Azərbaycanın növbəti diplomatik uğuru
Prezident İlham Əliyev bir neçə gün əvvəl Belçika Krallığının
paytaxtı Brüssel şəhərində işgüzar səfərdə olub. O, səfər zamanı NATO-nun Zirvə
toplantısı çərçivəsində Şimali Atlantika Şurasının "Qətiyyətli Dəstək” üzrə
Əməliyyat Tərəfdaş Dövlətləri və potensial Əməliyyat Tərəfdaş Dövlətləri ilə
birlikdə dövlət və hökumət başçıları səviyyəsində iclasında iştirak edib. NATO
üzv dövlətləri zirvə toplantısının yekununda qəbul etdikləri kommünikedə
növbəti dəfə Azərbaycanın ərazi bütövlüyü, müstəqilliyi və suverenliyinə və
eləcə də Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin bu prinsiplər əsasında həllinə
dəstək ifadə ediblər.
Mövzu ilə bağlı "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı, politoloq Elman Nəsirov bildirdi ki,
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin Belçika Krallığında keçirilən NATO-nun
Zirvə sammitində iştirakı çox uğurlu səfər oldu: "Bu səfər bir daha göstərdi
ki, Azərbaycan-NATO münasibətləri dinamik inkişaf tempinə malikdir və
Azərbaycan bu qurumla əməkdaşlıq çərçivəsində də beynəlxalq sülhə və
təhlükəsizliyə çox ciddi töhfələr verir. Xüsusilə də NATO-nun Şimali Atlantika
Şurasının Əfqanıstanda "Qətiyyətli Dəstək” missiyası çərçivəsində keçirilən
tədbirində çıxış edən dövlət başçısı vurğuladı ki, Azərbaycan Əfqanıstanda
sülhyaratma prosesinə ciddi dəstək göstərir. Bu nöqteyi-nəzərdən biz 2002-ci
ildən bu prosesin fəal iştirakçısıyıq. 2018-ci ilin yanvar ayında isə bizim bu
ölkədəki sülhməramlı qüvvələrimizin sayı artırılaraq 120 nəfərə çatdırılıb.
Eyni zamanda prezident qeyd etdi ki, Azərbaycan Əfqanıstana, silahlı
qüvvələrinin etimad fonduna da maliyyə dəstəyi göstərib. Əfqanıstan
hərbçilərinin Azərbaycanda təlimlərinin təşkilində ölkəmiz yardımçı olub. Həmçinin
Azərbaycan bu ölkədə bizim tətbiq etdiyimiz "ASAN Xidmət” modelinin tətbiqinə
şərait yaradıb. O cümlədən ölkəmiz Əfqanıstandakı hərbi əməliyyatlara logistik
və tranzit dəstəyi verir. Bir məqamı da qeyd edim ki, ötən ay Bakıda
Əfqanıstanla bağlı kontakt qrupunun tədbiri keçirildi. Bunlar hamısı bir daha
təsdiqləyir ki, Azərbaycan-NATO münasibətləri, xüsusilə bu təşkilatın
Əfqanıstanda həyata keçirdiyi sülhyaratma missiyası çərçivəsində bizim
əməkdaşlığımız inkişaf tempinə malikdir”.
Bəxtiyar MƏMMƏDLİ
Həmçinin səfər çərçivəsində Azərbaycan və Avropa İttifaqı arasında Tərəfdaşlıq
Prioritetləri sənədi imzalanıb. Bu nöqteyi-nəzərdən NATO zirvə toplantısının
Azərbaycan üçün əhəmiyyəti nədən ibarət olacaq?
E.Nəsirov bu səfərlə bağlı danışarkən iki məqama xüsusi diqqət
ayrılmasının vacibliyini qeyd etdi: "Birincisi, NATO sammitinin yekun sənədində
postsovet məkanında münaqişələrin həlli məsələsində dövlətlərin beynəlxalq
aləmdə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığı məsələsi öz əksini tapıb. Bu,
ərazi bütövlüyü prinsipinin tanınması anlamındadır. Yəni, NATO öz yekun
sənədində bir daha bütün dünyaya bəyan etdi ki, münaqişələr yalnız ərazi
bütövlüyü prinsipi çərçivəsində öz həllini tapmalıdır. Hesab edirəm ki, bu da
Azərbaycanın çox böyük diplomatik uğuru kimi qiymətləndirilməlidir.
