisiyaların
cəlb edilməsi, qeyri-neft sektorunun inkişafı baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb
edir. Bu sazişlər Azərbaycanda yeni iş yerlərinin açılmasına, ümumdaxili
məhsulun artmasına, əhalinin rifahının yaxşılaşmasına xidmət edəcək”.
A.Hüseynov vurğuladı ki, Fransa şirkətlərinin Azərbaycana bu qədər
maraq göstərməsi prezident İlham Əliyevin apardığı düşünülmüş siyasətin
nəticəsidir: "Birincisi, bu gün Azərbaycanda siyasi sabitlik hökm sürür,
əlverişli biznes mühiti yaradılıb. Eyni zamanda, Azərbaycanın dünya üçün mühüm
əhəmiyyət kəsb edən Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti, TAP və TANAP qaz boru
kəmərləri kimi iri layihələr həyata keçirməsi ölkəmizin beynəlxalq arenada
nüfuzunu xeyli artırıb. Bunun nəticəsi olaraq qeyri-neft sektorunda çalışan
şirkətlər də Azərbaycana investisiya qoymağa maraq göstərirlər. İqtisadi sahədə
əməkdaşlığın genişlənməsi, əlbəttə ki, Azərbaycanla Fransa arasında mədəni,
sosial və digər sahələrdə də münasibətlərin dərinləşməsinə öz töhfəsini verəcək”.
Bakı 13°C
