48 yaşında kamera qarşısına keçdi, 53 yaşında ən yaxşı oldu
Ersen Kesal: "Rola girməyi bacarmıram, oynamıram, obrazın özü oluram”
O, sadəcə bir aktyor deyil, şair, yazar, ssenarist, xəstəxana sahibi və
aktyordur. 48 yaşında kamera qarşısına keçən, 53 yaşında "Türkiyənin ən yaxşı kişi
aktyoru” mükafatını alan yeganə aktyordur. Ən son obrazı "Çukur” serialında İdris
Koçovalı ilə hər kəsi özünə heyran qoyan Ercan Kesal Türkiyə mətbuatına müsahibə
verib.
- Yeni kitabınız "Velhasıl”dan
başlayaq.
- Bu kitab illərdir yığılıb qalan yaşadıqlarımın bir nüsxəsidir. İlk kitabım
2013-cü ildə yayımlanıb. Əslində isə 1980-ci ildən öz hisslərimi yazmağa başlamışam.
Hətta Tibb fakültəsində oxuyarkən də yazırdım. Bu günə qədər cəmi 9 kitabım çap
olunub. Bütün yazılarımı topladım və onları kitab halına gətirdim. İstədim ki, oxucular
hər şeyə şahid olsunlar.
- Sadiq oxucu kütləniz varmı?
- Türkiyədə sadiq oxucular hər zaman var. Onlar çox oxuyurlar. Hətta həyatlarını
yalnız oxumağa həsr edən insanlarımız da var. Əlbəttə ki, mənim yazdıqlarımı da
oxuyurlar. Son iki ildir ki, çox məşhur serial olan "Çukur”da baş rolu canlandırıram.
Burada canlandırdığım obraz məni daha da məşhurlaşdırdı. Məşhur olduqdan sonra insanlar
kitablarımı daha çox alıb oxumağa başladılar. Əslində, bu serialdan əvvəl bir çox
filmlərdə rol almışam. Ancaq bu serialla daha çox tanındım. Bundan başqa, bir qəzetdə
davamlı olaraq hekayələrim çap olunur, o hekayələrin də öz oxucuları var.
- Sizcə, biz, oxuyan bir cəmiyyətik?
Bəziləri bunun əksini iddia edir.
- Cəmiyyətin adından danışıb, ona qarşı çox da haqsızlıq etməyək. Kitab
nəşri ilə məşğul olan nəşriyyatlar hələ də işləyirlər. Oxuyan, amma bir yandan da
yazan böyük bir kütlə var. İnsanlar heç bir şey yazmasalar belə, sosial şəbəkələrdə
öz bloqlarını yaradırlar və fikirlərini çəkdikləri video və ya hazırladıqları süjet vasitəsi ilə ifadə edirlər. Ancaq çox oxuyan, insan
bir müddət sonra istər-istəməz yazmağa başlayır. Məncə, insanı yazmağa vadar edən
tək şey çox oxumaqdır. Mənim də kitablarla iç-içə keçən bir həyatım olub.
- "Velhasıl”ı niyə oxuyaq?
- Bu kitab sanki "Peri Gazozu” və "Cin aynası” kitablarımın qohumudur.
Mənim ədəbiyyatçı tərəfim aktyorluğuma, ssenaristliyimə və rejissorluğuma çox bənzəyir.
Kitablarımı həyatın içindən, səmimi oxucularla söhbət edərək kimi yazıram. Qəliz
fikirləri, çətin cümlələri və qarışıq dili sevmirəm.
- Həkim, aktyor, rejissor və yazarsınız.
Bunların hamısı bir arada çətin deyil?
- Əlbəttə ki, çalışdığım sahələrin hamısı bir-birinə bənzəyir və onların
özlərini bəsləməsi o qədər də çətin deyil.
Misal üçün, çox kitab oxumağım aktyorluğumu bəsləyir. Aktyorluq, sadəcə bir şeyi
təqlid etmək deyil, dərinləşdirməkdir.
- Həkimlik peşənizə nə zaman
son verdiniz?
- Bu sənətim, pasiyentlərin, yaşadıqları hekayələri mənə danışdıqları an dayandı. Çünki siz həkimə gedəndə,
sadəcə ağrıyan nahiyələrinizdən danışmırsınız, yaxşı həkim sizə doğru-düzgün sualları
verəndə, artıq ona öz hekayənizi danışmağa başlayırsınız. Belə ki, siz həkimin
sualına cavab olaraq ona bütün ailə hekayənizi,
uşaqlığınızı, keçirdiyiniz əməliyyatlarınızı, ailədə xəstəliyin olub-olmadığını
danışırsınız. Ciddi bir xəstəliyinizin olub-olmadığı bunları danışandan sonra ortaya
çıxır. Beləliklə, bəzən fərqində olmadan heç kimə demədiyiniz sirlərinizi də həkimə
danışmış olursunuz. Əslində, mən də pasiyentlərimin sirr katibi idim. Artıq həkim
deyiləm. Məcburi xidmətdən sonra uzun illər Anadoluda işlədim. İstanbula gəldikdə
isə öz xəstəxanamı açdım. İndi özəl xəstəxanamı işlədirəm. Beləliklə, xəstələrimlə
və xəstələrimin yaxınları ilə də heç bir əlaqə itməyib.
- Şiddət görüntülərinin bol
olduğu "Çukur” serialının baş rolunda çəkilirsiniz. Son zamanlar özündə şiddət əks
etdirən serialların sayı çoxalıb. Bu mövzuda nə düşünürsünüz?
