22 yaşlı Prezident mükafatçısı - Örnək
Məktəbdə
və universitetdə aktiv fəaliyyəti onu bütün arzularına sürətlə qovuşdurub.
İstəyi, əzmi və məqsədi ona 22 yaşında Prezident mükafatını qazandırıb. Məqsədi
30 yaşına qədər Azərbaycanın ən uğurlu qadınlarından olmaqdır.
Müsahibimiz
Prezident mükafatçısı, fəal gənc, "BUTA Art Sweets”-in rəhbəri Sara Rəcəblidir.
1996-cı
ildə Sumqayıtda anadan olub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra 616 balla
Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin turizm və hotelçilik ixtisasına qəbul
olunub: "Tələbəlik illərindən özümə söz verdim ki, könüllülük fəaliyyətim güclü
olacaq. Müxtəlif təlimlərdə iştirak edəcəyəm ki, maraqlarımı müəyyənləşdirim. Turizmi
çox sevirdim və ixtisasımı da müəyyənləşdirmişdim. Amma çox istəyirdim ki, turizmdə
sosial dəyər yaradan bir layihədə iştirak edim. 2014-2015-ci illərdə Almaniyada
təşkil olunan proqramda iştirak etdim, təqaüd qazanan iki tələbədən biri idim”.
- 20-21 yaşında sosial biznes layihəsi yaratmaq
ideyası necə yarandı?
-
Birinci kursdan sosial sahibkarlığa aid treninqdə iştirak etmişdim. Daha sonra
onu internetdə araşdırmağa başladım. Sosial sahibkarlığın xüsusilə Banqladeşdə
olan müsbət formalarını oxuyurdum. Düşünürdüm ki, sosial problemi biznes yolu
ilə necə həll edə bilərəm. Çünki QHT-lər, fondlar, xeyriyyə təşkilatları neçə
vaxtdır sosial problemləri təmənnasız olaraq, heç bir maraq güdmədən həll
edirlər. Amma sosial sahibkarlığın QHT-dən əsas fərqi odur ki, mənim bir
məhsulum var və onun satışı ilə sosial problemi həll edirəm. Heç kimdən asılı
olmuram, qrant almıram. Özüm-özümü davamlı şəkildə inkişaf etdirə bilirəm. Yəni
mən sosial problemi kapitalizmin ən yaxşı, ən effektiv yolu ilə həll edə bilirəm.
- Bəs nə
üçün sosial sahibkarlıq və hansı uğurlarınız oldu?
-
O dövrdə mən həm səyahət edir, həm oxuyur, həm işləyirdim. 18 yaşımda ilk dəfə
tək səyahət etdim və Azərbaycana qayıdanda bir çox proqramlarda iştirak etdim.
Qazandığım təqaüdlərlə Azərbaycanı 12 ölkədə təmsil etdim. 2017-ci ildə universiteti
bitirdim və qərar verdim ki, artıq sosial sahibkarlığa başlamalıyam. 160 manatla
"BUTA Art Sweets” layihəsini yaratdım. Fikirləşirdim ki, tək sosial layihə
yaratsam, kimdənsə asılı olacağam və o, davamlı olmayacaq. Bu səbəbdən daha çox
sosial sahibkarlıq konsepsiyasını araşdırmağa başladım. Belə bir qərara gəldim
ki, Azərbaycanda ən çox istifadə olunan məhsullardan biri şirniyyat olur. Ona
da sosial dəyəri əlavə edib bizim xanımlara da dəstək olum. Buna görə də sosial
biznes layihəsi yaradım. Gedib şirkətlərə müraciət edirdik. Əlimdə olan 160
manatı xanımlardan olan şirniyyat sifarişlərinin alınması üçün sərf etdim. İlk
dəfə müraciət etdiyimiz əksər yerlərdən "yox” cavabı aldıq. Layihəni yaratmağımın
da məqsədi xüsusi ehtiyacı olan xanımların hazırladığı ev şirniyyatlarının satışı
ilə işsizlik problemini həll etmək idi. Qısa zamanda çox böyük uğurlara imza atdıq.
Həmin uğurlardan biri də Qlobal Bakı Forumu çərçivəsində olan əməkdaşlıq idi. Qlobal
forumda iştirak edən nazirliklərin, böyük şirkətlərin nümayəndələrinə mini xonçalar
təqdim edib, mini şirniyyatlar hazırlamışdıq. Üstəlik, bu şirniyyatlar fiziki məhdudluğu
olan xanımlar tərəfindən hazırlanırdı. Bütün qonaqlar bu şirniyyatlardan razı idi.
Biz onun üstündə xüsusi məktub da yazmışdıq ki, əlavə pozitiv emosiya ötürə bilək.
Bizim hekayəmiz BBC, Avropa İttifaqının rəsmi media kanalında, Latviyanın milli
TV kanalında, müxtəlif beynəlxalq və yerli kanallarda yayıldı. İlk dəfə idi ki,
Azərbaycanın sosial biznes layihəsi kimi biz BMT-də təmsil olunmuşduq.
- "BUTA Art Sweets”-in neçə əməkdaşı var?
-
Hazırda komandamızda 15 xanım çalışır. Menyumuzda 30-dan çox şirniyyat növü var.
50-dən çox tədbirlərlə əməkdaşlıq etmişik. 70-dən çox tərəfdaşımız var. Biz çalışırıq
ki, master-klaslar təşkil edək, bir çox media qurumları ilə də əməkdaşlıq əlaqələri
quraq. 8 ölkədə təmsil olunduq. Azərbaycanın Prezident mükafatını qazanan ilk sosial
biznes brendinə çevrildik.
