Bakı 21°C
Antalyanı lərzəyə salan virus
Yay tətilini
Türkiyədə keçirmək istəyənlərə koksaki virusu təhdidi hələ də qalmaqdadır.
Rusiyanın İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi üzrə Federal Xidməti
("Rospotrebnadzor”) Türkiyənin Antalya bölgəsini - Ağ dəniz sahillərindəki
istirahət məkanlarını seçən ruslara xəbərdarlıq edib. Bu ərazidə hələ də
koksaki virusuna yoluxma riski qalmaqdadır. Federal Xidmətin məlumatında
bildirilir ki, Türkiyə hökuməti regionda virus təhlükəsi ilə bağlı dəyərləndirmə
aparmaq üçün rusiyalı mütəxəssislərin gəlişini asanlaşdıracaq. Federal Xidmət
iyulun ikinci yarısında təhlükəli virusla bağlı 900-dək müraciət daxil
olduğunu, bunlardan 500 nəfərin virusa yoluxduğunu, 120 nəfərin profilaktik tədbirlərin
görülməsi məqsədilə müraciət etdiyini, 250-yə yaxın turistin isə ödənişlərini
geri almaq istədiklərini bildirib. Koksaki virusunun yayıldığı ehtimal edilən
bölgələr Side, Alanya, Kəmər, Bələkdir. Virusa yoluxanların 77 faizini
uşaqların təşkil etdiyi deyilir. Azərbaycanlıların da Türkiyənin Antalya bölgəsinə
intensiv səfərləri nəzərə alınarsa, virus təhlükəsinin bizim turistləri də əhatə
edəcəyi istisna olunmur. Azərbaycan Səhiyyə Nazirliyi isə koksaki virusunun ölkəmizdə
aşkarlanmadığına dair açıqlama verib.
Antalyada xəstəxanalar virusa yoluxan xəstələrlə dolub. Xəstəliyə
yoluxan uşaqlar arasında azərbaycanlılar da var. Kütləvi şəkildə yayılan
yoluxucu xəstəlik xüsusilə uşaqlarda daha çox rast gəlinir. Bir müddət öncə Səhiyyə Nazirliyi Respublika
Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin (RGEM) direktor müavini Afaq Əliyeva
Trend-ə açıqlamasında bu məsələyə toxunub. O bildirib ki, Azərbaycanda yoluxucu
xəstəliklərə qarşı ciddi əks-epidemik tədbirlər aparılır.
Bəs görəsən bu
virus hansı yollarla yayıla bilər? Ümumiyyətlə, xəstəliyin fəsadları nələrdən
ibarətdir?
Tibb üzrə ekspert, həkim-cərrah Adil Qeybulla bizimlə söhbətində bildirdi ki, virus bir sıra fəsadlara
yola aça bilir: "Koksaki epidemik virusların bir növüdür. Əsasən hava-damcı
yolla nəfəs yoluna düşür və yayıla bilir. Amma bununla yanaşı, virus digər bir
üsul yəni, qidalanma vasitəsilə də yayıla bilir. Virus əsasən həzm aktını zədələyir.
Ümumiyyətlə, virus bağırsaqda ağır mənfi
fəsadlar törədir. Qeyd edim ki, virusun müxtəlif ştampları mövcuddur.
Bu virus insanda hətta meningitlik yarada bilir. Bu baxımdan da deyə bilərəm
ki, ağırlaşmaların orqanizmə çox ciddi təsiri
ola bilər. Xəstəliyin daşıyıcıları
virusu sürətlə ətrafdakılara yaya bilirlər. Bu baxımdan da risk ehtimalı olduğu
halda, mütləq müvafiq profilaktik tədbirlər görülməlidir. Transsərhəd
zonalarından keçərkən mütləq yoxlanma aparılmalıdır. Nəfəs yolunun xəstəlikləri,
meningit əlamətləri, qızdırması olan, gözündə qansızma müşahidə edilən şəxslər mütləq müayinə olunduqdan sonra ölkəyə
buraxılmalıdır. Qeyd edim kİ, virus nəfəs yolunu zədələyə bildiyi kimi, angina
da yarada bilir. Qripəbənzər əlamətlərlə müşahidə olunan virus həmçinin insanda
sidik yollarının iltihabı, qastritə kimi gətirib çıxara bilir. Kokaski çox təhlükəli
virus olduğu üçün belə məqamlarda maksimum diqqətli olmaq lazımdır. Qonşu ölkədə
belə bir virus yayılıbsa, onun Azərbaycanda yayılma riski də çox yüksəkdir. Ona görə də ölkəyə gələn turistlər
yoxlanmalı, təhlükəli şəxslər mütləq nəzarətdə saxlanılmalıdır”.
Tibb üzrə fəlsəfə doktoru Şəmsiyyə Namazlı deyir ki,
koksaki virusları insandan insana həm
hava-damcı, həm də həzm sistemi vasitəsilə yayıla bilir: "Bu, digər viruslara
nisbətən daha təhlükəlidir. Çünki, virus digər bir şəxsə iki yolla yayıla
bilir. Ona görə də virusun yayılma
ehtimalı və arealı digərləri ilə müqayisədə daha böyükdür. Xəstənin virusa yoluxduğu zaman
klinik gedişat və inkubasiya dövrü müəyyən müddət çəkə bilir. Bu müddət bəzən
bir həftə də davam edə bilir. Lakin simptomlar inkubasiya dövründən sonra da
aşkarlana bilir. Adətən sıxlıq olan yerlərdə
virusun yayılma ehtimalı daha çoxdur.
Turistlərin getdiyi yerlərdə isə təbii olaraq
bu risk daha da artır. Qeyd edim ki, koksaki virusundan heç kim sığortalanmayıb. Xəstəliyə
yoluxan şəxsdə həm yuxarı tənəffüs yolları xəstəliyi, temperaturun qalxması, mədə-bağırsaq
sisteminin pozulması, ishal və s. kimi hallar olur. Digər viruslarda olduğu
kimi oksaki virusuna yoluxan xəstələrdə də ilkin olaraq bu simptomlar özünü büruzə verəcək. Ailədə,
kollektivdə, ofisdə, ictimai nəqliyyat vasitələrində, yəni insanların sıx
olduğu yerlərdə virusun yayılma ehtimalı çoxdur. Ağırlaşmalar olduğu zaman
ciddi fəsadlara yola aça bilir. Ona görə də vaxtında həkimə müraciət etmək
lazımdır”.
Şəbnəm Mehdizadə