- Şiddət keçmişdə də var idi. Bu, "Çukur” və ya digər seriallarla gündəm
olan bir şey deyil. Şiddətin seriallarla başladığını və daha çox istifadə edildiyini
demək insafsızlıqdır. Əgər serialda izlədiklərinizin real olmadığını qavraya bilmirsinizsə,
bu, serialların günahı deyil. Misal üçün mən "Xaç atası” filmindən çox təsirlənmişdim,
amma heç bir zaman "kalaşnikov”u əlimə alıb küçəyə çıxmamışam. Kimsə şiddət
tətbiq etmək istəyəndə seriala baxıb onun kimi etmək istəmir. Bundan başqa, hamımız
bir-birimizin həyatının fərqində olaraq və ya olmayaraq, o qədər çox şiddət göstəririk
ki… Belə ki, bir-birimizi sözlə və fiziki şiddətlə günahlandırırıq. İş yerində karyerasının
yüksəlməsi üçün öz dostunu xərcləyən insanları düşünün. Əmin olun ki, onun tətbiq
etdiyi şiddət fiziki şiddətdən daha güclüdür. Ən qəribəsi də burasındadır ki, insanlar
bunu çox zaman fərqində olmadan, ya da göstərmədən edirlər.
- Nə olursa olsun, izlədiyimiz
bəzi şeylər bizi alışdırır. "Ölüm” kəlməsi belə, artıq qulağa asan gəlir.
- Sizinlə razıyam. Öldürmə və ölmə məsələsinə həddindən artıq estetizm
etmiş ola bilərik. Seriallarda insanlar bir saniyənin içərisində öldürür və öldürülür.
Ancaq real həyatda insanlar asan ölmürlər. Hər şeyi asanmış kimi təqdim etdikdə,
ona alışırıq və bu, bizə normal gəlməyə başlayır. Reytinq uğrunda bu qədər qəddar
olmaq doğru deyil.
- 48 yaşda aktyorluğa başlayıb, 53 yaşda "Ən yaxşı kişi aktyor” mükafatını
qazanıbsınız. Keçirdiyiniz hisslər
maraqlıdır.
- Əlbəttə ki, bu, mənim xoşuma gəlir. Amma yaşananların insana bağışladığı
bir sakitlik var. Başıma nə gəlirsə, gəlsin, hər zaman şükür etməyi öyrənmişəm.
Mən rola girməyi bacarmıram, oynamıram, obrazın özü oluram.
- Aktyorluq gözə və qulağa daha
rəngli bir sənət kimi gəlir.
- Qabiliyyətlərimin arasında aktyorluq ən çətinidir. Əgər həkimsinizsə,
xəstəliyin haradan qaynaqlandığını bilirsiniz, amma aktyorluqda belə deyil. Aktyorluq
sənəti kənardan görüldüyü kimi rahat və gözəl olmur. Çəkiliş meydançasının şərtləri
çox ağırdır. Meydançada performansının xaricində aktyora təsir edən o qədər çox
faktorlar var ki… Bir yağış yağar və bütün plan alt-üst olar. Üstəlik, hər həftə
təhvil vermək məcburiyyətində qaldığınız 140 dəqiqəlik serial var.
- Əslində hər kəs serialların zamanının
bu qədər uzun olmasından çox şikayətçidir.
- Serial pulun ən çox oynadığı bir sahədir. Aktyorlara hər hansı bir serialda
rol təklifi gələndə, serialın nümayiş olunduğu zamanın cox olması barədə düşünmür.
Çünki aktyorun başqa gəliri yoxdur və əsas işi də serialda oynamaqdır. Bu rolda
oynamaq onun çörək ağacıdır. Əgər aktyor o roldan imtina edərsə, onu başqa birisi
oynayacaq.
- Kənardan sərt görünsəniz də,
danışdıqca, elə olmadığınızın fərqinə varırıq.
- Artur Rembo deyib ki, mən, bir başqasıdır. Deyəsən, haqlıdır. İnsana,
özü ilə bağlı danışmağı çox çətindir. Hər dəfə özümə təəccüblənərək baxıram. Özü
ilə çox məşğul olan, didişən bir xarakterə sahibəm. "Nəsibsə namizədəm” kitabım
özümə olan əsəbim və kinimin nəticəsidir.
- Bəzi sənətkarlar özünü ekranda
izləyə bilmir. Hətta öz səs tonuna belə uyğunlaşa bilmir. Siz özünüzü ekranlardan
izləyə bilirsinizmi?
- Ekrandan özümü izləyəndə çox təsirlənirəm. Elə hesab edirəm ki, efirdən
gördüyüm obraz həqiqidir. Nəticədə ekranda həyatın gerçəklərini canlandırmaqdan
başqa heç bir şey etmirik. Biz başqalarının hekayələrini canlandırırıq.
- Bəs sizin hekayəniz necə
başlayıb?
- Sülaləmiz "Köseler” olaraq tanınır. Atam uzun illər babamdan qalma
işimiz olan bağbanlıqla məşğul olduqdan sonra limonad istehsalına həvəs göstərib.
1952-ci ildə bölgənin ilk limonad emalçısı olub. Qardaşlarım və mənim gənclik
illərimiz limonad emal etdiyimiz zavodda keçib. Anam evimizin gizli rəisi idi.
Ömrü xalça toxumaq və çalışmaqla keçdi. Əməyə, çalışmağa iman etmiş comərd bir
ailənin, oxumağa maraqlı olan ən kiçik övladı idim.
- Bəs həyat yoldaşınızın
yeri həyatınızda hardadır?
- Dostum, yoldaşım, şansım, övladımın çox qiymətli anası.
Tərcümə etdi: Xəyalə Rəis