Bundan başqa, iyulun 11-də Azərbaycanla Avropa İttifaqı arasında
tərəfdaşlıq prioritetləri deyilən çox mühüm bir sənəd imzalandı. Bu sənəd
ikitərəfli münasibətlərimizi xarakterizə edir. Burada da münaqişələrin, eyni
zamanda Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ probleminin beynəlxalq hüququn
ərazi bütövlüyü və sərhədlərin toxunulmazlığı prinsipi ilə həlli məsələsi öz
əksini tapıb. Biz bəzən ayrı-ayrı beynəlxalq qurumların sənədlərində ikili
standartların şahidi olmuşuq. Həmin sənədlərdə qeyd edilir ki, münaqişə həm
ərazi bütövlüyü, həm güc tətbiq etməmək və həm də xalqların öz müqəddəratını
təyinetmə prinsipi əsasında həllini tapmalıdır. Göründüyü kimi, prinsipləri
bir-birinə qatıb mürəkkəb bir fon yaradırlar və bununla da münaqişənin həlli imkanları
buxovlanır. Amma NATO-nun yekun kommünikesində və eyni zamanda Avropa İttifaqı
ilə imzalanmış sənəddə birmənalı şəkildə ərazi bütövlüyündən söhbət getdiyinin
şahidi oluruq”.Deputat vurğuladı ki, Prezident İlham Əliyevin bu səfəri konkret
nəticələri ilə yadda qaldı: "Amma Ermənistanın baş nazirinə gəldikdə isə, o,
qətiyyətsiz baş nazir kimi elə Avropanın özündə də tanındı. Çünki Paşinyan
öncədən bildirmişdi ki, Ermənistanın milli maraqlarına uyğun olmayan bəndlər
NATO-nun yekun kommünikesində əksini tapacaqsa, onda bu səfəri baş tutmayacaq.
O çox gözəl bilirdi ki, həmin sənəddə yalnız ərazi bütövlüyü prinsipindən
söhbət gedir. Bəs onda niyə bu tədbirə qatıldı? Bax, bununla bağlı həm
Ermənistan, həm də dünya mətbuatı qeyd edir ki, Paşinyan da Sarkisyan kimi
verdiyi sözləri yerinə yetirməməklə yaddaşlarda qalacaq. O yalnız Ermənistanda
keçiriləcək parlament seçkiləri üçün maliyyə əldə etmək niyyəti ilə bu sammitə
qatılmışdı”.
Millət vəkili, politoloq
Aydın Mirzəzadə bildirdi ki, bu, Azərbaycanın növbəti uğuru hesab
edilə bilər: "Uzun illər daxili, xarici siyasət, beynəlxalq aləmdə stabilliyin
möhkəmləndirilməsinə verdiyimiz töhfə, öz fəaliyyətimizi beynəlxalq hüquq
normalarına uyğun qurmağımız son nəticədə Avropanın Azərbaycanı çox ciddi bir
tərəfdaş kimi qəbul etməsinə gətirib çıxardı. Brüsseldə Azərbaycanla Avropa
İttifaqı arasında tərəfdaşlıq prioritetləri sənədinin imzalanması Avropanın
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə dəstək verməsi, ölkəmizin enerji siyasətini
müdafiə etməsi bizim təşəbbüskarı olduğumuz layihələrə dünyanın maraq
göstərdiyini sübut edir. NATO sammitinə dəvətlər adətən çox nüfuzlu dövlətlərə
olur. Azərbaycan bu gün tək regionun deyil, dünyanın tanınan ciddi
dövlətlərindən biri hesab edilir”.
A.Mirzəzadə əlavə etdi ki, Azərbaycanın hansısa mötəbər məclisdə
olması artıq qəbul edilmiş bir aksiomadır: "Dövlət başçısı bu səfər
çərçivəsində çoxsaylı əhəmiyyətli görüşlər keçirdi. ABŞ prezidenti ilə onun
tanış edilməsi bir daha göstərdi ki, dünya Azərbaycanla əməkdaşlıqda
maraqlıdır. Bundan fərqli olaraq isə, Ermənistan Brüssel sammitində bir daha
biabır oldu. Çünki Ermənistanda hakimiyyət dəyişsə də, siyasət dəyişməyib. Bu
ölkənin dünyaya verəcəyi heç nə yoxdur. Ermənistan bu gün beynəlxalq hüquq
normalarına əhəmiyyət verməyən ölkədir. NATO-nun yekun kommünikesində Azərbaycanın
ərazi bütövlüyünün dəstəklənməsi isə dünyanın Cənubi Qafqazda stabilliyin
olmasında, münaqişənin həllində maraqlı olduğunu göstərdi”.
Bəxtiyar MƏMMƏDLİ