Azərbaycan beynəlxalq reytinqdə 3-cü pilləyə yüksəldi
Azərbaycanın son illər iqtisadi və sosial sahədə
apardığı uğurlu islahatlar, həyata keçirilən layihələr dünyanın nüfuzlu
təşkilatlarının diqqətindən kənarda qalmır. Ölkəmiz ard-arda müxtəlif hesabatlarda,
reytinq siyahılarında yerini yeniləyir və qabaqcıl sıraları tutur. Elə ötən gün
Dünya İqtisadi Forumunun növbəti indeksi üzrə Azərbaycanın ilk üçlükdə yer
alması bunun bariz nümunəsidir.Belə ki, Azərbaycan Dünya İqtisadi Forumunun illik
"İnklüziv inkişaf indeksi - 2018”
hesabatında inkişaf etməkdə olan ölkələr arasında 3-cü yeri tutub. Ümumi daxili
məhsula alternativ qismində hazırlanmış "İnklüziv inkişaf indeksi” insanların
öz ölkələrində iqtisadi inkişafı dəyərləndirmə meyarlarını daha dəqiq əks
etdirir. Bu hesabatda Azərbaycan 7 mümkün baldan 4,69 bal toplayıb. Hesabata
əsasən, inkişaf etməkdə olan ölkələr indeksində Litva, Macarıstan, Azərbaycan,
inkişaf etmiş ölkələr indeksində isə Norveç, İslandiya və Lüksemburq liderlik
edirlər.
Qeyd edək ki, Dünya İqtisadi Forumunun "2017-2018
Qlobal Rəqabətlilik Hesabatı”nda Azərbaycan iki pillə yüksələrək 35-ci yerdə
qərarlaşıb. Həmçinin "Siyasətçilərə ictimai etimad" kateqoriyasında
isə ölkəmiz dünyada 20-ci yerdə dayanır.
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı, iqtisadçı Tahir
Mirkişili bildirdi ki, iqtisadi inkişafın inklüzivliyi bu gün dünyada
iqtisadi konsepsiyalarda ən son istiqamət sayılır: "Çünki belə yanaşmalar var
ki, dövlətlərin ümumi daxili məhsullarının artım tempi daha çox ola bilər, amma
onların əhali arasında bölgüsü əhatəli olduqda, bu, inklüziv iqtisadi inkişaf adlanır.
Bu daha ədalətli və sosial cəhətdən daha inkişaf etmiş dayanıqlı bir sistem
sayılır. Məhz inklüziv inkişaf indeksi üzrə Azərbaycanın inkişaf etməkdə olan
ölkələr arasında üçüncü yer tutması kifayət qədər böyük uğur olmaqla yanaşı,
bunun iqtisadi və sosial əsasları var. İnklüziv iqtisadi inkişaf 2016-cı ilin
dekabrında ölkə prezidenti tərəfindən təsdiq olunmuş "Strateji Yol
Xəritələri”ndə inkişaf istiqamətlərindən biri kimi göstərilib. Bundan başqa, Azərbaycanda
dövlət büdcəsi xərclərinin 33 faizindən çoxunun sosial xərclərə ayrılması
insanlar arasında milli gəlirin daha ədalətli və əhatəli formada paylanmasını
təmin edir. Bu da inklüziv iqtisadi inkişafın xüsusi istiqamətlərindən biridir.
Həmçinin Azərbaycanda internet istifadəçilərinin 80 faizdən yuxarı olması,
insanların daha çox istehsal, eyni zamanda xidmət sektorunda çalışması, ölkədə
işsizliyin cəmi 5 faiz həddində olması onu deməyə əsas verir ki, əslində
insanlar milli gəlirin formalaşmasında iştirak etdiyi kimi, həmin gəlirlərin
paylanmasında da iştirak edirlər. Dövlət siyasətinin sosial yönümlü olması,
digər tərəfdən aparılan iqtisadi islahatlar nəticəsində insanların sosial qayğı
ilə əhatə olunması, istehsaldan və ixracdan gələn gəlirlərin daha çox insanlar
arasında sosial siyasət vasitəsilə paylanması onu göstərir ki, Azərbaycanda
inklüziv iqtisadi inkişaf yönündə xeyli işlər görülür. Bunun da Dünya İqtisadi
Forumu tərəfindən qeyd edilməsi Azərbaycanın uğurudur”.
T.Mirkişili vurğuladı ki, dərc edilən reytinqlər
ümumilikdə ölkənin iqtisadi cəlbediciliyini artırır: "Çünki iqtisadi
cəlbediciliyin artırılması ölkəyə investisiya texnologiyalarının gəlməsi, son
nəticədə iqtisadi inkişaf və təbii ki, vətəndaşların həyat səviyyəsinin daha da
yüksəlməsinə imkan verir. Dünyada bir neçə mötəbər reytinq hesabatları var.
Bunların biri hər il Davosda Dünya İqtisadi Forumu tərəfindən dərc edilən
"Rəqabət qabiliyyəti indeksi”dir. Bundan başqa, Dünya Bankının "Doing Business”
hesabatı, həmçinin ölkədə İKT-nin tətbiqi, insan kapitalının inkişafı ilə bağlı
BMT-nin tərtib etdiyi indekslər var. 2016-cı ildə Prezident İlham Əliyevin
imzaladığı sərəncamla dünya reytinq cədvəllərində ölkənin göstəricilərinin daha
da yaxşılaşdırılması üçün konkret tədbirlər planı müəyyən olunmuşdur. Artıq bu
tədbirlər planının yerinə yetirilməsi nəticəsində Azərbaycan həm "Rəqabət
qabiliyyəti indeksi”ndə, həm "Doing Business”, həm də yeni dərc edilən "İnklüziv
inkişaf indeksi - 2018”
hesabatında öz göstəricilərini yaxşılaşdırıb”.
Bəxtiyar