Bakı 13°C
Aqroparklar aqrar sahənin inkişafına təkan verəcək
Azərbaycanda aqroparkların hamısı tam istifadəyə
verildikdən sonra yüz milyonlarla manat dəyərində məhsullar istehsal olunacaq.
Bunu Trend-ə açıqlamasında İqtisadiyyat Nazirliyinin Aparat rəhbəri Samir
Vəliyev deyib.S.Vəliyev bildirib ki, aqroparkların yaradılması
aqrar sahədə sahibkarlığın inkişafını daha geniş şəkildə təşviq edərək ərzaq təhlükəsizliyinin
təmin olunmasında, rəqabətqabiliyyətli kənd təsərrüfatı məhsullarının
istehsalı, ixrac potensialının və coğrafiyasının genişlənməsində, məşğulluğun
artırılmasında xüsusi əhəmiyyət kəsb edir: "Aqroparkların yaradılması,
həmçinin milli brendlərin yaradılmasında, kiçik və orta fermerlərin innovativ
qabiliyyətinin artırılmasında, kənd təsərrüfatı sahəsində əlaqələndirilmiş
vahid sistemin, eləcə də istehsalçı, emalçı və istehlakçı arasında inteqrasiya
münasibətlərinin formalaşmasında, aqrar sahədə ixtisaslı kadrların
hazırlanmasında önəmlidir".
O əlavə edib ki, aqroparkların yaradılmasından
kiçik və orta fermerlər bir çox faydalar əldə edəcəklər: "Belə ki, onlara
məsləhət, texniki, logistika və aqroservis xidmətləri göstəriləcək, toxum,
şitil, ting, dərman və gübrə ilə təmin olunacaqlar və innovativ
texnologiyaların tətbiqi həyata keçiriləcək".
Aparat rəhbəri deyib ki, aqroparkda müasir
texnologiyaların tətbiqi ilə istehsal, emal, logistika (saxlama, çeşidləmə,
qablaşdırma, markalama, daşınma, daxili və xarici bazarlarda satış) üzrə
fəaliyyətlərin vahid ərazidə cəmləşməsi rəqabətqabiliyyətli kənd təsərrüfatı və
ərzaq məhsullarının istehsalına şərait yaradacaq. Bütün bunlar isə regionların
ixtisaslaşmasına öz müsbət töhfəsini verəcək: "Bundan əlavə, aqroparklann
yaradılması bağçılıq, quşçuluq və heyvandarlığın xammala olan tələbatının yerli
istehsal hesabına ödənilməsi ilə yanaşı, ərzaq məhsullarının idxalının minimuma
endirilməsinə və kənd təsərrüfatı məhsullarının ixrac imkanlarının
genişlənməsinə imkan yaradacaq".
Aqroparkların ölkənin ixrac potensialını
artırmasına toxunan S.Vəliyev qeyd edib ki, aqroparklar kiçik fərdi istehsalçı
səviyyəsindən geniş miqyaslı aqrar sənaye istehsalına keçidin və xarici
bazarlara stabil və etibarlı çıxışın təmin edilməsinə şərait yaradacaq,
innovativ texnologiyaların, həmçinin vahid standartların tətbiqi və son
məhsulda davamlı keyfiyyətin əldə edilməsini şərtləndirəcək:
"Aqroparkların hamısı tam istifadəyə verildikdən sonra yüz milyonlarla
manat dəyərində məhsullar istehsal olunacaq. Bu məhsullar isə həm idxal
əvəzləyici, həm də ixrac yönümlü olmaqla, ümumi daxili məhsulun artımına müsbət
təsir göstərəcək. Aqroparkların yaradılması sahibkarlıq subyektləri tərəfindən
həyata keçirilir. Hər bir fiziki və ya hüquqi şəxs aqropark yarada bilər”.
Nazirliyin Aparat rəhbəri vurğulayıb ki, hazırda 28
rayon üzrə 42 aqroparkın yaradılması təşviq olunur: "Artıq Xaçmaz, Şəmkir
və Cəlilabad rayonlarındakı aqroparklarda 1-ci mərhələ üzrə işlər başa
çatdırılıb. Hazırda 16 aqroparkın yaradılması üzrə tikinti-quraşdırma işləri
aparılır, 23-də isə hazırlıq və təşviqat işləri davam etdirilir. Aqroparkların yaradılması coğrafiyası
respublikanın bütün iqtisadi rayonlarını əhatə edir".