- Yəqin ki, yaşınızın az olması ilə bağlı ilk vaxtlar
layihənizə inananlar və dəstəkləyənlər çox olmayıb...
-
Bəli. Sahibkarlıq layihəsini ilk dəfə yaradanda hamı mənə demişdi ki, bu lazımsız
ideyadır. Sosial biznes konsepsiyanı insanlara çatdırana kimi çox əziyyət
çəkdik. 8 ay ərzində müxtəlif seminarlar, treninqlər təşkil etdik. Hazırda da bir
çox şirkətlərlə, qurumlarla, təşkilatlarla əməkdaşlıq edirik.
- Sizcə, insanlara çətinliklə izah edə biləcəyiniz
layihəni yaratmaq risk deyildimi?
- Risklər bizim həyatımızda
hər vaxt var. Evdən çıxanda da başımıza hadisə gələ bilər. Evdən çıxmağın özü
də bir riskdir. Biz bu haqda düşünmürük, çünki həmin günü yaşamaq istəyirik. Neqativ
anları heç fikirləşmirik. Təbii ki, mənim də layihəm alınmaya bilərdi. Çox adam
dedi ki, bu heç kimə lazım deyil. Bu ideyanı özüm bəyənirəmsə, bunun cəmiyyətə xeyri
olduğunu düşünürəmsə və hər hansı sosial dəyəri varsa, insanların həyatına təsir
edirsə, bu, uğursuz ola bilməz. Təbii ki, alınmaya bilərdi. Amma mən bu haqda düşünmürdüm.
Sadəcə düşünürdüm ki, işləyəcəyəm, zəhmət çəkəcəyəm, əziləcəyəm, qırılacağam, yıxılacağam,
amma qalib gələcəyəm. Çünki sosial sahibkar elə bir insandır ki, 24 saat öz layihəsi
haqqında fikirləşməlidir. Onun üçün 6 saatlıq iş qrafiki mövcud deyil. O daimi inkişaf
haqqında fikirləşir. Həm intellektual zəhmət, həm də fiziki zəhmət öz bəhrəsini
verir. Əslində yararsız ideya yoxdur. Bəşəriyyətdə ən pis ideyalar belə çox uğurlu
olub. Sadəcə, o ideyanı qəbul etməyən cəmiyyət, ətraf mühit var. Bu ideyanı qəbul
etdirmək üçün ilk öncə mən özüm ona inanmalıyam ki, başqalarını da inandıra bilim.
Bu işə tək başladım. Komandamı yığmaq istədim, uğursuz oldu, amma özümə söz verdim
ki, tək olsam da, geri addım atmayacağam. Belə də oldu. Daha sonra yeni komandalar
bizə qoşuldu.
Ən
böyük səhvimiz odur ki, biz yeni layihələr yaradanda neqativə köklənirik. Camaatın
fikrinə daha çox qulaq asır, öz içimizdəki səsi dinləmirik. Özümüzü dinləsək,
uğur qazanarıq.
- Müsahibələrinizdən birində "6-cı sinifdən uğurlu
olacağımı özümə söz vermişəm” demisiniz.
-
Bəli. 6-cı sinifdə özümə söz verdim ki, universitetə yüksək balla girəcəyəm. Turizm
üzrə ixtisaslaşacağam. Coğrafiyanı çox sevirdim. Çox ölkələri gəzmək istəyirdim.
Aktiv fəaliyyətimin olmasını istəyirdim. Çünki Sumqayıtda orta məktəbdə oxuyurdum
və Bakıdakı uşaqlara həmişə paxıllığım tuturdu ki, onlar bir çox imkanlardan istifadə
edə, sərbəst ingilis dilində danışa bilirdilər. Bu məndə həmişə kompleks yaradırdı
ki, məndən bir sinif aşağı oxuyan uşaqlar məndən daha yaxşı ingilis dilində danışır,
beynəlxalq layihələrdə Azərbaycanı təmsil edirdilər. Mən o qədər də imkanlı ailədə
doğulmamışam. Həmişə çətinliklərlə üzləmişəm. Daim bizim müxtəlif ehtiyaclarımız
olub. Həmişə nəyinsə çatışmazlığını, problemini hiss etmişəm. Ona görə də bu məndə
daha çox istək, stimul yaradırdı ki, öz istəyimi öz istədiyim kimi qurum. Özüm istədiyim
kimi yaşayım, konkret məqsədlər qoyum və xəyallarımın arxasınca gedim. Məqsədlərimə
çatmaq üçün 30 yaşa qədər vaxtım var. Bir çoxunu artıq həll etmişəm. Özümü inkişaf
etdirmək üçün müxtəlif layihələrə, treninqlərə gedirdim. Bir yerdə oturmaq istəmirdim.
Zaman bizə verilən ən dəyərli resursdur. Pul gəldi-gedərdir. Onu qaytara da
bilərik. Amma zamanı ancaq itirə bilərik. O qayıtmır. Ona görə də zamanımızdan
çox düzgün şəkildə istifadə etməliyik.
- 22 yaşında Prezident mükafatını almaq necə bir
hissdir?
-
İlk dəfə mükafat haqqında eşidəndə inanmadım. Çünki heç vaxt mükafata görə
çalışmamışam. Mənim üçün ən böyük mükafat həmin xanımlara dəstək olmaq idi. Həyatımda
olan ən ali mükafatdır. 6 nəfərdən biri olmaq mənim üçün qürurdur.
Aygün
ƏZİZ