S.Vəliyev deyib ki, 13 aqroparkın yaradılmasına
İqtisadiyyat Nazirliyinin Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu tərəfindən 98,6 milyon
manat güzəştli kredit ayrılıb.
İqtisadçı
Rəşad Həsənov bizimlə söhbətində mövzu ilə bağlı bəzi
məqamları vurğuladı: "Ənənəvi sahələrdən biri hesab olunan kənd
təsərrüfatı sahəsində müstəqilliyin ilk illərində geriləmələr müşahidə olunmağa
başladı. Amma iqtisadiyyatın ayrı-ayrı sahələrinin müqayisəli qiymətləndirilmə
nəticələri onu göstərir ki, hazırki şərtlər daxilində kənd təsərrüfatı nisbətən
üstünlüyə malik olan sahələrdən biridir. Belə ki, aqrar təsərrüfatın iqtisadi
göstəriciləri əvvəlki illərlə müqayisədə müəyyən qədər artım dinamikası nümayiş
etdirib. Amma bu göstərici iqtisadiyyatın digər sahələri ilə müqayisədə aşağı hesab
olunur. Burada geriləmənin əsas səbəblərindən biri odur ki, digər sektorlarda
mənfəət norması və gəlirlilik səviyyəsi aqrar sektorla müqayisədə daha
yüksəkdir. Son dövrlərdə inkişaf daha çox ekstensiv xarakter daşıyır.
Aqroparkların yaradılmasında əsas məqsəd məhz bu problemin aradan qaldırılması
və eyni zamanda, ixrac potensialının gücləndirilməsidir. Bildiyiniz kimi, aqroparklar
2014-cü ildə prezident tərəfindən imzalanmış fərman əsasında 2015-ci ildən
etibarən yaradılmağa başlayıb. Artıq bir neçə aqroparkda istehsal fəaliyyəti
başlayıb. Bunlardan ən uğurlusu Şəmkirdə yaradılan aqropark hesab olunur.
Aqroparkların yaradılması, infrastrukturun təmin edilməsi yol, qaz, işıq, su
xətlərinin çəkilməsi və kommunal xidmətlərin təşviq edilməsi, bilik və
bacarıqların artırılması məqsədilə təlimlərin təşkil edilməsi indiki məqamda
mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Təəssüflər
olsun ki, istehsalçılar topdan və pərakəndə satışla məşğul olan müəssisələrə
nisbətən daha az qazanırlar. Bu da istehsal prosesini zəiflədən və onu gerilədən
əsas məqamlardan biri idi. Aqropark dəyər zəncirinin halqalarını bir-biri ilə
əlaqələndirməklə, istehsal prosesindən əldə olunan gəliri artırır. Bu da öz
növbəsində mənfəət normasının yüksəldilməsinə və marağın artmasına, həmçinin
investisiya qoyuluşunun artımına gətirib çıxarır və yeni innovasiyaların tətbiq
edilməsinə şərait yaradır. Bu, çox əhəmiyyətli məqamdır. Çünki əldə olunan
gəlir növbəti dövrlərdə müvafiq texnologiyaların tətbiqinə imkan yaradır. Bütün
bu proseslər isə son nəticədə ölkədə aqrar
sektorun inkişafına təkan verir. Məsələn, hazırkı model rəqabətə davamlı deyil.
Bunu çox sadə bir misalla göstərmək olar. Hollandiyada bir hektar ərazidən
55-60 sentner taxıl əldə olunursa, Azərbaycanda bu göstərici 16 sentnerdir. Bu
isə bizdə istehsal olunan məhsulların bazarda rəqabətliliyini aşağı salır.
Həmçinin innovativ vasitələrlə istehsalla məşğul olmaq daha çox gəlir əldə
etmək imkanı yaradır. Amma yerli istehsalçılar bu gəlirlərdən məhrumdurlar.
Aqroparklar məhz bu istiqamətdə müəyyən qədər inkişafı sürətləndirəcək. Ümumilikdə
götürdükdə, aqroparklar aqrar sektorun inkişafına öz töhfəsini verəcək”.
Şəbnəm
